Α' Κύκλος - 6η Τακτική Κυριακή

Ειρηνικοί, Πιστοί, Αυθεντικοί.

Κυριακή  12 Φεβρουαρίου 2017

Είναι μια από τις δύσκολες σελίδες του Ευαγγελίου. Το κέντρο της σημερινής ευαγγελικής περικοπής είναι τα εδάφια : *Δεν ήλθα να καταλύσω το Νόμο ή τους προφήτες, αλλά να εκπληρώσω*, και όμως ο Ιησούς επανειλημμένα παραβαίνει τον πιο σοβαρό για τους Ιουδαίους νόμο του Σαββάτου, και συμπληρώνει *εάν η δικαιοσύνη σας δεν ξεπεράσει εκείνη των γραμματέων και των φαρισαίων, δεν θα εισέλθετε στη βασιλεία των ουρανών*.

Ανάγνωσμα από το κατά Ματθαίο άγιο Ευαγγέλιο (Μτ 5,17-37)

Εκείνο τον καιρό ο Ιησούς έλεγε στους μαθητές του: « Μη νομίσετε ότι ήλθα για να καταλύσω το Νόμο ή τους προφήτες. Δεν ήλθα να καταλύσω, αλλά να εκπληρώσω. Αλήθεια σας λέω: έως ότου περάσει ο ουρανός και η γη, ούτε ένα γιώτα ή μια κεραία δε θα περάσουν, μέχρι που να πραγματοποιηθούν όλα. Όποιος, λοιπόν, καταργήσει μια από τις εντολές και τις πιο μικρές και διδάξει το ίδιο στους ανθρώπους, αυτός θα ονομασθεί πιο μικρός στη βασιλεία των ουρανών. Ενώ όποιος εφαρμόσει και διδάξει, αυτός θα ονομασθεί μεγάλος στη βασιλεία των ουρανών.

Διότι σας λέω: εάν η δικαιοσύνη σας δεν ξεπεράσει εκείνη των γραμματέων και των φαρισαίων, δεν θα εισέλθετε στη βασιλεία των ουρανών.

Έχετε ακούσει πως είπαν στους αρχαίους: "μη φονεύσεις" και πως, όποιος σκοτώσει, να παραπεμφθεί στο δικαστήριο. Αλλά εγώ σας λέω: Καθένας που οργίζεται εναντίον του αδελφού του, να παραπεμφθεί στο δικαστήριο. Και όποιος πει στον αδελφό του: "ρακά", να παραπεμφθεί στο Συνέδριο. Και όποιος πει: "τρελέ", να είναι ένοχος στη Γέεννα της φωτιάς. Εάν, λοιπόν, προσφέρεις στο θυσιαστήριο το δώρο σου και εκεί θυμηθείς ότι ο αδελφός σου έχει κάτι εναντίον σου, άφησε εκεί το δώρο σου, μπροστά στο θυσιαστήριο, και πήγαινε πρώτα να συμφιλιωθείς με τον αδελφό σου, και τότε έλα και πρόσφερε το δώρο σου.

Να δείξεις γρήγορα συμφιλιωτική διάθεση με τον αντίδικό σου, όσο είσαι ακόμα στο δρόμο μαζί του, μη τυχόν και ο αντίδικος σε παραδώσει στο δικαστή και ο δικαστής στο δεσμοφύλακα και ριχθείς στη φυλακή. Αλήθεια σου λέω: δεν θα βγεις από εκεί, έως ότου δεν επιστρέψεις και το τελευταίο λεπτό.

Έχετε ακούσει ότι είπαν: "μη μοιχεύσεις". Αλλά εγώ σας λέω: Καθένας που βλέπει μια γυναίκα με σκοπό να την επιθυμήσει, ήδη διέπραξε μοιχεία μαζί της μέσα στην καρδιά του. Και εάν το δεξί σου μάτι σε σκανδαλίζει, βγάλε το και ρίξε το μακριά σου, γιατί σε συμφέρει να χαθεί κάποιο από τα μέλη σου, παρά να ριχθεί όλο σου το σώμα στη Γέεννα. Και αν το δεξί σου χέρι σε σκανδαλίζει, κόψε το και ρίξε το μακριά σου, γιατί σε συμφέρει να χαθεί κάποιο από τα μέλη σου, παρά να πάει όλο σου το σώμα στη Γέεννα.

Είπαν ακόμα: "Όποιος χωρίσει τη γυναίκα του, ας της δώσει έγγραφο διαζυγίου". Αλλά εγώ σας λέω: Καθένας που χωρίζει τη γυναίκα του, εκτός από την περίπτωση πορνείας, αυτός την οδηγεί στη διάπραξη μοιχείας. Και όποιος παντρευτεί χωρισμένη, διαπράττει μοιχεία.

Έχετε ακούσει, ακόμη, πως είπαν στους αρχαίους: "Μην επιορκήσεις, αλλά να εκτελέσεις μπροστά στον Κύριο τους όρκους σου". Αλλά εγώ σας λέω: Να μην ορκίζεσθε καθόλου, μήτε στον ουρανό, διότι είναι θρόνος του Θεού, μήτε στη γη, διότι είναι υποπόδιο των ποδιών του, μήτε στα Ιεροσόλυμα, διότι είναι η πόλη του μεγάλου βασιλιά, μήτε να ορκισθείς στο κεφάλι σου, διότι δεν μπορείς να κάμεις μια τρίχα άσπρη ή μαύρη. Αλλά ο λόγος σας να είναι ναι ναι, όχι όχι. Τα επί πλέον από αυτά προέρχονται απ' τον Πονηρό ».

Λόγος του Κυρίου

Ο Ιησούς με τη διακήρυξή του“Δεν ήλθα να καταλύσω το Νόμο ή τους προφήτες”, δηλώνει ότι το έργο του δεν έγκειται στο να καταργήσει το νόμο και να προτείνει κάτι το πιο εύκολα εφαρμόσιμο. Ούτε θέλει να τονίσει ότι χρειάζεται περισσότερη ειλικρίνεια στην εφαρμογή του νόμου, γιατί κάθε γνήσιος Ιουδαίος ξέρει ότι, η ειλικρίνεια και η ανιδιοτέλεια, είναι απαραίτητες προϋποθέσεις για την εφαρμογή του νόμου. Διακηρύττει, λοιπόν “αλλά να τον εκπληρώσω”, δηλαδή να τον οδηγήσει στο αποκορύφωμά του.

Ο Νόμος. Ο Ιησούς παρουσιάζεται ως ο Νέος Μωυσής, που εγκαινιάζει μια νέα Συμφωνία φιλίας του Θεού με τον Άνθρωπο, οδηγώντας το Νόμο στην ολοκλήρωση. Ο Νόμος, οι δέκα εντολές, ήταν τόσο το δώρο του Θεού στον Ισραήλ, όσο και η σφραγίδα του πάνω στο λαό για να δείχνει σε ποιόν ανήκει και σε ποιόν οφείλει την ύπαρξή του, αλλά και το εξωτερικό σημείο της συμφωνίας φιλίας του Θεού με τον άνθρωπο. Ο λόγος ύπαρξης του Νόμου ήταν να προσκαλέσει τον άνθρωπο να δείξει ότι σέβεται το Θεό, άρα να μην τον προσβάλει παραβαίνοντας το νόμο το ζωντανό σύμφωνα με τις προδιαγραφές του, καθώς επίσης να μην κάνει κάτι που να προσβάλει τον πλησίον του, γιατί όντας πλασμένος κατ’ εικόνα και ομοίωση του Θεού, έμμεσα προσβάλει και το Θεό.

Ο Ιησούς δεν παρουσιάζεται απλά ως ένας νέος νομοθέτης, αλλά ταυτίζει το νόμο με το πρόσωπό του. Ο Νόμος είναι ο ίδιος. Με όλη του τη ζωή δείχνει ποιο είναι το καλό και πώς ο νόμος βιώνεται, άρα ολοκληρώνεται. Ο Νόμος, δεν έγκειται πια σε κάποιες προδιαγραφές, αλλά είναι μια ζωή, η ζωή του Ιησού. Όποιος θέλει να είναι μαθητής του Ιησού καλείται να εκτιμά τα πράγματα της ζωής, όπως τα εκτιμά ο Ιησούς και να ζήσει, όπως έζησε ο Ιησούς. Ο Ιησούς δεν τον έζησε το Νόμο ως κάτι που κάποιος του επέβαλε, αλλά ως κάτι που είναι η ίδια η ζωή του που είναι ένα ευαγγέλιο που δείχνει το γιατί ο άνθρωπος μπορεί να είναι ευτυχισμένος. Οι μακαρισμοί. Η ευτυχία πηγάζει από την καρδιά, τη συνείδηση, μια θεραπευμένη καρδιά βρίσκεται στη ρίζα της ευτυχίας που πηγάζει από την καρδιά. Μια θεραπευμένη καρδιά μπορεί να έχει κάποιος με μια ευτυχισμένη ζωή.

Επιστροφή, λοιπόν, στην καρδιά που είναι το υπαρξιακό εργαστήρι όπου συγκροτείται η ταυτότητα του προσώπου, και από εκεί εξέρχονται και εκδηλώνονται με μορφή λόγων, έργων, συμπεριφορών.

Η καινοτομία του Ιησού βρίσκεται στο “Eχετε ακούσει πως είπαν στους αρχαίους… Αλλά εγώ σας λέω...”, πρέπει να σημειώσουμε το θάρρος και την αποκοτιά του Ιησού να τολμήσει να βάλλει στο ίδιο επίπεδο, αν όχι και παραπάνω, τη διδασκαλία του με εκείνη του Νόμου, πράγμα που μας αποκαλύπτει ποιος αισθανόταν ότι είναι ...

«Έχετε ακούσει πως είπαν στους αρχαίους: "μη φονεύσεις".........Αλλά εγώ σας λέω: Καθένας που οργίζεται εναντίον του αδελφού του, .... όποιος πει στον αδελφό του "ρακά", όποιος τον πει: "τρελέ", είναι ήδη ένοχος ανθρωποκτονίας». Πάει στη ρίζα, εκεί που γεννιέται το κάθε τι.

Να μην αγαπάς κάποιον είναι σαν να του αφαιρείς τη ζωή, είναι ένας αργός θάνατος. Στην προοπτική του Ιησού το μη φονεύσεις, δεν περιορίζεται να αφαιρέσει τη ζωή κάποιου, αλλά εφιστά την προσοχή στο πώς αντιμετωπίζει τον συνάνθρωπό του, το πώς τον εντάσσει στον ορίζοντα της ζωής του, αν του φέρεται βίαια, αν τον κακολογεί και βλάπτει την καλή του φήμη, όταν, δηλαδή, δεν μοιράζεται τη ζωή μαζί του και τον λογίζει υποδεέστερο. Δεν τον αγαπά.

Ο άγιος Ιωάννης δεν θα διστάσει να πει ότι όποιος δεν αγαπά τον αδελφό του είναι ήδη και αδελφοκτόνος (1 Ιω 3,15).

Μάλιστα ο Ιησούς εξομοιώνει την ανάγκη λατρείας στο Θεό με τη σωστή συμβίωση μεταξύ των ανθρώπων.

«Έχετε ακούσει ότι είπαν: "μη μοιχεύσεις". Αλλά εγώ σας λέω: Καθένας που βλέπει μια γυναίκα με σκοπό να την επιθυμήσει, ήδη διέπραξε μοιχεία μαζί της μέσα στην καρδιά του». Αν κοιτάζεις μόνο το σώμα της ή το σώμα του για την ηδονή σου, τότε αμαρτάνεις εναντίον στο ανθρωπινό πρόσωπο γυναίκα ή άνδρα, γιατί, μολύνεις, νοθεύεις, παραποιείς, ενοχοποιείς το ανθρωπινό πρόσωπο, το υποβιβάζεις σε αντικείμενο ηδονής. Και αυτό δεν αγγίζει μόνο την αξιοπρέπεια του ανθρώπου, αλλά και του Θεού, του οποίου ο άνθρωπος είναι η εικόνα του.

«Έχετε ακούσει, ακόμη, πως είπαν στους αρχαίους: "Μην επιορκήσεις, ... Αλλά εγώ σας λέω: Να μην ορκίζεστε καθόλου.....Αλλά ο λόγος σας να είναι ναι ναι, όχι όχι». Ο Ιησούς περνά από τον όρκο ως εγγύηση ότι δεν ψεύδεσαι. Αλλά το να λες την αλήθεια, να έχεις καθαρή καρδιά, κάνει άχρηστο τον όρκο. Η εγγύηση της αξιοπιστίας και της αλήθειας κάποιου, έγκειται στην εντιμότητά του, την ειλικρίνειά του και τη διαφάνειά του κοκ, και όχι στη μαρτυρία κάποιου άλλου, δυνάμει κάποιου όρκου...

Ο καινούριος τρόπος εκτίμησης των πραγμάτων γύρω του πάει σε βάθος, στην ίδια την αντίληψη της ζωής. Δεν περιορίζεται στο τι επιτρέπεται και τι δεν επιτρέπεται, αλλά, παραφράζοντας στο θετικό τη φράση του Ιησού: “Εάν η δικαιοσύνη σας δεν ξεπεράσει εκείνη των γραμματέων και των φαρισαίων, του τι επιτρέπεται και τι δεν επιτρέπεται, δεν θα εισέλθετε στη βασιλεία των ουρανών”.

Η χριστιανική σοφία και ο τρόπος ζωής, δεν πηγάζουν από κάποιο κώδικα συμπεριφοράς και νομοθεσίας, αλλά πηγάζουν από τη νέα, συν Θεώ δια μέσου του Ιησού Χριστού και με τη δύναμη του Αγ. Πνεύματος, ζωή, την οποία ο μαθητής του Ιησού κληρονόμησε με το βάπτισμα, και που τον ενσωματώνει στην κοινότητα των μαθητών του Ιησού, την Εκκλησία, που είναι το Σώμα του.

π.ιμ