Για το ευσπλαχνικό Θεό Πατέρα κάνεις δεν είναι χαμένος
15 Σεπτεμβρίου 2019
Εκείνο τον καιρό οι τελώνες και οι αμαρτωλοί συνήθιζαν να πλησιάζουν τον Ιησού, εκείνος τους δέχεται και τρώει μαζί τους. Οι σχέσεις αυτές του Ιησού σε κάποιους, δηλαδή οι τελώνες και οι αμαρτωλοί , είναι αιτία χαράς ενώ για άλλους, τους Φαρισαίους και τους γραμματείς, αποτελεί αιτία διαμαρτυρίας και αποδοκιμασίας.
Ο Ιησούς θέλοντας να απαντήσει στην κατηγορία των φαρισαίων δηλ. των φανατικών θρησκόληπτων και “θρησκευόμενους”, της εποχής του που εκλάμβανουν τους εαυτούς τους ως του θεματοφύλακες της θρησκείας. και να τους εξηγήσει την συμπεριφορά του ,γιατί « κάνει παρέα και τρώει με τους αμαρτωλούς»., τους λέει τρεις παραβολές που η Εκκλησία τις έχει ονομάσει τις Θείας Ευσπλαχνίας, είναι τρία μαργαριτάρια που μόνο ο ευαγγελιστής Λουκάς μας μεταφέρει και οι οποίες μας αποκαλύπτουν, θα το πω λίγο παραδοξολογώντας σε ποίο Θεό πιστεύει ο Ιησού
Αναγνωσμα απο το κατα Λουκά Αγίο Ευαγγελιο (λκ. 15,1-32)
'Ολοι οι τελώνες και οι αμαρτωλοί πλησίαζαν τον Ιησού για να τον ακούνε. Αλλά οι Φαρισαίοι και οι γραμματείς μουρμούριζαν κι έλεγαν: "Αυτός δέχεται αμαρτωλούς και συντρώει μαζί τους". Αλλά ο Ιησούς τους είπε την εξής παραβολή:
Ποιός από σας που έχει εκατό πρόβατα και χάσει ένα απ'αυτά, δε θα αφήσει τα ενενήντα εννιά στην έρημο και δεν πάει σε αναζήτηση του χαμένου, έως ότου το βρει; Και όταν το βρει το βάζει πάνω στους ώμους του χαίροντας και πάει στο σπίτι και καλεί γύρω του τους φίλους και τους γείτονες και τους λέει: `χαρείτε μαζί μου, διότι βρήκα το χαμένο μου πρόβατο'. Σας λέω, ότι τέτοια χαρά υπάρχει και στον ουρανό για ένα αμαρτωλό που μετανοεί, παρά για ενενήντα εννιά δικαίους που δεν έχουν ανάγκη από μετάνοια.
Μετά τους είπε: "'Ενας άνθρωπος είχε δυο γιούς. Κι ο πιο νέος απ'τους δυο είπε στον πατέρα: `Πατέρα, δώσε μου το μερίδιο της περιουσίας που μου ανήκει'. Κι εκείνος τους μοίρασε την περιουσία. μετά από λέγες μέρες, ο πιο μικρός γιος τα συγκέντρωσε όλα και αναχώρησε για μια μακρινή χώρα κι εκεί σκόρπισε την περιουσία του ζώντας άσωτα. 'Οταν τα ξόδεψε όλα, έπεσε μεγάλη πείνα σ'εκείνη τη χώρα κι άρχισε κι αυτός να στερείται. Πήγε τότε και προσκολλήθηκε σ'έναν απ'τους πολίτες εκείνης της χώρας κι εκείνος τον έστειλε στα χωράφια του για να βόσκει χοίρους. Κι επιθυμούσε να χορτάσει απ'τα ξυλοκέρατα που έτρωγαν οι χοίροι, αλλά κανένας δεν του έδινε..'Οταν συνήλθε, είπε: `Πόσοι μισθωτοί του πατέρα μου έχουν άφθονο το ψωμί, ενώ εγώ εδώ πεθαίνω της πείνας! Θα σηκωθώ και θα πάω στον πατέρα μου και θα του πω: πατέρα, αμάρτησα εναντίον του ουρανού και εναντίον σου 19και δεν είμαι πια άξιος να λέγομαι γιος σου, κάνε με σαν ένα απ'τους μισθωτούς σου'. Και σηκώθηκε και πήγε στον πατέρα του.
Λόγος του Κυρίου
Η ακόμα, ποια γυναίκα που έχει δέκα δραχμές αν χάσει τη μια, δεν ανάβει το λυχνάρι και σκουπίζει το σπίτι και με φροντίδα την αναζητά, έως ότου τη βρει; Κι όταν τη βρει καλεί γύρω της τις φίλες και τις γειτόνισσες και λέει: `χαρείτε μαζί μου, γιατί βρήκα τη δραχμή που έχασα'. Κατά τον ίδιο τρόπο, σας λέω, γίνεται χαρά μπροστά στους αγγέλους του Θεού για έναν αμαρτωλό που μετανοεί".
Ενώ αυτός ακόμα απείχε πολύ, ο πατέρας του τον είδε και τον σπλαχνίσθηκε κι έτρεξε κι έπεσε στο λαιμό του και τον φιλούσε πολύ. Κι ο γιος του είπε: `Πατέρα, αμάρτησα εναντίον του ουρανού και εναντίον σου και δεν είμαι πια άξιος να λέγομαι γιος σου'. Αλλά ο πατέρας είπε στους δούλους του: `Φέρτε αμέσως την καλύτερη στολή και ντύστε τον και δώστε δακτυλίδι στο χέρι του και ποδήματα στα πόδια του. Φέρτε και το σιτευτό μοσχάρι, σφάξτε το κι ας γιορτάσουμε τρώγοντας, διότι αυτός ο γιος μου ήταν νεκρός και ξανάζησε, ήταν χαμένος και βρέθηκε'. Κι άρχισαν να διασκεδάζουν.
Αλλά ο μεγαλύτερος γιος του του βρισκόταν στο χωράφι. Κι όταν γυρίζοντας έφθασε κοντά στο σπίτι, άκουσε μουσικές και χορούς. Κάλεσε τότε ένα από τους δούλους και ρώτησε να μάθει τι ήταν όλα αυτά. Κι εκείνος του είπε: `έφθασε ο αδελφός σου κι έσφαξε ο πατέρας σου το σιτευτό μοσχάρι, επειδή ήλθε κοντά του υγιής'. Οργίσθηκε τότε εκείνος και δεν ήθελε να μπει μέσα, αλλά ο πατέρας του βγήκε έξω και τον παρακαλούσε. Εκείνος όμως του απάντησε: `Τόσα χρόνια εγώ σου δουλεύω και ποτέ δεν παράκουσα μια εντολή σου, αλλά σε μένα ποτέ δεν έδωσες ούτε ένα ερίφι, για να διασκεδάσω με τους φίλους μου. Αλλά όταν ήλθε αυτός ο γιος σου, που σπατάλησε την περιουσία σου με πόρνες, τότε έσφαξες για χάρη του το σιτευτό μοσχάρι'. Εκείνος του είπε: `παιδί μου, εσύ από πάντα είσαι μαζί μου και ό,τι είναι δικό μου σου ανήκει. Αλλά έπρεπε να γιορτάσουμε και να χαρούμε, διότι αυτός ο αδελφός σου ήταν νεκρός και ξανάζησε, ήταν χαμένος και βρέθηκε'".
Στο κέντρο και των τριών παραβολών , είναι η χαρά : “χαρείτε μαζί μου, γιατί βρήκα το πρόβατό μου που είχε χαθεί... χαρείτε μαζί μου, γιατί βρήκα τη δραχμή που είχα χάσει! ” , και ο πατέρας λέει πρέπει να χαρούμε γιατί ο γιός αυτός ήταν χαμένος και βρέθηκε. Στις παραβολές αυτές ο Ιησούς του περιγράφει με μεγάλη λιτότητα την αμαρτία και τα αποτελέσματα της, αλλά με τη μεγαλύτερη λεπτομέρεια τη χαρά και την ομορφιά της υποδοχής των "χαμένων" και την άμετρη και εύσπλαχνη αγάπη του Θεού που αναζητά τον αμαρτωλό και τον αποκαθιστά στην στην αξιοπρέπεια που είχε χάσει.
Στις μέρες μας υπάρχουν αρκετοί «χαμένοι» όπως στην εποχή του Ιησού. «Το χαμένο πρόβατο, η χαμένη δραχμή, είναι εκείνοι που έχασαν το το δρόμο, αναζητώντας κάτι καλύτερο όπως και εκείνοι που στο πατρικό σπίτι ασφυκτιούν και όπως ο γιος το εγκαταλείπουν... » Πολύ εύκολα όλοι αυτοί χαρακτηρίζονται ως “το μαύρο πρόβατο της οικογένειας” ή ακόμη χειρότερα ή "ντροπή της οικογένειας", και αυτούς τους βάζουμε στο περιθώριο επειδή εκτιμούμε ότι η συναναστροφή μαζί τους είναι επικίνδυνη, τόσο για την καλή προσωπική μας καλή φήμη όσο και για την κοινωνική ησυχία και τάξη. Είναι η λογική του κόσμου μας (!) είναι το αποτέλεσμα της εκδικητικής έννοιας της δικαιοσύνης που μας διακατέχει (!) και μας κάνει να αναφωνήσουμε "όποιος έσφαλε, πρέπει να πληρώσει". Ακόμη και αν έχει μετανοήσει
Ο Ιησούς δεν συμπλέει με αυτή την νοοτροπία. Η λογική του ευαγγελίου είναι η λογικη του Θεού ως Πάτερα που μας αποκαλύπτει ο Ιησούς
που , σέβεται τις εκτιμήσεις και την ελευθερία του ανθρώπου, του μικρού γιου. Άλλα και του μεγάλου που αγανακτά γιατί δεν καταλαβαίνει την λογική του πάτερα . Ο πάτερα πάει σε συνάντηση και των δύο. Δεν τιμωρεί τον πρώτο και τους εξηγά στον δεύτερο δεν επιβάλλεται.
Η πρωτοβουλία για την επανασύνδεση του αμαρτωλού με τον Θεό είναι του Θεού, όπως ο βοσκός ή η νοικοκυρά, αναζητά «το χαμένο», όπως ο πατέρας που δεν έπαψε να ελπίζει στην επιστροφή του μικρού γιού και τον περιμένει όταν αυτός επιστρέφει δεν τον επιτιμά , δεν τον τιμωρεί, όπως περίμενε ο μεγάλος γιος, αλλά χαίρεται τον αποκαθιστά στην χαμένη του αξιοπρέπεια του, όχι γιατί του ζήτησε συγνώμη αλλά γιατί είναι ο γιος.
Ο Πατέρας όμως δεν έχει προβλήματα μόνο με τον ατίθασο μικρο υιό αλλά και με τον μεγάλο Γιό και αυτός ασφυκτιά στο πατρικό για αντιλαμβάνεται τη σχέση του με τον πατέρα του ως εκείνη ενός σκλάβου που δουλεύει στο αφεντικό και περιμένει την ανταπόδοση και την επιβράβευση : “εγώ τόσα χρόνια σού δουλεύω, σ’ εμένα δεν έδωσες ποτέ ένα κατσίκι για να ευφρανθώ με τους φίλους μου”. Αυτή η αντιληψη τον κάνει να μην αισθάνεται μέτοχος της περιουσίας και της αγάπης του πατέρα του. Εκείνον που περιμένει είναι ένα δίκαιο μοίρασμα όχι αγάπη, δεν αισθάνεται αδελφός του μικρότερου, λέει “ Όταν όμως ήρθε αυτός ο γιος σου, που κατασπατάλησε την περιουσία σου με πόρνες, έσφαξες για χάρη του το σιτευτό μοσχάρι” και τον καταγγέλλει για κάτι που δεν ξέρει κατά πόσο είναι σωστό. Η παραβολή λέει ο σπατάλησε την περιουσία του, όχι πως την σπατάλησε. Η λογική του είναι εκείνη της εκδικητικής δικαιοσύνης .
Η λογική του ευαγγελίου που μας απεκάλυψε ο Ιησούς είναι η λογική του Θεού που είναι όπως ένας ευσπλαχνικός Πατέρας Πάτερα και η λογική του είναι εκείνη της Τιμωρίας της ανταπόδοσης του φόβου ή τη στενοκαρδίας του μεγάλου αδελφού, αλλά της ευσπλαχνίας, του ελέους της συμπόνιας, του μοιράσματος της καθημερινής ζωής. Η λογική του ευαγγελίου δεν καταδικάζει ασώτου υιού, τη μοιχαλίδα αλλά τους συγχωράει, δεν αποστρέφεται τον αμαρτωλό τελώνη το Ζακχαίο αλλά τον επισκέπτεται στο σπίτι του, θεραπεύει τους αρρώστους ακόμη και το Σάββατο πηγαίνοντας ενάντια σε ένα νόμο όπως εκείνος του Σαββάτου που είναι νόμος ταυτότητας για τους ιουδαίους. Όλους τους αποκαθιστά στης αρχική τους αξιοπρέπεια Ο Ιησούς διδάσκει ότι ο Θεός δείχνει την φροντίδα του όχι μόνο σε κείνον που είναι δίκαιος και το αξίζει αλλά περισσότερο σ΄ αυτόν που την έχει ανάγκη για να τον κερδίσει .
Ο κόσμος μας σήμερα έχει ανάγκη από ευσπλαχνία και έλεος, συγγνώμη και αλληλεγγύη. Ο μαθητής του Χριστού πρέπει να είναι η χειροπιαστή μαρτυρία αυτής της λογικής της συγνώμης και της ανάγκης για συνύπαρξη. Την εμπειρία του αυτή καλείται να τη βιώσει και να την προσφέρει ως διέξοδο στην άκαρδη, ανταγωνιστική και καταναλωτική σύγχρονη κοινωνία, όπου «ο άλλος» υπολογίζεται από το τι έχει και καταναλώνει, και τι δύναμη κατέχει για να επιβάλλεται.
Καλούμαστε από τον Ιησού να είμαστε φιλεύσπλαχνοι, όπως ο ουράνιος Θεός Πατέρας και να δημιουργούμε σχέσεις με τους συνανθρώπους που είναι βασισμένες περισσότερο στη χαρούμενη και εποικοδομητική συμβίωση διότι έτσι επιτυγχάνεται η ειρήνη.
Με αυτόν το τρόπο η αίτηση του «Πάτερ ημών» που καθημερινά επαναλαμβάνουμε: "και άφες ημίν τα οφειλήματα ημών, ως και ημείς αφίεμεν τοις οφειλέτες ημών", εμείς και η χριστιανική κοινότητα να είναι ένας χώρος υποδοχής και αποδοχής, και ο κάθε «χαμένος» και «σαστισμένος» να βρίσκει την πόρτα ανοιχτή.