Κυριακή 4 Απριλίου 2021
Η ευαγγελική περικοπή της τρίτης Κυριακής είναι γνωστή ως η “κάθαρση του Ναού της Ιερουσαλήμ από τον Ιησού”. Η κάθαρση αυτή δεν περιορίζεται στο να ξαναδώσει στον Ναό τον μοναδικό χαρακτήρα του ως τόπο λατρείας, αλλά και να επαναπροσδιορίσει τις Σχέσεις Θεού και ανθρώπου. Ας ακούσουμε προσεκτικά τον διάλογο του Ιησού με τους Ιουδαίους, έχοντας υπόψη μας πως οι Ιουδαίοι, για τους οποίους μιλά ο Ευαγγελιστής, περισσότερο από ένα έθνος ή μια θρησκεία είναι μια εικόνα-τύπος θρησκευμένων και της νοοτροπίας τους ανεξάρτητα από το σε ποιο έθνος ή θρησκεία ανήκουν ή σε ποια εποχή ζουν .
Ανάγνωσμα από το κατά Ιωάννη Άγιο Ευαγγέλιο (2, 13-25)
Πλησίαζε το Πάσχα των Ιουδαίων κι ο Ιησούς ανέβηκε στα Ιεροσόλυμα. Και βρήκε στο ναό τους εμπόρους που πουλούσαν βόδια και πρόβατα και περιστέρια, βρήκε και τους χρηματιστές να κάθονται. Αφού έκαμε ένα μαστίγιο από σχοινιά, τους έβγαλε όλους απ'το ναό και τα πρόβατα και τα βόδια και πέταξε χάμω τα χρήματα, ανέτρεψε τα τραπέζια, και σ'αυτούς που πουλούσαν τα περιστέρια είπε: "Σηκώστε τα όλα αυτά απ' εδώ! Μην κάνετε μαγαζί τον οίκο του Πατέρα μου". Θυμήθηκαν οι μαθητές του ότι λένε οι Γραφές: "Ο ζήλος για τον οίκο σου, με κατέφαγε". Του αποκρίθηκαν τότε οι Ιουδαίοι και του είπαν: "Ποιο σημείο μας δείχνεις για να κάνεις όλα αυτά;" Απάντησε ο Ιησούς και τους είπε: "Γκρεμίστε αυτό το ναό και σε τρεις μέρες θα τον ξαναστήσω". Τους είπαν τότε οι Ιουδαίοι: "Σε σαράντα έξι χρόνια κτίσθηκε αυτός ο ναός κι εσύ θα τον ξαναστήσεις μέσα σε τρεις μέρες;" Εκείνος, όμως, μιλούσε για το ναό του σώματός του. Όταν, λοιπόν, αναστήθηκε απ' τους νεκρούς, θυμήθηκαν οι μαθητές του ότι το είχε πει αυτό και πίστεψαν στη Γραφή και στο λόγο που είπε ο Ιησούς. Τότε που βρισκόταν ο Ιησούς στα Ιεροσόλυμα για το Πάσχα, κατά τη γιορτή, πολλοί πίστεψαν στο όνομά του βλέποντας τα σημεία που έκανε. Αλλά ο ίδιος ο Ιησούς δεν εμπιστευόταν τον εαυτό του σ’ αυτούς, επειδή εκείνος τους γνώριζε όλους καλά και διότι δεν είχε ανάγκη από κανένα να του δώσει μαρτυρία για έναν άνθρωπο. Αυτός, πράγματι, γνώριζε καλά τι υπήρχε μέσα σε κάθε άνθρωπο.
Λόγος του Κυρίου
Η βίαιη συμπεριφορά του Ιησού, που το ευαγγέλιο μας παρουσιάζει, μερικούς τους σκανδαλίζει γιατί όταν σκεφτόμαστε τον Ιησού, το μυαλό μας συνήθως πηγαίνει σ’ έναν πολύ ήρεμο, χαμογελαστό, καταδεκτικό και πρόθυμο να μοιράσει φιλιά και αγκαλιές σε όλους, κοκ.
Όμως τίποτα δεν είναι τόσο μακριά από την πραγματικότητα όσο μια τέτοια περιγραφή του Ιησού. Τα Ευαγγέλια πράγματι μας τον παρουσιάζουν ως μια μετριοπαθή, ταπεινή προσωπικότητα αλλά ταυτόχρονα, ισχυρή, αποφασιστική, και ποτέ διπρόσωπη.
Η βία συμπεριφορά, στην προκειμένη περίπτωση δεν είναι εναντίον ανθρώπων, αλλά ενάντια σε μια νοοτροπία που έχει κάνει «… μαγαζί τον οίκο του Πατέρα μου», εναντιώνεται δηλαδή στη νοοτροπία εκείνη που τα βλέπει όλα ως μια συναλλαγή, ακόμα και τις σχέσεις με το Θεό, ένα σου δίνω μου δίνεις. Καταλαβαίνουμε λοιπόν πώς αυτή η αντίδραση του Ιησού δεν πηγάζει από τον θυμός, αλλά από τον ζήλο. «Ο ζήλος για τον οίκο σου, με κατέφαγε».
Είναι ο ίδιος εκείνος ζήλος που ζωντανεύει και συναρπάζει τον κάθε άνθρωπο και τον κάνει να δυσανασχετήσει γιατί δεν μπορεί να την ανεχτεί τη δυστυχισμένη ζωή εκείνων που αγαπά στην οποία άλλοι τους οδήγησαν. Δεν μπορεί να παραμείνει ήρεμος αλλά με δυνατές χειρονομίες και αντιδράσεις, θέλει να τους ξυπνήσει από τον λήθαργο της υποταγής, της εγκατάλειψης και της αδιαφορίας στον οποίο έχουν περιέλθει, ώστε να τους αφυπνίσει και να ξαναπάρουν στα χέρια τους τη ζωή τους· να τους ωθήσει να δουν τα πράγματα από διαφορετική άποψη και με διαφορετική προοπτική.
Ο Ιησούς, λοιπόν, χαρακτηρίζει τον Ναό ως «οίκο του Πατέρα μου»Χαρακτηρίζει τον Ναό «σπίτι», δηλαδή ένα χώρο όπου βιώνονται σχέσεις και δεσμοί ζωής, μιας βαθιάς κοινωνίας αγάπης και εμπιστοσύνης μεταξύ των προσώπων που ζουν μέσα σε αυτό. Με την συμπεριφορά του ο Ιησούς θέλει να δείξει ότι δεν κάνει αυτό που κάνει ως μια ευχή, αλλά να δείξει πια είναι η πραγματικότητα που απλά πρέπει να αναγνωριστεί.
Δεν χαρακτηρίζει τον Ναό “ το μέγαρο - παλάτι του Θεού” γιατί αυτό θα έδειχνε έναν Θεό κυρίαρχο, ένας αφέντη φοβερός και τρομερός, που ζητά ανά πάσα στιγμή να είναι ικανοποιημένος. Αλλά τον χαρακτηρίζει ως “σπίτι”, ο χώρος όπου ο Θεός επικοινωνεί με τον άνθρωπο όχι για να προκαλέσει φόβο και δέος, αλλά για να εμπνεύσει εμπιστοσύνη. «Εγώ είμαι ο Κύριος ο Θεός σου, που σε έβγαλε από τη γη της Αιγύπτου, από οίκο δουλείας»
Οι Ιουδαίοι βλέποντας τη βίαιη αντίδραση του Ιησού δεν σκανδαλίστηκα αλλά, προβληματίστηκαν για το νόημα της, γι αυτό και τον ρωτούν: “Με ποιο σημείο μπορείς να αποδείξεις πως έχεις το δικαίωμα να κάνεις αυτά που κάνεις;” και ο λόγος αυτού του ερωτήματος ήταν απλός: Οι τρέχουσες τότε λαϊκές θρησκευτικές παραδόσεις τους, «περί Μεσσία», προέβλεπαν ότι ο Μεσσίας θα παρουσιαζόταν ένα Πάσχα, μια γιορτή θρησκευτική -εθνικό- απελευθερωτική, και θα πορευόταν στο Ναό για να τον καταλάβει και να του αποδώσει την πραγματική του θρησκευτικό-εθνική διάσταση.
Οι παριστάμενοι Ιουδαίοι ερμήνευσαν τη βίαιη χειρονομία του Ιησού ως μια πράξη κάποιου που θα μπορούσε να ήταν Μεσσίας.
Δεν τον επέπληξαν για τη βία που έδειξε, αλλά του ζητούν αποδείξεις, ένα θαύμα που θα αποδείκνυε ότι ήταν πράγματι ο αναμενόμενος Μεσσίας και είχε το δικαίωμα να κάνει ό, τι έκανε.
Ο Ιησούς δεν αρνείται να τους δώσει ένα “σημείο”, αλλά όχι της φύσεως που εκείνοι επιθυμούσαν, και λέει : «Γκρεμίστε αυτόν το ναό, και σε τρεις μέρες θα τον ξανακτίσω» . Ο Ευαγγελιστής, που γράφει μετά την Ανάσταση και είχε κατανοήσει αυτό το επεισόδιο κάτω από το φως του Αναστημένου Ιησού Χριστού , σχολιάζει το επεισόδιο διευκρινίζοντας: «μιλούσε για ναό εννοώντας το σώμα του», θέλοντας να πει ότι τώρα πια ο μοναδικός αληθινός Ναός, σημείο της παρουσίας του Θεού ανάμεσα τους, είναι ο Αναστημένος Ιησούς Χριστός. Όχι μόνο για κείνους αλλά και για μας.
Ο πραγματικός Ναός, λοιπόν, είναι ο Ιησούς Χριστός στο Πρόσωπο του οποίου έχουμε την αυθεντική συνάντηση του ανθρώπου με τον Θεό, αλλά και την αυθεντική εμπειρία της αδελφοσύνης, της συνύπαρξης του Λαού του Θεού. Είναι ο Θεός που δρα μέσα στην ανθρώπινη ιστορία.
Μην υποβιβάσεις, λοιπόν, τις σχέσεις σου με το Θεό σε ένα “δούναι και λαβείν” . Ο
Θεός μας χαρίζει τη σωτηρία του, δεν την εξαγοράζουμε. “Σπίτι του Θεού” είναι ο άνθρωπος και ο κόσμος του. Αγάπησε, σεβάσου, προστάτεψε, δείξε του εμπιστοσύνη. Βοήθησε τον άνθρωπο και τον κόσμο να αναπτύξουν ό, τι το καλύτερο έχουν.
Χωρίς μια τέτοια θεώρηση δύσκολα θα καταλάβεις το Πάσχα!!!