Ο κόσμος τους μισεί , επειδή δεν είναι απ' τον κόσμο…
Κυριακή 20 Μαΐου 2018
Είμαστε στο 17ο κεφάλαιο του κατά Ιωάννη Ευαγγελίου, που είναι γνωστό ως «η Ιερατική προσευχή του Ιησού». Είναι ένα κείμενο βγαλμένο από την καρδιά του Φίλου που, με στοργή και συμπόνια, σκέπτεται τους φίλους του , τους μαθητές του. Ο Ιησούς ξέρει ότι βαδίζει προς το θάνατό του και οι μαθητές του, οι φίλοι του, εξ αιτίας αυτού του γεγονότος θα μπουν σε μια μεγάλη δοκιμασία και τώρα, που έχουν μεγαλύτερη ανάγκη της παρουσίας του, πρέπει να τους αφήσει μόνους. Είναι ένα κείμενο, η κατανόηση του οποίου περνά πρώτα από την καρδιά και κατόπιν από το μυαλό· πρώτα το γευόμαστε και μετά το ερευνούμε.
Ευαγγέλιο κατά Ιωάννη (Ιω 17,12-19)
Δε σε παρακαλώ να τους πάρεις απ' τον κόσμο, αλλά να τους φυλάξεις απ' τον Πονηρό. Δεν είναι απ' τον κόσμο, όπως κι εγώ δεν είμαι απ' τον κόσμο. Καθαγίασέ τους με την αλήθεια. Ο δικός σου λόγος είναι αλήθεια. Όπως απέστειλες εμένα στον κόσμο, κι εγώ απέστειλα αυτούς στον κόσμο. Και για χάρη τους εγώ αφιερώνω τον εαυτό μου, για να είναι κι αυτοί καθαγιασμένοι με την αλήθεια".
Λόγος του Κυρίου
Η προσευχή του Ιησού δεν έχει σύνορα ούτε χρονικούς περιορισμούς και έτσι, οι μαθητές για τους οποίους Εκείνος προσεύχεται είμαστε και εμείς. Αν ο επικείμενος θάνατος του Ιησού ήταν η μεγάλη δοκιμασία για τους τότε μαθητές, ο Σταυρωμένος Ιησούς και το βίωμα του Σταυρού είναι η μεγάλη δοκιμασία για τους σημερινούς μαθητές. Ο Ιησούς ζητά από τον Θεό Πατέρα όχι να τους απαλλάξει από τον πειρασμό της δοκιμασίας, αλλά να τους ενδυναμώσει ώστε να αντιμετωπίσουν με επιτυχία τις δοκιμασίες που θα συναντήσουν. Η πιστότητα και η αφοσίωση των μαθητών Του στη διδασκαλία Του κινδυνεύει πάντοτε από τους ποικιλόμορφους πειρασμούς του κόσμου, Η προστασία που ο Ιησούς ζητά για τους μαθητές Του είναι να τους κράτα ενωμένους στο Όνομα του.
«Πατέρα άγιε, κράτησέ τους ενωμένους στο όνομά σου που μου έχεις δώσει, για να είναι ένα πράγμα όπως κι εμείς.»
Το “Όνομα” για οποίο μιλά εδώ ο Ιησούς, δεν είναι κάτι που απλά ξεχωρίζει το Θεό -θα λέγαμε από άλλους θεούς- είναι ο Θεός, ο ίδιος. Είναι ο τρόπος της ύπαρξης του Θεού και η δράση του για χάρη των ανθρώπων. Όταν, λοιπόν, ο Ιησούς λέει ότι τους έδωσα «Το Όνομά σου που εσύ μου έχεις δώσει» είναι σαν να λέει “τους περιέγραψα την εμπειρία που έχω Εγώ ζώντας μαζί Σου, για το πως υπάρχεις και το τι κάνεις για μένα και για τους ανθρώπους”. Ο Ιησούς με το έργο και την διδασκαλία του, περιέγραψε και εισήγαγε τους μαθητές στην εμπειρία του Απόλυτου Μυστηρίου του Θεού -μέσα στο οποίο ο ίδιος ζει- και στην οποία καλεί και τους μαθητές Του ώστε να την μοιραστούν μαζί Του. Σε αυτό το περιβάλλον, εκείνο που μετρά δεν είναι τόσο η νοητική γνώση της εμπειρίας, όσο το βίωμά της. Ο Ιησούς, λοιπόν, ζητά στο Θεό Πατέρα να κάνει ώστε οι μαθητές Του, παρ’ όλους τους πειρασμούς και τις δυσκολίες, να μείνουν σε αυτό το περιβάλλον.
Και συνεχίζει: «Εγώ τους έχω δώσει το λόγο σου κι ο κόσμος τους μίσησε.» Ο όρος “κόσμος” στο κατά Ιωάννη ευαγγέλιο, δεν προσδιορίζει την ανθρωπότητα γενικά και ουδέτερα ως μια απλή ύπαρξη, ούτε καλή ούτε κακή, αλλά εκείνη την ανθρωπότητα που ζει αποκομμένη από το Θεό. Σε αυτή την κατηγορία, μερικές φορές, μπορεί να βρεθεί ο καθένας μας όταν π.χ. λέμε ή σκεφτόμαστε ή ζούμε το : “με το σταυρό στο χέρι δεν πάει κανείς μπροστά” και ενεργούμε ανάλογα ή όταν προσπαθούμε να προσδώσουμε στη ζωή μας ένα νόημα ανεξάρτητα από το Θεό, ή όταν κάποιος ζει σαν ο Θεός να μην υπήρχε, αυτό δηλαδή που θα ονομάζαμε πρακτική αθεΐα. Υπάρχουν βέβαια και οι ακραίες περιπτώσεις της λεγόμενης επιθετικής αθεΐας, δηλαδή όταν κάποιος είναι πεπεισμένος ότι ο Θεός δεν υπάρχει και, παντοιοτρόπως την πεποίθησή του αυτή την προπαγανδίζει και με διάφορες μεθόδους, όχι πάντοτε βίαιες, χρησιμοποιώντας και πολλούς εύσχημους τρόπους, προσπαθεί να την επιβάλλει και ενεργεί σε βάρος και εναντίων εκείνων που πιστεύουν, προκαλώντας αρκετό πόνο και δυστυχία.
Η αιτία της σύγκρουσης του μαθητή με τον “κόσμο”, είναι ότι ο Ιησούς αποκάλυψε στους μαθητές Του, όπως είπαμε ήδη, «Το Όνομα του Θεού », ο ίδιος δε ο απόστολος σε μια επιστολή του λέει : « Ο Θεός είναι αγάπη» και μιας και “ο κάθε άνθρωπος είναι εικόνα και ομοίωση του Θεού” αυτό πρακτικά σημαίνει “να αγαπά ο ένας τον άλλο όπως εγώ σας αγάπησα.” Ο Ιησούς ζώντας με τους μαθητές Του, τους έμαθε να ζουν μια ζωή όπως ο ίδιος τη ζούσε έχοντας ως πηγή, υπόδειγμα και περιεχόμενο την ζωή Του με τον Θεό Πατέρα. Όντας ο ίδιος σε κοινωνία ζωής με τον Πατέρα Του, εισήγαγε τους μαθητές Του, που ζούσαν σε κοινωνία μαζί Του, στο ίδιο ευλογημένο περιβάλλον του Θεού, στην Αγάπη.
«Εγώ τους έχω δώσει το λόγο σου» - τη λογική σου- και εκείνοι τον έκαναν δεκτό. Ο Λόγος του Θεού για το μαθητή δεν είναι απλώς μια θεωρητική γνώση αλλά είναι η ερμηνεία, το νόημα, ο προσανατολισμός και η λογική που κινούν τη ζωή του μαθητή. Έτσι η καθημερινή ζωή του μαθητή -όταν είναι αληθινός μαθητής- δεν είναι απλά μια ρουτίνα αλλά μια συνεχής ανακάλυψη νέων τρόπων μαρτυρίας της αγάπης του Θεού για τον κόσμο. Γι αυτό οι μαθητές του Ιησού δεν είναι «απ' τον κόσμο, όπως κι εγώ δεν είμαι απ' τον κόσμο». Αυτό όμως για τους μαθητές δεν σημαίνει μια χρυσή απομόνωση, κάθε άλλο : «Δε σε παρακαλώ να τους πάρεις απ' τον κόσμο, αλλά να τους φυλάξεις απ' τον Πονηρό, γιατί Όπως (Εσύ) απόστειλες εμένα στον κόσμο, κι εγώ απέστειλα αυτούς στον κόσμο», και εκτελώντας την αποστολή τους «να είναι καθαγιασμένοι με την αλήθεια».
Η αποστολή του μαθητή, εν τέλει , δεν διαφέρει από την αποστολή του Ιησού. Ο Ιησούς εκπληρώνει την αποστολή Του προσπαθώντας να μάθει στους ανθρώπους να ζουν μια πραγματικά ανθρώπινη ζωή, ώστε να αποκατασταθεί η αμαυρωμένη «εικόνα και ομοίωση» του Θεού με την οποία ο κάθε άνθρωπος είναι πλασμένος. Ο μαθητής εκτελεί την αποστολή του όταν συμβάλλει ώστε η ζωή του ανθρώπου, του κάθε ανθρώπου, να γίνεται όλο και περισσότερο πραγματικά ανθρώπινη, και αυτό γίνεται όταν το «να αγαπάτε ο ένας τον άλλο όπως εγώ σας αγάπησα», δεν είναι μόνο λόγια. Πόσο μάλιστα όταν, το βίωμα αυτής της προτροπής, είναι και ένας σταυρός δυσβάστακτος αλλά ζώντας την ο μαθητής εξαγιάζεται, δηλαδή “παίρνεται” από τον “κόσμο” και εντάσσεται στο Θεϊκό περιβάλλον.