Ακόμη και η αγ. Οικογένεια έχει τις δυσκολίες της.
27 Δεκεμβρίου 2015.
Βρισκόμαστε στο τέλος της θεολογικής αφήγησης της παιδικής ηλικίας
του Ιησού, (δηλαδή: ο ευαγγελιστής έχει ήδη γνωρίσει και πιστέψει τον
Αναστημένο Χριστό και ενώ αφηγείται την παιδική ηλικία του Ιησού, βλέπει ενδείξεις της πραγματικής και
ολοκληρωμένης ταυτότητας του Χριστού,
του Μεσσία). Σήμερα έχουμε τη μοναδική αναφορά στην πρώιμη εφηβική ηλικία του
Ιησού. Το ευαγγέλιο μάς παρουσιάζει την
πρώτη αυτόνομη δράση του και πρώτο λόγο του. Τόσο τη μια, όσο και την άλλη, οι
γονείς του δεν τις κατάλαβαν.
Κάθε χρόνο, τη γιορτή του Πάσχα
οι γονείς του Ιησού πήγαιναν στην Ιερουσαλήμ. Όταν έγινε δώδεκα χρονών,
ανέβηκαν στα Ιεροσόλυμα, στη γιορτή, όπως συνήθιζαν. Όταν τέλειωσε η
γιορτή και γύριζαν πίσω, το παιδί ο Ιησούς παρέμεινε στην Ιερουσαλήμ, χωρίς να
το ξέρουν ο Ιωσήφ και η μητέρα του. Νομίζοντας ότι ήταν μέσα στο πλήθος
των προσκυνητών, περπάτησαν μιας μέρας δρόμο και ύστερα άρχισαν να τον
αναζητούν ανάμεσα στους συγγενείς και τους γνωστούς. Δεν τον βρήκαν, όμως,
και γύρισαν στην Ιερουσαλήμ να τον αναζητήσουν. Τον βρήκαν ύστερα από τρεις
μέρες στο ναό καθισμένο ανάμεσα στους νομοδιδασκάλους, να τους ακούει και να
τους κάνει ερωτήσεις. Όλοι όσοι τον άκουγαν έμεναν κατάπληκτοι για τη
νοημοσύνη και τις απαντήσεις του. Μόλις τον είδαν οι γονείς του, απόρησαν,
και η μητέρα του, του είπε: «Παιδί μου, γιατί μας το ’κανες αυτό; Ο πατέρας σου
κι εγώ σε αναζητούσαμε με πολλή αγωνία». Ο Ιησούς τους απάντησε: «Γιατί με
αναζητούσατε; Δεν ξέρατε ότι πρέπει να βρίσκομαι στο σπίτι του Πατέρα
μου;» Εκείνοι όμως δεν κατάλαβαν τα λόγια που τους είπε.
Ο Ιησούς κατέβηκε μαζί τους και
ήρθε στη Ναζαρέτ και ζούσε κοντά τους με υπακοή. Η μητέρα του όμως διατηρούσε
μέσα στην καρδιά της όλα αυτά τα λόγια. Ο Ιησούς μεγάλωνε και πρόκοβε στη
σοφία, και η χάρη που είχε ευαρεστούσε το Θεό και τους ανθρώπους.
Λόγος του Κυρίου
Η απάντηση του Ιησού “Δεν ξέρατε ότι πρέπει να βρίσκομαι στο σπίτι
του Πατέρα μου;», από μόνη της είναι
δυσνόητη, και γίνεται ακόμη δυσκολότερη γιατί η νεοελληνική μετάφραση
παρασύρει σε λάθος δρόμο, γιατί φαίνεται να υπονοεί το Ναό. Πιο σωστά το αρχαίο
κείμενο “ ουκ ήδειτε ότι εν τοις του
πατρός μου δει είναί με; ”, θα έπρεπε να είχε αποδοθεί με το “ δεν ξέρετε ότι
πρέπει να ασχολούμαι με τα του Πατρός μου”;. Η δήλωση του Ιησού έχει βέβαια μια
ασάφεια, ωστόσο δεν δηλώνει μια
χώρο-χρονική τοποθέτηση, “στο σπίτι του Πάτερα μου”, αλλά προσδιορίζει
μια υπαρξιακή κατάσταση «πρέπει να ασχολούμαι με ό,τι ασχολείται ο Πατέρας μου».
Μερικοί ερμηνεύουν αυτή την πρόταση ως μια καλυμμένη αναφορά του Ιησού για το μέλλον του, ως να ήθελε
να πει: Γιατί ανησυχείτε, δεν ξέρετε ότι αργά ή γρήγορα θα πρέπει να αφήσω την
οικογένειά μου για να ασχοληθώ αποκλειστικά με την αποστολή μου; Εκδοχή, που
δεν πρέπει να αγνοηθεί. Όμως η δήλωση αυτή του Ιησού υποδεικνύει κάτι το πολύ
μεγαλύτερο, κάτι που είναι δομικό στοιχείο της ταυτότητάς του, είναι σαν να
λέει : Γιατί ανησυχείτε, δεν ξέρετε ότι πρέπει να ασχολούμαι με ό,τι αφορά τον Πατέρα μου και μαζί του να
μοιράζομαι την ύπαρξή μου;
Η
οικογένεια του Ιησού μοιάζει με όλες τις
οικογένειές μας. Οι γονείς κάποια στιγμή πρέπει να αντιμετωπίσουν έναν έφηβο/η που κάνει την “επανάστασή” του/της, σχεδόν
πάντοτε δεν το περιμένουν και ανησυχούν. Η πρώτη αντίδραση είναι να προσπαθήσουν
να τον/την συνετίσουν, τότε εισπράττουν
μια “ απάντηση ” που δεν καταλαβαίνουν στην ολοκληρία της και την εκλαμβάνουν
ως αγενή. Καταλαβαίνουν ότι πρόκειται για κάτι που τους ξεπερνά, δεν ήταν έτσι
με εμάς, στην εποχή μας, λένε.
Με
τον καιρό, καταλαβαίνουν ότι οι απαντήσεις και οι αντιδράσεις του παιδιού, έχουν
να κάνουν με τον τρόπο που εκείνο αντιλαμβάνεται τη ζωή, το νόημά της. Το ίδιο
βρίσκεται σε μεγάλη φουρτούνα και ίσως δυσκολεύεται να εξηγηθεί. Λίγο πολύ τους
λέει ότι πρέπει να ακολουθήσει το δρόμο του, να δώσει εκείνο ένα περιεχόμενο
στη ζωή του. Οι γονείς, πάλι, θα ήθελαν το
δικό τους, αφού εκείνο είναι «παιδί».
Στην
περίπτωσή του ο Ιησούς δηλώνει ότι σε όλα προτεραιότητα έχει ο Θεός, ακόμη και μπροστά
στην οικογένειά του, ακόμη και για εκείνη πρέπει να αντλεί το νόημά της αναφερόμενος στο Θεό και όχι από την παράδοση ο κόσμος να θέλει
να είναι η οικογένεια.
Τα
παιδιά είναι ένα δώρο του Θεού, όπως κάθε δώρο έχει το μυστήριό του, και αφού είναι δώρο του Θεού
το νόημα του
βρίσκεται στο μυστήριο του Θεού.
Το
παιδί έχει το δικό του δρόμο να ακολουθήσει, όπως και οι γονείς έχουν το δικό
τους δρόμο. Το κάλεσμα και η αποστολή των γονιών είναι να συνοδεύσουν το παιδί μέχρι να αποκτήσει τη
δική του προσωπικότητα και ελευθερία. Το καθήκον του γονιού είναι να ανοίγει
δρόμους. Το παιδί αποφασίζει.
Το
καθήκον των παιδιών είναι να βαδίζουν προς την ελευθερία τους με υπευθυνότητα, που
σημαίνει ότι πρέπει να αναγνωρίζουν το δικαίωμα του γονιού να επεμβαίνει, να
έχει λόγο και άποψη και να την εκφράζει. Πράγμα που σημαίνει ότι ο ένας πρέπει
να έχει στον άλλον εμπιστοσύνη ακόμη και όταν δεν καταλαβαίνει πλήρως ο ένας
τον άλλον. Να αγαπά ο ένας τον άλλον, δηλαδή να είναι ο ένας για τον άλλον ένα δώρο.
Μπορεί
κάποια στιγμή να υπάρχει αγωνία και ένταση. Δεν είναι εύκολο να κάνει κάποιος
το γονιό και να προετοιμάζει τα παιδιά να αποκτήσουν προσωπικότητα και
ελευθερία. Δεν είναι επίσης εύκολο να είσαι και παιδί, που πρέπει να
απογαλακτιστεί από την οικογενειακή αγκαλιά και υπεύθυνα να αγκαλιάσει και να δημιουργήσει
το μέλλον του.
Η
Αγία Οικογένεια δίνει το παράδειγμα “Ο Ιησούς κατέβηκε μαζί τους και ήρθε στη
Ναζαρέτ και ζούσε κοντά τους με υπακοή. Η μητέρα του, όμως, διατηρούσε μέσα
στην καρδιά της όλα αυτά τα λόγια. Ο Ιησούς μεγάλωνε και πρόκοβε στη σοφία, και
η χάρη που είχε ευαρεστούσε το Θεό και τους ανθρώπους”.
Υπακοή,
σημαίνει, ακούω τι μου λένε, και το λαβαίνω υπόψη μου, δεν σημαίνει
υποτάσσομαι. Κάνω το Θέλημα του Θεού, δηλαδή ζω προσπαθώντας να κάνω πράξη το
κατ' εικόνα και ομοίωση. Αυτό μας καθιστά
ικανούς να μοιραζόμαστε τη ζωή της
οικογένειάς μας και στην ανθρώπινη κοινότητά μας. Ικανούς να ακούμε ο ένας τον
άλλον και να είναι ο ένας στον άλλον παρουσία του Θεού.
Η
ειρήνη του Χριστού να βασιλεύει στις καρδιές και στις οικογένειές σας.