Κυριακή της Βαφτίσεως του Ιησού.

Στον Ιορδάνη με τους αμαρτωλούς.Αρχίζει να μοιράζεται τη ζωή μαζί τους, για να τους σώσει.

10 Ιανουαρίου 2016

Η αφήγηση του βαφτίσματος του Ιησού, που η σημερινή λειτουργία μάς προσκαλεί να μελετήσουμε, έρχεται να απαντήσει στο κρίσιμο ερώτημα της πίστεώς μας: Ποιός είναι ο Ιησούς; Στο ερώτημα αυτό στο πέρασμα της ιστορίας δόθηκαν χιλιάδες απαντήσεις, που αν όχι τίποτα άλλο, μαρτυρούν τις προσπάθειες των ανθρώπων και των πιστών να πλησιάσουν το μυστήριο του Ιησού.

Σκοπός της  σημερινής ευαγγελικής περικοπής δεν είναι, λοιπόν, να καλύψει την περιέργειά μας με περιγραφικές λεπτομέρειες του γεγονότος, όσο να μας προσφέρει μια βοήθεια να προσεγγίσουμε την ταυτότητα του Ιησού.

Ας ακούσουμε την ευαγγελική περικοπή από το κατά Λουκά άγιο Ευαγγέλιο

(Λκ 3,15-16.21-22)

 Εκείνο τον καιρό ο λαός ζούσε σε αναμονή και όλοι σκέπτονταν στις καρδιές τους σχετικά με τον Ιωάννη, μη τυχόν κι αυτός είναι ο Χριστός. Ο ίδιος ο Ιωάννης απάντησε λέγοντας σε όλους: "Εγώ σας βαφτίζω με νερό. Αλλά έρχεται εκείνος που είναι ισχυρότερος από μένα, του οποίου δεν είμαι άξιος να λύσω το κορδόνι από τα σανδάλια του. Αυτός θα σας βαπτίσει με Άγιο Πνεύμα και φωτιά".

Ενώ ο Ιησούς βαφτίσθηκε και προσευχόταν, τότε ανοίχθηκε ο ουρανός και κατέβηκε πάνω του το Άγιο Πνεύμα με μορφή περιστεριού. Κι ακούστηκε μια φωνή απ' τον ουρανό: "Εσύ είσαι ο αγαπητός μου Υιός. Σ' εσένα έθεσα την ευαρέσκειά μου".

Λόγος του Κυρίου

Η ευαγγελική περικοπή περιέχει δύο δηλώσεις για την ταυτότητα του Ιησού. Η μια είναι εκείνη που έδωσε ο Ιωάννης στο πλήθος  που τον προκάλεσε να πάρει θέση αν είναι ή όχι εκείνος ο αναμενόμενος Μεσσίας, και που  απάντησε ότι δεν είναι εκείνος, εξηγώντας ότι υπάρχει μια μεγάλη και ουσιώδης διαφορά μεταξύ του βαπτίσματος που εκείνος χορηγεί και του βαπτίσματος στη φωτιά που θα τους χορηγήσει ο Μεσσίας, δηλαδή ο Ιησούς.

Η άλλη είναι εκείνη της φωνής από τον ουρανό που ακούγεται όταν ο Ιησούς είχε βαπτιστεί και προσευχόταν "Εσύ είσαι ο αγαπητός μου Υιός. Σ' εσένα έθεσα την ευαρέσκειά μου".

Στο κέντρο του ενδιαφέροντος δεν είναι η πράξη της βαπτίσεως αυτή καθ’ εαυτή, αλλά τα γεγονότα που τη συνοδεύουν, οι ουρανοί που ανοίγονται, το πνεύμα που κατεβαίνει και η φωνή που ακούγεται και διακηρύττει την ταυτότητα του Ιησού.

Αυτά σε μας μπορεί να είναι προβληματικά, γιατί δυστυχώς έχουμε λίγη τριβή με τη Γραφή και ειδικά με την Παλαιά Διαθήκη. Η περιγραφή των γεγονότων γίνεται με άμεσες αναφορές στην Παλαιά Διαθήκη. Οι Ιουδαίοι ήταν πεπεισμένοι ότι ο προφητικός Λόγος, λίγα χρόνια μετά από την επιστροφή από την εξορία στη Βαβυλώνα, είχε σιγήσει και πολύ παραστατικά έλεγαν ότι οι ουρανοί είχαν κλίσει.

Το Πνεύμα του Θεού είναι άμεση αναφορά στο ποίημα της δημιουργίας, όπου λέει ότι το πνεύμα του Θεού, δηλαδή η δημιουργική δύναμη του Θεού, υπερίπταται των υδάτων σηματοδοτώντας την αρχή της δημιουργίας. Το δε περιστέρι είναι αναφορά στο τέλος του κατακλυσμού, που σηματοδοτεί ένα νέο ξεκίνημα της δημιουργίας.

Τώρα όλα τα παραπάνω θέλουν να πουν, ότι με την αρχή της δημόσιας δράσης του Ιησού, αρχίζει η αναδημιουργία του κόσμου. Ο Ιησούς, δεν είναι πια ένας προφήτης που ερμηνεύει το θέλημα του Θεού, αλλά είναι ο Δημιουργικός Λόγος του Θεού Ενσαρκωμένος, που όχι μόνο αναγγέλλει το χαρμόσυνο μήνυμα της ευσπλαχνίας του Θεού, αλλά και παίρνει επάνω του την αμαρτία του κόσμου.

Ο Ιησούς  προσερχόμενος στο βάπτισμα, δεν προσέρχεται για τη  συγχώρηση των αμαρτιών του, που δεν έχει, αλλά για να δηλώσει την αλληλεγγύη του με το καλύτερο κομμάτι του λαού που έχει συναίσθηση της κατάστασής του μπροστά στο Θεό, που δεν κρύβεται, αλλά αναγνωρίζει την αμαρτωλότητά του και από το Θεό τη συγγνώμη του. Ο Ιησούς δεν τοποθετείται εκτός του Λαού, αλλά είναι μέρος του καλοδιαθετημένου Λαού, κάνει δική του την υπόστασή του, δεν λαβαίνει το βάπτισμα για τις δικές του αμαρτίες, αλλά για τη συγχώρηση των αμαρτιών του λαού αρχίζει να παίρνει επάνω του την αμαρτία του κόσμου. Εδώ έχουμε μια καινούργια αντίληψη του μεσσιανισμού.

Ο Μεσσίας, δεν είναι πάνω από το λαό, έξω από το λαό, για να τον εξουσιάσει, αλλά μέσα στο λαό μοιράζεται την περιπέτεια της ζωής μαζί του, περιπέτεια πιστότητας, που περνώντας από το θάνατο θα αποκορυφωθεί με την ανάσταση. Στο Βάπτισμα του Ιησού στον Ιορδάνη από τον Ιωάννη, έχουμε σαν σε ένα μπουμπούκι όλη τη ζωή του Ιησού, όπως και το βάπτισμά μας είναι σαν σε ένα μπουμπούκι όλη η ζωή μας, ως μαθητές του Ιησού.

Η  φωνή από τον Ουρανό Εσύ είσαι ο αγαπητός μου Υιός. Σ' εσένα έθεσα την ευαρέσκειά μου, δεν είναι ένα απλό προφητικό κάλεσμα. Το πνεύμα του Θεού καταλαμβάνει τον Ιησού για να τον καταστήσει Υπηρέτη και ερμηνευτή  του Λόγου του Θεού. Τίποτα τέτοιο με το Βάπτισμα του Ιησού. Εδώ έχουμε το Λόγο του Θεού που με μια Θεοφάνια αποκαλύπτει και δηλώνει την ταυτότητα του Ιησού.

Η Θεϊκή δήλωση είναι μια σύνθεση του προφητικού μηνύματος της Παλαιάς Διαθήκης, για την εκπλήρωση της ελπίδας για την έλευση του βασιλιά μεσσία, με τα χαρακτηριστικά του δούλου του Θεού που υποφέρει για χάρη του λαού.

Από τη φωνή από τον ουρανό διαφαίνεται και ο υπερβατικός χαρακτήρας της ταυτότητας του Ιησού. Το Πνεύμα του Θεού κατεβαίνει, όπως είπαμε, για να τον  εμπνέει, αλλά είναι ο ίδιος ο Θεός που τον υποδεικνύει και τον αναγνωρίζει ως τον μοναδικό, μέσω του οποίου ο άνθρωπος μπορεί να γνωρίσει το Θεό.

Ο Ιησούς θα λέγαμε ότι ανήκει στον κόσμο του Θεού, και αυτός ο κόσμος θα φανερώνεται, θα γίνεται ορατός και ψηλαφητός μέσα από την ανθρωπότητα του Ιησού. Με τον Ιησού δεν χρειάζεται πια να αναζητάμε το Θεό, αλλά να τον κάνουμε δεκτό στο πρόσωπο του Ιησού. Και όταν με τον Ιησού εργαζόμαστε για να κάνουμε τον κόσμο καλύτερο, εργαζόμαστε στο κλίμα του Θεού.

Το βάπτισμα είναι η επίσημη παρουσίαση του Ιησού στον κόσμο. Είναι η αρχή μιας πορείας που θα ολοκληρωθεί με το Σταυρό και την Ανάσταση και μόνο τότε για όποιον θέλει να προσπαθήσει, ο Ιησούς μπορεί να γίνει γνωστός και κατανοητός στην ολοκληρία του.