Η τόλμη και η ευφυΐα στην υπηρεσία του Ευαγγελίου
Κυριακή 22/9/2019
Κεντρικό θέμα της σημερινής ευαγγελικής περικοπής είναι η συμπεριφορά του μαθητή του Ιησού στη χρήση του πλούτου και των αγαθών, αλλά τόλμη και η ευφυΐα στην υπηρεσία του Ευαγγελίου και η χρήση των αγαθών για το κοινό καλό.
Ανάγνωσμα από το κατά Λουκά αγ. Ευαγγέλιο ( 16,1-13)
Ο Ιησούς έλεγε στους μαθητές του: «Κάποιος πλούσιος είχε έναν διαχειριστή που του τον κατηγόρησαν ότι σπαταλά την περιουσία του.Τον φώναξε λοιπόν και του είπε: “τι είναι αυτά που ακούω για σένα; Δώσε λογαριασμό και παράδωσε τη διαχείρισή σου, γιατί δεν μπορείς πια να είσαι διαχειριστής”.Ο διαχειριστής είπε μέσα του: “τι να κάνω τώρα που μου αφαιρεί τη διαχείριση ο κύριός μου; Να σκάβω δεν μπορώ, να ζητιανεύω ντρέπομαι. Ξέρω όμως τι θα κάνω, για να με δέχονται οι άνθρωποι στα σπίτια τους τώρα που θα πάψω να είμαι διαχειριστής”.Κάλεσε λοιπόν έναν έναν τους χρεοφειλέτες του κυρίου του, και είπε στον πρώτο: “πόσα χρωστάς εσύ στον κύριό μου;”Εκείνος του απάντησε: “εκατό βαρέλια λάδι”. “Πάρε το γραμμάτιο”, του λέει ο διαχειριστής, “και κάθισε και γράψε γρήγορα πενήντα”.Μετά είπε στον άλλο: “εσύ πόσα χρωστάς;” “εκατό σακιά σιτάρι”, του απαντάει εκείνος. “Πάρε το γραμμάτιο”, του λέει, “και γράψε ογδόντα”.Το αφεντικό εξέφρασε το θαυμασμό του για τον άδικο εκείνο διαχειριστή, επειδή ενήργησε έξυπνα· γιατί οι σκοτεινοί άνθρωποι αυτού του κόσμου στις σχέσεις με τους ομοίους τους είναι εξυπνότεροι από τα τέκνα του φωτός.
»Και σας συμβουλεύω να κάνετε φίλους σας ακόμη κι από τα χρήματα της αδικίας, ώστε όταν έρθει το τέλος σας, να σας δεχτούν στις αιώνιες κατοικίες.Όποιος είναι αξιόπιστος στα λίγα, είναι αξιόπιστος και στα πολλά· κι όποιος είναι άδικος στα λίγα, είναι άδικος και στα πολλά. Αν, λοιπόν, δε φανήκατε αξιόπιστοι ως προς τον άδικο πλούτο, ποιος θα σας εμπιστευτεί τον αληθινό;Κι αν δε φανήκατε αξιόπιστοι σ’ αυτό που είναι ξένο, ποιος θα σας δώσει αυτό που ανήκει σ’ εσάς;Κανένας δεν μπορεί να είναι δούλος σε δύο κυρίους, γιατί ή θα μισήσει τον ένα και θ’ αγαπήσει τον άλλο ή θα προσκολληθεί στον ένα και θα περιφρονήσει τον άλλον. Δεν μπορείτε να είστε δούλοι και στο Θεό και στο χρήμα».
Λόγος του Κυρίου.
Η φράση κλειδί για την κατανόηση της περικοπής, όσο και αν φαίνεται σκανδαλιστικό, είναι: «Το αφεντικό εξέφρασε το θαυμασμό του για τον άδικο εκείνο διαχειριστή, επειδή ενήργησε έξυπνα· γιατί οι σκοτεινοί άνθρωποι αυτού του κόσμου στις σχέσεις με τους ομοίους τους είναι εξυπνότεροι από τα τέκνα του φωτός». Ο Ιησούς, βέβαια, δεν επαινεί την ανεντιμότητα του διαχειριστή, αλλά με πολύ ειρωνεία επαινεί την ικανότητα του και την νηφαλιότητα, ακόμη και μέσα στην καταστροφή να προβλέψει και με τα μέσα που διαθέτει, να γνωρίζει το μέλλον του. Ο μαθητής του Χριστού, προσκαλείται να μιμηθεί την εξυπνάδα και ετοιμότητα, την αποφασιστικότητα και δημιουργικότητα για να προσδιορίσει και να επιτύχει ένα σκοπό, που έδειξε ο ανέντιμος διαχειριστής, προκειμένου να πετύχει το καλό το δικό του και των άλλων, με αυτό που έχει στα χέρια και στη διάθεση του, όχι βέβαια με το ίδιο εργαλείο. Το εργαλείο του μαθητή του Χριστού είναι το ευαγγέλιο. Και αυτή η εκλογή πρέπει να είναι ξεκάθαρη: « δεν μπορεί να υπηρετείτε τον Θεό και τον μαμμωνά». Ο όρος «μαμμωνάς» , είναι αραμαϊκός και προσδιορίζει την σταθερότητα, την ασφάλεια και την άνετη ζωή που υπόσχεται η οικονομική ευμάρεια και πάνω στην οποία μπορεί κάποιος να εναποθέσει την εμπιστοσύνη του, για το παρόν του και το μέλλον του. Η εκλογή του μαθητή του Χριστού πρέπει, λοιπόν, να είναι ξεκάθαρη, πρέπει τα όποια αγαθά διαθέτει να τα διαχειριστεί, να τα χρησιμοποιεί και να μην τα αφήνει να τον σκλαβώσουν εναποθέτοντας πάνω τους την ελπίδα του.
Ενδιαφέρουσα είναι και η συμβουλή: Και σας συμβουλεύω να κάνετε φίλους σας ακόμη κι από τα χρήματα της αδικίας. Γιατί τα χρήματα της αδικίας ; α) διότι μπορεί πράγματι η συγκέντρωση πλούτου να είναι καρπός αδικίας και να δημιουργεί και αδικίες, β) ακόμη επειδή ο πλούτος, έστω και στο μέτρο που μπορεί να είναι νόμιμος, φαίνεται πολλές φορές να υπόσχεται πάρα πολλά και να ξελογιάζει, εντέλει όμως δεν μπορεί να κρατήσει τις υποσχέσεις του και εκείνοι που τον εμπιστεύτηκαν στο τέλος απογοητεύονται οικτρά. Είναι ύψιστης σημασίας, όταν πρόκειται να πάρουμε αποφάσεις και να κάνουμε τις επιλογές για το πώς να χρησιμοποιήσουμε τα αγαθά, να ξέρουμε που εναποθέτουμε την εμπιστοσύνη μας: «δεν μπορεί να υπηρετείτε τον Θεό και τον μαμμωνά». Η σύσταση «να κάνετε φίλους που να σας δεχτούν». Η συμπεριφορά του μαθητή του Χριστού απέναντι στον πλούτο και τη χρήση του, δεν είναι μια τυφλή απόρριψη και περιφρόνηση· εφόσον κατέχει τα αγαθά να τα χρησιμοποιεί με τρόπο δίκαιο: ο σκοπός της ύπαρξης τους δεν είναι μόνο το ατομικό, προσωπικό και εγωιστικό όφελος αλλά και το διαπροσωπικό, το κοινό καλό και ιδιαίτερα προς όφελος των πιο αδυνάτων, των φτωχών. Ο πλούτος πρέπει να χρησιμοποιείται βέβαια για την ικανοποίηση των προσωπικών αναγκών αλλά και για να έρθουμε αρωγοί στις ανάγκες του κοινού καλού. Ο Θεός είναι Πατέρας όλων των ανθρώπων και θέλει τα υλικά αγαθά που δημιούργησε να προορίζονται για το καλό όλων των ανθρώπων που είναι παιδιά του.
