Ο Ιησούς «κάνει την
εμπειρία» της απόρριψης.
Πάντοτε υπάρχουν λόγοι
για να μην γίνει αποδεκτή η αλήθεια.
Κυριακή 31-1-2016
Η σημερινή ευαγγελική περικοπή είναι η συνέχεια της περασμένης
Κυριακής, στην οποία ο Ιησούς, στη
συναγωγή του χωριού του Ναζαρέτ, παρουσιάζοντας το πρόγραμμα της δράσης του,
υποστήριξε ότι οι Γραφές εκπληρώνονται στο πρόσωπό του. Στη σημερινή θα δούμε
την αντίδραση των συγχωριανών του.
Από το κατά Λούκα άγιο Ευαγγέλιο
Ύστερα τύλιξε το χειρόγραφο, το έδωσε στον υπηρέτη και κάθισε. Τα μάτια
όλων στη συναγωγή ήταν προσηλωμένα πάνω του. Άρχισε τότε να τους λέει:
«Σήμερα βρίσκει την εκπλήρωσή της η προφητεία που μόλις ακούσατε».
Όλοι συμφωνούσαν μαζί του· θαύμαζαν για τα γεμάτα χάρη λόγια που έβγαιναν
από το στόμα του, και ρωτούσαν: «Αυτός δεν είναι ο γιος του Ιωσήφ;» Εκείνος
τους απάντησε: «Ασφαλώς θα μου πείτε την παροιμία που λέει, “γιατρέ, γιάτρεψε
τον εαυτό σου. Όσα ακούσαμε ότι έγιναν στην Καπερναούμ κάνε τα κι εδώ στην
πατρίδα σου”. Σας βεβαιώνω», πρόσθεσε, «πως κανένας προφήτης δεν είναι
δεκτός στην πατρίδα του. Πράγματι, την εποχή του προφήτη Ηλία υπήρχαν
πολλές χήρες στον Ισραήλ. Τότε ο ουρανός δεν είχε βρέξει για τρία χρόνια και
έξι μήνες και μεγάλη πείνα είχε πέσει σ’ όλη τη γη. Ο Θεός όμως δεν
έστειλε τον Ηλία σε καμιά απ’ αυτές, παρά μόνο σε μια χήρα στα Σάρεπτα της
Σιδωνίας. Επίσης την εποχή του προφήτη Ελισαίου υπήρχαν πολλοί λεπροί
ανάμεσα στους Ισραηλίτες, κανένας όμως απ’ αυτούς δεν καθαρίστηκε, εκτός από το
Νεεμάν το Σύρο». Όταν τ’ άκουσαν αυτά μέσα στη συναγωγή εξοργίστηκαν
όλοι. Σηκώθηκαν τότε και έβγαλαν τον Ιησού έξω από την πόλη και τον έφεραν
ως την άκρη του βουνού, πάνω στο οποίο ήταν χτισμένη, για να τον ρίξουν στον
γκρεμό. Αυτός όμως πέρασε απ’ ανάμεσά τους και έφυγε.
Λόγος Κυρίου.
Οι συγχωριανοί του Ιησού, μπροστά σε αυτά που είχαν ακούσει για Κείνον και σε όσα οι ίδιοι άκουσαν και είδαν όταν τον συνάντησαν στη συναγωγή του
χωριού τους, από τον ενθουσιασμό και τον
θαυμασμό, πέρασαν στην αμφισβήτηση,
στην εχθρότητα και στην
καταδίκη. Γιατί ; Τον ήξεραν πολύ καλά και δεν τους έμοιαζε
ικανός γι’ αυτά που διακήρυττε και, ακόμη περισσότερο, επειδή αυτά που έλεγε ο Ιησούς είχαν επιπτώσεις στη ζωή τους, τους έβγαζε από αυτά
που ήξεραν. Ο Ιησούς στη δράση του δίνει προτεραιότητα στους αποκλεισμένους και
ζητά να γίνουν δεκτοί στην κοινότητα οι
φτωχοί, οι τυφλοί, οι φυλακισμένοι, δηλαδή να γίνουν δεκτοί «οι αποκλεισμένοι» . Αυτές οι
διακηρύξεις κάνουν και τον ίδιο
«αποκλεισμένο» , δεν γίνεται αποδεκτός από τους συγχωριανούς του.
Ο Ιησούς δεν υποχωρεί απέναντι στην
οργισμένη αντίδραση των συγχωριανών του. Και ως επιβεβαίωση των λεγομένων
του, επικαλείται τη
μαρτυρία δύο πολύ γνωστών επεισοδίων από τη Γραφή : « Τον καιρό του Ηλία
υπήρχαν πολλοί φτωχοί στον Ισραήλ, αλλά ο Ηλίας στάλθηκε σε μια ξένη χήρα από
τα Σάρεπτα. Τον καιρό του Ελισαίου υπήρχαν πολλοί λεπροί στον Ισραήλ, αλλά ο
Ελισαίος στάλθηκε να θεραπεύσει έναν
ξένο από τη Συρία». Η αμφισβήτηση των
προνομίων τους ως Ισραηλίτες, ξεχειλίζει
το ποτήρι της οργής, διότι κατά κάποιο τρόπο ήθελαν τη θρησκεία «α λά καρτ» :
τώρα το θέλω και όπως το θέλω.
Πολλές φορές κρίνομε τους άλλους με τις προκατασκευασμένες αντιλήψεις μας. Κρίνουμε ένα πρόσωπο με βάση
τα μοντέλα κρίσεως και καταστάσεων που έχουμε ζήσει, και σε αυτά προσπαθούμε να βάλουμε τον άλλο, και αν δεν χωράει, τον απορρίπτουμε. Δεν πάμε πραγματικά να συναντήσουμε τον άλλο, αλλά συναντάμε μια εικόνα του, που εμείς έχουμε
προκατασκευάσει με βάση παλιές μας εμπειρίες. Να τι λένε: αυτός δεν είναι ο
γιος του Ιωσήφ του ξυλουργού και ο ίδιος δεν είναι ξυλουργός ; Τι θέλει τώρα να
μας πει ; να μας διδάξει ;
Υπάρχει, ακόμη, και ο μηχανισμός της ζήλιας που γεννιέται όταν πιστεύουμε ότι το καλό των
άλλων, η επιτυχημένη δράση των άλλων, αφαιρεί κάτι από εμάς και εμείς
παραμεριζόμαστε, άρα πρέπει να αμυνθούμε βάζοντάς τον στη θέση του.
Η ανάγκη αναγνωρισημότητας και επιβράβευσης από τους άλλους, είναι
ενστικτώδης. Αν δεν ωριμάσουμε και δεν μάθουμε να τη διαχειριζόμαστε και να
είμαστε ο πραγματικός εαυτός μας και όχι μια εικονική πραγματικότητα αυτό
δηλαδή που θα θέλαμε να είμαστε, τότε δεν παύουμε να κρίνουμε τους άλλους κρίνουμε
τους άλλους αρνητικά.
Και έτσι αντί να αναπτύξουμε με τους άλλους μια σχέση εμπιστοσύνη και
συνύπαρξη, δημιουργούμε καχυποψία και σύγκρουση.
Ο Ιησούς, λοιπόν, λέει στους συγχωριανούς του: προσέχετε, δεν φτάνει να είναι
κάποιος Ιουδαίος τότε, χριστιανός για μας, για να σωθεί, αλλά να
είσαι με εκείνους που πράγματι ενεργούν για τη
σωτηρία. Στην προκειμένη περίπτωση να είσαι με τον Ιησού.
Προσέχετε πώς κρίνετε πριν πάρετε θέση. Ποια είναι τα σημεία που αναζητάτε
με βάση τα οποία θα πάρετε θέση.
Στην προκειμένη περίπτωση, αρνούνται να
αναγνωρίσουν τον Ιησού ως τον απεσταλμένο του Θεού, ως εκπληρωτή των
Γραφών με βάση τα σημεία που ο ίδιος τους προτείνει και προτιμούν να
χρησιμοποιήσουν τα δικά τους προκατασκευασμένα σημεία.
Ο Ιησούς βάζει τους ακροατές του προ των ευθυνών τους για το πώς θα πάρουν
την απόφασή τους. Η ελεύθερη και υπεύθυνη απόφασή τους θα τους κρίνει, όχι η
δική του. Ο Ιησούς, όπου παρουσιάζεται, προκαλεί συζητήσεις.
Ο ευαγγελιστής σημειώνει χαρακτηριστικά ότι το ακροατήριο του Ιησού θύμωσε
και θέλησε να χειροδικήσει, αλλά εκείνος πέρασε ανάμεσά τους και έφυγε. Εκείνος
ανήγγειλε, πρόσφερε δεδομένα. Η απόφαση, η ικανότητα να προσεγγίσουν την
αλήθεια των όσων άκουσαν, είναι δική τους.
Το ευαγγελικό επεισόδιο μας εφιστά την προσοχή, ακόμη και στο πώς
προσεγγίζουμε τους άλλους, στο πώς δεχόμαστε «τον άλλο», «τον διαφορετικό». Τον
δεχόμαστε στο μέτρο που συμφωνεί μαζί
μας, δεν έχουμε πρόβλημα. Τι γίνεται
όμως όταν «ο άλλος» δεν
ευθυγραμμίζεται με τις προκαταλήψεις μας
ή προτείνει πράγματα που δεν μας «συμφέρουν»; Τότε αρχίζουν οι
συγκρούσεις. Είναι δύσκολο να ξεπεραστεί η νοοτροπία του «προνομίου», όταν
εκλαμβάνουμε ως δεδομένο ότι είμαστε οι καλύτεροι και σωστοί, είτε εκ της
θέσεώς μας στο χώρο που ανήκουμε, είτε από εγωκεντρισμό μας.
Ας κοιτάμε με ειλικρίνεια από πού
γεννιούνται τα κριτήριά μας.
Η φιλία με τον Ιησού να βοηθά, στο πώς αντιμετωπίζουμε τους άλλους. Όχι ηθικοπλαστικά ή ηθικολογικά, αλλά
οντολογικά να μοιραζόμαστε τη ζωή μας με
τους άλλους.