Μια μοναδική αγάπη «Ο Θεός και ο πλησίον»
Κυριακή 4η Νοεμβρίου 2018 -
Ο γραμματέας, με την ερώτησή του: «Ποιά είναι η εντολή η πρώτη απ' όλες», μεταφέρει στον Ιησού έναν προβληματισμό της εποχής του. Οι Ιουδαίοι είχαν ένα μεγάλο αριθμό νόμων και εντολών, 365 που απαγόρευαν κάτι, όσες οι ημέρες του χρόνου, και 248 που επέτρεπαν κάτι, όσα τα μέρη του σώματος. Διερωτόντουσαν, λοιπόν, αν όλοι οι νόμοι είναι οι ίδιοι ή μερικοί έχουν μεγαλύτερη αξία και σπουδαιότητα. Μερικοί απαντούσαν ότι όλοι οι νόμοι είναι ίδιοι, γιατί όλοι από το Θεό προέρχονται. Άλλοι, πάλι, πρέσβευαν ότι μερικοί είναι σπουδαιότεροι και δεσμεύουν περισσότερο από άλλους. Αναζητούσαν, λοιπόν, ‘τον πρώτο’.
Ανάγνωσμα από το κατά Μάρκο Άγ. Ευαγγέλιο ( Μκ 12,28-34 )
Εκείνον τον καιρό: Ένας από τους γραμματείς πλησίασε και ρώτησε τον Ιησού: "Ποιά είναι η εντολή η πρώτη απ’ όλες;" Ο Ιησούς απάντησε: "Πρώτη εντολή είναι: ‘ Άκου Ισραήλ: Ο Κύριος ο Θεός μας είναι ο ένας Κύριος. Και θα αγαπήσεις τον Κύριο το Θεό σου με όλη σου την καρδιά και με όλη σου την ψυχή και με όλη σου τη διάνοια και με όλη σου τη δύναμη'. Η δεύτερη εντολή είναι ετούτη: `Θα αγαπήσεις τον πλησίον σου όπως τον εαυτό σου'. Μεγαλύτερη εντολή απ' αυτές δεν υπάρχει". Ο γραμματέας τότε του είπε: "Πολύ καλά, διδάσκαλε. Είναι σύμφωνο με την αλήθεια αυτό που είπες ότι ` ένας είναι ο Θεός και δεν υπάρχει άλλος εκτός απ αυτόν ΄, και το «να τον αγαπάς με όλη σου την καρδιά και με όλο σου το νου και με όλη σου τη δύναμη και το να αγαπάς τον πλησίον σου όπως τον εαυτό σου, είναι σπουδαιότερο από όλα τα ολοκαυτώματα και τις θυσίες». Ο Ιησούς, βλέποντας ότι απάντησε συνετά, του είπε: "Δε βρίσκεσαι μακριά από τη βασιλεία του Θεού". Και κανένας πια δεν τολμούσε να του θέσει άλλες ερωτήσεις.
Λόγος του Κυρίου
Στην ερώτηση του γραμματέα ο Ιησούς, απαντά με τη σύνθεση δύο βιβλικών παραπομπών. Η πρώτη είναι ένα νομοθετικό κείμενο από το Δευτερονόμιο (Δτ 6,4-5), που οι ευσεβείς Ιουδαίοι απάγγελλαν ως προσευχή, τουλάχιστον, δύο φορές την ημέρα « Άκου Ισραήλ θα αγαπήσεις τον Κύριο το Θεό σου με όλη σου την καρδιά και με όλη σου την ψυχή και με όλη σου τη διάνοια και με όλη σου τη δύναμη» και η δεύτερη από το Λευιτικό (Λευ 19,18), «Θα αγαπήσεις τον πλησίον σου όπως τον εαυτό σου».
Ο Ιησούς μπαίνει στην καρδιά του ζητήματος, προσκαλεί τον άνθρωπο να μην χαθεί στους μαιάνδρους της περιπτωσιολογίας, αλλά να επικεντρωθεί στο ουσιώδες: την αγάπη προς το Θεό και προς τους ανθρώπους. Οι Εντολές πολλές και περίπλοκες, αλλά η πηγή μία: Η Αγάπη που είναι ο Θεός. Και η ανταπάντηση του γραμματέα είναι μια βιβλική απάντηση "Πολύ καλά, διδάσκαλε. Είναι σύμφωνο με την αλήθεια αυτό που είπες ότι ‘ ένας είναι ο Θεός και δεν υπάρχει άλλος εκτός απ’ αυτόν. Και το ` να τον αγαπάς με όλη σου την καρδιά και με όλο σου το νου και με όλη σου τη δύναμη και το να αγαπάς τον πλησίον σου όπως τον εαυτό σου ' είναι σπουδαιότερο από όλα τα ολοκαυτώματα και τις θυσίες" (Ωσ 6,6; Σειρ 40,6-8; Σειρ 51,16-17).
Και ο Ιησούς, βλέποντας ότι απάντησε συνετά, του είπε: "Δε βρίσκεσαι μακριά από τη βασιλεία του Θεού". Πράγματι, η Βασιλεία του Θεού συνίσταται στην αγάπη προς τον Θεό και αυτή με τη σειρά της αποδεικνύει ότι είναι αληθινή με το να επαληθεύεται όταν ο άνθρωπος αγαπά τον πλησίον του. Αυτό είναι που οι μαθητές του Χριστού πρέπει να το χαράξουν βαθειά στη μνήμη τους, στην καρδιά και στη διάνοιά τους. Όταν αγαπά ο ένας τον άλλο ως απόδειξη της αγάπης του προς το Θεό, έχουμε μια Κοινότητα, την Εκκλησία.
Η απάντηση του Ιησού είναι η περίληψη και της όλης διδασκαλίας Του για το Θεό και την ανθρώπινη ζωή (Mτ 7,12). Η πρωτοτυπία του έγκειται στο γεγονός ότι συνδέει ενδόμυχα και άρρηκτα το ένα με το άλλο. Δεν είναι συμπληρωματικότητα. Δεν είναι ζήτημα προτεραιοτήτων. Το ένα χωρίς το άλλο δεν υπάρχει. Το να έχουμε χωρίσει το ένα από το άλλο είναι η ρίζα πλήθους κακών και ακατανοησιών για μας. Αν κάποιος λέει ότι αγαπά το Θεό, αλλά δεν αντιδρά και δεν αγωνίζεται ενάντια στις αδικίες που γίνονται σε βάρος του πλησίον, ή λέει ότι εκείνο που τον ενδιαφέρει είναι το καλό του πλησίον και μόνο γι’ αυτό δαπανάται, και αγνοεί το Θεό, τότε γρήγορα θα υποκύψει σε κάποιο είδωλο, που συνήθως είναι το εγώ του, εκείνος είναι ο δίκαιος, οι δικές του ιδέες είναι οι σωστές. Για την Αγία Γραφή και οι δύο αυτές προοπτικές ζωής οδηγούν τον άνθρωπο σε ένα πολύ βαθύ ψεύδος.
Η αγάπη του Θεού, και όχι ο φόβος του Θεού, οδηγεί τον άνθρωπο προς το Θεό και προς τον άνθρωπο. Εμείς κάνουμε ό,τι κάνει ο Θεός για μας, μας έπλασε ως εικόνα του για να του μοιάζουμε, με το να αγαπάμε εκείνους που Εκείνος αγαπά.
Ο Άγ. Ιωάννης συνοψίζει τη σημερινή μας ευαγγελική περικοπή με τα παρακάτω: «Εμείς αγαπούμε διότι πρώτος εκείνος μας αγάπησε. Αν κάποιος πει: "αγαπώ το Θεό", αλλά μισεί τον αδελφό του, αυτός είναι ψεύτης. Διότι αυτός που δεν αγαπά τον αδελφό του, τον οποίο βλέπει, δε μπορεί να αγαπά το Θεό που δεν τον έχει δει. Κι αυτή την εντολή έχουμε απ’ αυτόν, ότι όποιος αγαπά το Θεό να αγαπά και τον αδελφό του (Α΄ Ιω 4,19-20).
Αν η αγάπη προς τον πλησίον μπορεί να μετρηθεί, πρέπει να είναι όση του Θεού για τον καθένα μας. Και αυτό μας φαίνεται αφηρημένο. Το «να αγαπάς τον πλησίον σου όπως τον εαυτό σου είναι σπουδαιότερο από όλα τα ολοκαυτώματα
x