Η Λειτουργία
του Μυστικού Δείπνου, είναι για κάθε
χριστιανική κοινότητα το σημείο της
ολοκληρωτικής αγάπης του Χριστού γι΄
αυτήν (Ιωα 13,1) και η μαρτυρία της αδελφικής
αγάπης και κοινωνίας που διαπνέει την
κοινότητα των μαθητών του Ιησού (τελετή
του Νιπτήρα).
Ανάγνωσμα
απο το κατα Ιωάννη άγιο Ευαγγέλιο (
13,1-15)
“Πριν από
τη γιορτή του Πάσχα, ξέροντας ο Ιησούς
πως ήρθε η καθορισμένη γι’ αυτόν ώρα
να φύγει από τούτο τον κόσμο, και να πάει
στον Πατέρα, έδειξε την αγάπη του ως το
τέλος ως το τέλος. Ή: στο μέγιστο βαθμό.
σ’ αυτούς που, μέσα σ’ αυτόν τον κόσμο
τού ανήκαν και τους αγαπούσε. Βρίσκονταν
στο δείπνο, κι ο διάβολος είχε βάλει
κιόλας στην καρδιά του Ιούδα του
Ισκαριώτη, γιου του Σίμωνα, τη σκέψη να
παραδώσει τον Ιησού στους εχθρούς του.
Ο Ιησούς ήξερε ότι ο Πατέρας τού είχε
δώσει απεριόριστη εξουσία, κι ότι από
τον Πατέρα ήρθε και στον Πατέρα επιστρέφει.
Σηκώνεται, λοιπόν, από το τραπέζι που
δειπνούσαν, βγάζει το ιμάτιό του, παίρνει
μια πετσέτα και τη ζώνεται· 5έπειτα
βάζει νερό στη λεκάνη κι αρχίζει να
πλένει τα πόδια των μαθητών και να τα
σκουπίζει με την πετσέτα που είχε ζωστεί.
Φτάνει λοιπόν και στο Σίμωνα Πέτρο·
αυτός του λέει: «Εσύ, Κύριε, θα μου πλύνεις
τα πόδια;» «Αυτό που κάνω εγώ», του
αποκρίθηκε ο Ιησούς, «εσύ δεν το
καταλαβαίνεις τώρα· θα το καταλάβεις
όμως αργότερα». Του λέει ο Πέτρος: «Ποτέ
δε θα σ’ αφήσω να μου πλύνεις τα πόδια».
«Αν δεν σε πλύνω», του αποκρίθηκε ο
Ιησούς, «δεν έχεις θέση κοντά μου». Του
λέει τότε ο Σίμων Πέτρος: «Αν είναι έτσι,
Κύριε, όχι μόνο τα πόδια να μου πλύνεις
αλλά και τα χέρια και το κεφάλι». «Αυτός
που έχει κάνει λουτρό», του λέει ο Ιησούς,
«είναι ολόκληρος καθαρός και δεν έχει
ανάγκη να πλύνει παρά μόνο τα πόδια του.
Εσείς είστε καθαροί, όχι όμως όλοι». Ο
Ιησούς ήξερε αυτόν που θα τον παραδώσει·
γι’ αυτό είπε «δεν είστε όλοι καθαροί».
Όταν τους
έπλυνε τα πόδια, φόρεσε το ιμάτιό του,
πήρε πάλι τη θέση του στο τραπέζι και
τους είπε: «Καταλαβαίνετε τι έκανα σ’
εσάς; Εσείς με φωνάζετε “Διδάσκαλε”
και “Κύριε”, και σωστά το λέτε, γιατί
είμαι. Αν, λοιπόν, εγώ ο Κύριος κι ο
Διδάσκαλος σας έπλυνα τα πόδια, έχετε
κι εσείς την υποχρέωση να πλένετε ο ένας
τα πόδια του άλλου. Σας έδωσα το παράδειγμα,
για να κάνετε κι εσείς όπως έκανα εγώ”.
Λόγος του
Κυρίου
Το κατά Ιωάννη
Ευαγγέλιο ( Ιωα.13,1-15) παρουσιάζει τον
Ιησού να βαδίζει προς την ολοκλήρωση
της επίγειας διαδρομής του και να είναι
στα τελευταία στάδια της αποκάλυψης
της ταυτότητάς του, και πως ο Θεός Πατέρας
ενεργεί μέσα στην ιστορία, και με
αυτό τον τρόπο αποκαλύπτει Ποιός είναι
. Το κάνει με δύο ενέργειες: τον τεμαχισμό
του άρτου και το πλύσιμο των ποδιών των
μαθητών του.
Οι δύο αυτές
ενέργειες του Ιησού στο τελευταίο δείπνο
με τους μαθητές του, καθορίζουν και την
ουσία του να είναι κάποιος μαθητής του
Χριστού και, κατ’ επέκταση, την ουσία
του χριστιανισμού. Ο μαθητής του Ιησού
καλείται να είναι στην υπηρεσία των
άλλων και πραγματώνει την προσωπικότητά
του ως μαθητής οικοδομώντας την μέσα
σε μια κοινότητα στην οποία συμβάλλει
αποφασιστικά για την πραγμάτωσή της
(κοινότητα) με αγάπη, συμπόνια, ευσπλαχνία,
έλεος, αλληλοβοήθεια, συμπαράσταση,
συμμετοχή και ακόμη αντιλαμβανόμενος
την όποια εξουσία του ως υπηρεσία για
τους αδύνατους αδελφούς τόσο προς τους
ομοίους του αλλά και με εκείνους που
δεν μοιράζονται τις πεποιθήσεις τους.
Αυτό όμως το
έργο δεν είναι απλά ανθρώπινο επίτευγμα
αλλά είναι έργο του Θεού που ενεργεί
μέσω του ανθρώπου : ιδού το Νόημα της
Ενσάρκωσης του Θεού που από αγάπη
δημιούργησε το λαμπρό σύμπαν ως κόσμο
«κόσμημα» και τον άνθρωπο, κατ’ εικόνα
και ομοίωση του, δηλαδή ικανό και ελεύθερο
να συνδιαλέγεται μαζί του, δηλαδή με
τον Θεό. Και είναι ο άνθρωπος, το πλάσμα
του ο οποίος, από κακή χρήση της ελευθερίας
του, παραμόρφωσε το έργο του πλάστη: τον
άνθρωπο και την πλάση .
Ποιος, λοιπόν,
θα μπορούσε να ξαναδώσει τη χαμένη λάμψη
στην δημιουργία , στον άνθρωπο και στον
κόσμο αν όχι ο ίδιος ο Δημιουργός που
από αγάπη δημιούργησε τα πάντα! Και τι
κάνει ο δημιουργός για να αποκαταστήσει
τη δόξα του πλάσματος; «γδύνεται» την
παντοδυναμία της Θεότητας και «ντύνεται»
την αδυναμία του πλάσματος ώστε, με το
όμοιο να σώσει το όμοιο, για να ανανεώσει,
να αναδημιουργήσει τον αδύναμο άνθρωπο.
Ο Ιησούς,
λοιπόν, προετοιμάζει τους μαθητές του,
τους δείχνει το δρόμο για το πως
ανανεώνεται η ψυχή και το σώμα του
πλάσματος. Η ΨΥΧΗ: είναι ο άνθρωπος σε
σχέση με τον Θεό, σ’ αυτήν αναφέρεται
η Θ. Ευχαριστία. ΤΟ ΣΩΜΑ : ο άνθρωπος σε
σχέση με τον συνάνθρωπο του και την
πλάση μέσα στην οποία ζει, σ’ αυτό
αναφέρεται το πλύσιμο των ποδιών, η
έξοδος από τον εγωκεντρισμό και η
υπηρεσία των άλλων. Μέσω αυτών ο άνθρωπος
ανανεώνεται στην αλήθειά του, στην ουσία
του. Αυτή η ανανέωση έρχεται και ενεργείται
από τον Θεό διαμέσου του Υιού με την
δύναμη του Αγ. Πνεύματος. Αν λείψει ή
αμφισβητηθεί η θεϊκή παρέμβαση, η Θ.
Ευχαριστία, και η προσπάθεια του ανθρώπου
για ανανέωση περιορισθεί μόνο στο
πλύσιμο των ποδιών, φροντίζοντας έτσι
μόνο το σώμα, ίσως τότε γίνει κατορθωτό
να γιατρευτούν μερικά τραύματα, θα
μείνει όμως η ψυχή χωρίς την αναγέννηση
που προέρχεται από το μπόλιασμα στη ζωή
του Ενσαρκωμένου Θεού, του Υιού, με την
Θ. Ευχαριστία. Χωρίς το μυστήριο της Θ.
Ευχαριστίας, η κοινότητα των μαθητών
του Ιησού , η Εκκλησία, δεν είναι τίποτα
παραπάνω από μια μη κυβερνητική οργάνωση
φιλανθρωπικού χαρακτήρα, και ο μαθητής
είναι ένας ανθρωπιστής εθελοντής.
Γι’ αυτό και
ο Ιησούς πλένει να πόδια των μαθητών ως
ορατό σημείο της ανανέωσης των σχέσεων
μεταξύ των ανθρώπων και ιδρύει την Θ.
Ευχαριστία με σκοπό την ανανέωση της
ψυχής, των σχέσεων με τον Θεό.
Τώρα, οι
μαθητές ξέρουν. Πρέπει να ενεργούν όχι
αφ’ εαυτού τους και μόνοι τους, αλλά ως
εκείνοι που συνεργάζονται με την χάρη
του Θεού για να ανακαινιστεί ο άνθρωπος
και η πλάση που ίδιος ο άνθρωπος με την
αμαρτία έχει φθείρει και θρυμματίσει
από την ακρισία, την ανοησία και την
ειδωλολατρία.
Αυτό είναι
ένα έργο ταπεινό, επίπονο και καθημερινό
της Εκκλησίας των μαθητών του Χριστού
που ολοκληρώνεται όσο φθάνει στην
ολοκλήρωσή του και ο κύκλος του κόσμου
μας.