20η Σεπτεμβρίου
"Αν κάποιος θέλει να είναι πρώτος, να είναι τελευταίος απ' όλους και υπηρέτης όλων".
Ανάγνωσμα από το
κατά Μάρκο άγ. Ευαγγέλιο (Μκ 9,30-37)
Την πρώτη φορά ο
Πέτρος προσπάθησε να κάνει τον Ιησού
να αλλάξει γνώμη.
Τώρα οι μαθητές
ενώ δεν καταλαβαίνουν και φοβούνται
όχι μόνο δεν ρωτούν, αλλά συνεχίζουν να
ονειρεύονται έναν ένδοξο Μεσσία και το
πως εκείνοι δίπλα του θα έχουν θέσεις
εξουσίες και θα κυβερνούν,
Ο Ιησούς δεν
απογοητεύεται μαζί τους αλλά ακόμη μια
φορά με υπομονή και αγάπη προσπαθεί να
τους δώσει να καταλάβουν να τους βοηθήσει
να ωριμάσουν και να μπουν στον πραγματικό
κόσμο.
Οι μαθητές, όμως,
προτιμούν, το γόητρο, να ικανοποιήσουν
τη λαχτάρα τους για δύναμη και προβολή
να προστάζουν. Ο Ιησούς, τους δείχνει
τη ρίζα του κακού: αυτό που προσδιορίζει
ως “ Το προζύμι των Φαρισαίων” (Μκ
8,15), δηλαδή τη περιρρέουσα νοοτροπία
ιδεολογία και συμπεριφορά που είναι
αποτέλεσμα μιας θρησκοληπτικής αντίληψης
της ζωής αλλά και πολιτικά βίαιης και
καταπιεστικής.
Τους δίνει και τη
λύση: "Αν κάποιος θέλει να είναι
πρώτος, να είναι τελευταίος απ' όλους
και υπηρέτης όλων”.
Ανάγνωσμα από
το κατά Μάρκο άγ. Ευαγγέλιο (Μκ 9,30-37)
Εκείνο τον καιρό
ο Ιησούς και οι μαθητές του έφυγαν
από ’κει και προχωρούσαν διασχίζοντας
τη Γαλιλαία. Δεν ήθελε ο Ιησούς να μάθει
κανείς ότι περνούσε από ’κει, γιατί
δίδασκε τους μαθητές του και τους έλεγε:
«Ο Υιός του Ανθρώπου θα παραδοθεί σε
χέρια ανθρώπων, που θα τον θανατώσουν·
την τρίτη όμως ημέρα μετά το θάνατό του
θ’ αναστηθεί».Αυτοί όμως δεν καταλάβαιναν
αυτόν το λόγο· ωστόσο φοβούνταν να τον
ρωτήσουν.
Ο
Ιησούς ήρθε στην Καπερναούμ, και όταν
μπήκε στο σπίτι ρώτησε τους μαθητές:
«Τι συζητούσατε μεταξύ σας στο δρόμο;»Αυτοί
όμως σιωπούσαν, γιατί στο δρόμο συζητούσαν
μεταξύ τους ποιος είναι ανώτερος ανάμεσά
τους. Κάθισε τότε ο Ιησούς, φώναξε τους
δώδεκα και τους λέει: «Όποιος θέλει να
είναι ο πρώτος θα πρέπει να γίνει ο
τελευταίος απ’ όλους κι ο υπηρέτης
όλων».Ύστερα πήρε ένα παιδάκι, το έβαλε
ανάμεσά τους, το αγκάλιασε και τους
είπε: «Όποιος δεχτεί ένα τέτοιο παιδί
στο όνομά μου, δέχεται εμένα τον ίδιο·
κι όποιος δέχεται εμένα, δεν δέχεται
εμένα αλλά αυτόν που μ’ έστειλε στον
κόσμο».
Λόγος
του Κυρίου
Ο Ιησούς, δεν
χρειάζεται ιδιαίτερη επιφοίτηση για
να καταλάβει ποιο θα είναι το τέλος του
εφ’ όσον συνεχίσει τον ίδιο τρόπο ζωής
και να επιμένει στο ίδιο περιεχόμενο
στη διδασκαλία του. Μια τέτοια πορεία
τον οδηγεί στη σύγκρουση με το πολιτικό
και θρησκευτικό κατεστημένο της εποχής,
που ήταν ιδιαίτερα βίαιο εναντίων όσων
αντιδρούσαν. Έτσι αργά ή γρήγορα θα τον
οδηγούσαν στο θάνατο. Αυτή την προοπτική
την έχει εντάξει στη ζωή του και τη ζει
ως πρωταγωνιστής και μοιρολατρικά και
φοβισμένος. Σ' αυτή τη νοοτροπία και
αντίληψη ζωής προσπαθεί να προετοιμάσει
και να μυήσει τους μαθητές του, ώστε να
μην βρεθούν απροετοίμαστοι όταν θα
χρειαστεί να αντιμετωπίσουν το σκάνδαλο
του θανάτου του δικού του και αργότερο
των δικών τους διωγμών.
Οι
μαθητές του Ιησού δυσκολεύονται να
κατανοήσουν τα λεγόμενά του. Την
προηγούμενη Κυριακή είδαμε τον Πέτρο,
που δεν μπορούσε να δεχτεί το μυστήριο
του θανάτου του, το
διαπραγματεύεται και
προσπαθεί να κάνει τον Ιησού
να αλλάξει γνώμη.
Και στη παρούσα περίσταση ακόμη μια
φορά βρίσκονται σε πλήρη σύγχυση. Ο
δάσκαλος μιλάει για την επικείμενη
ταπείνωση, το πάθος, το θάνατο και την ανάστασή του, εκείνοι συζητούν για το
πώς ο καθένας μπορεί να επωφεληθεί με
τον καλύτερο τρόπο από το γόητρο του
δασκάλου και το ποιος θα έχει το μεγαλύτερο
μερίδιο στην εξουσία, «Τι συζητούσατε
στο δρόμο;" Εκείνοι σιωπούσαν, γιατί
στο δρόμο συζητούσαν μεταξύ τους για
το ποιός είναι ανώτερος”».
Ο Ιησούς μεθοδικά
προσπαθεί να τους βοηθήσει να καταλάβουν.
Με την ερώτησή του“Τι συζητούσατε
στο δρόμο;”, τους κάνει να
συνειδητοποιήσουν ότι κάτι δεν πάει
καλά με το πώς σκέφτονται. Και με την
σιωπή τους δείχνουν ότι κατάλαβαν. Ο
Ιησούς, με μια πολύ ζωηρή παραδοξολογία
που αφήνει σημάδι "Αν κάποιος
θέλει να είναι πρώτος, να είναι τελευταίος
απ' όλους και υπηρέτης όλων",
τους παροτρύνει να ζουν χωρίς
να επηρεάζονται από τη νοοτροπία του
κόσμου, που αγαπά την προβολή την δύναμη
αλλά είναι ανταγωνιστική και βίαιη. Δεν
προσπαθεί να τους εμποδίσει να ονειρεύονται
και να έχουν φιλοδοξίες. Ο Ιησούς δεν
ισοπεδώνει τα πάντα εν ονόματι μιας
ουτοπικής άναρχης αυτορυθμιζόμενης
κοινωνίας, όπου βασιλεύει η ισότητα, η
δικαιοσύνη, αδελφοσύνη κλπ. Αλλά δίνει
το πλαίσιο μέσα στο οποίο πρέπει να
κινηθούν για να ικανοποιήσουν τη δίψα
για δύναμη και διάκριση : “Αν
κάποιος θέλει να είναι πρώτος, να είναι
τελευταίος απ' όλους και υπηρέτης όλων”.
Εισάγει, λοιπόν, από μια άλλη προοπτική.
Στη διαχείριση της δίψας και της λαχτάρας
για δύναμη και εξουσία. Υποδεικνύει
ότι, όποιος ανάμεσα στους μαθητές του
επιδιώκει τα πρωτεία, πρέπει να δείξει
την αξίζει με το να είναι στην υπηρεσία
των άλλων. Ο Ιησούς τούς διδάσκει, ότι
το μεγαλείο του ανθρώπου μετριέται από
το πνεύμα υπηρεσίας που εμπνέει τη δράση
του. Ότι είναι άξιος της εξουσίας, όταν
την όποια εξουσία κατέχει από την θέση
που το ανατέθηκε,την ασκεί ως υπηρεσία
για το κοινό καλό, χωρίς έπαρση, αλαζονεία
και όχι για να προβάλλεται και να
ικανοποιείται το εγώ του. Η υπόληψη και
το κύρος του ανθρώπου, γενικά και του
μαθητή του Χριστού δεν εξαρτάται από
την εργασία που κάνει, από τα πράγματα
που κατέχει, από την ικανότητα να
κερδίζει, κλπ. Αλλά από την ανθρωπιά που
έχει και δείχνει και την αναγνωρίζει
και την τιμά στους άλλους, όπως και ο
δάσκαλος Ιησού.
Στη διδαχή του ο
Ιησούς προσθέτει και ένα προφητικό
δρώμενο, για να δείξει πώς εννοεί τη ζωή
ως υπηρεσία.
Ο Ιησούς, λοιπόν,
παίρνει ένα παιδί το βάζει στο κέντρο
της ομήγυρης και το καθιστά κέντρο του
ενδιαφέροντος. Ταυτίζει το παιδί με το
ποίος είναι ικανός να μπει στη Βασιλεία
του Θεού και και στη συνέχεια ταυτίζεται
με το παιδί. Μια τέτοια αντίληψη του
Ιησού τουλάχιστο σκανδαλίζει την ομήγυρη
του. Είναι γνωστό ότι μεταξύ των Ιουδαίων
της εποχής του Ιησού, αλλά και άλλων
αρχαίων πολιτισμών, το παιδί είναι «άνευ
σημασίας», δεν έχει κανένα δικαίωμα,
είναι απόλυτα στο περιθώριο μέχρι που
να ενηλικιωθεί. Με αυτή την συμπεριφορά
του Ιησούς διδάσκει τους μαθητές του
τι σημαίνει υποδοχή και αποδοχή και
υπηρεσία προς τους άλλους. Τα πάντα
αρχίζουν με την αναγνώριση της αξιοπρέπειας
του άλλου, τουλάχιστον, ίση με τη δική
σου όσο περιθωριακός και αν είναι ο
άλλος. : «Όποιος
δεχθεί ένα τέτοιο παιδί στο όνομά μου,
δέχεται εμένα. Κι όποιος δέχεται εμένα,
δεν δέχεται εμένα, αλλά εκείνον που με
έστειλε».
Με τον τρόπο του
ο Ιησούς προσκαλεί τους μαθητές του να
ανακαλύψουν την ακόμη και την αξία των
μικρών, ταπεινών και καθημερινών πράξεων,
που δεν τους δίνουμε καμιά αξία, γιατί
η καθημερινότητά μας είναι μικρή και
ταπεινή και αυτήν πρέπει να ζήσουμε και
μαζί με το Χριστό και να την αξιοποιήσουμε,
και όχι να μεγαλοπιανόμαστε και
περιμένουμε ή να κυνηγούμε το μεγάλο
γεγονός, που ακόμη και να έρθει, δεν θα
ξέρουμε πώς να το αντιμετωπίσουμε, γιατί
μας βρίσκει απροετοίμαστους, επειδή
δεν δώσαμε σημασία στα μικρά που
προετοιμάζουν στα μεγάλα.
Χρειάζεται ο
καθένας να έχει τη διάθεση να δέχεται
τον άλλο, όχι με βάση του κατά πόσο ο
άλλος είναι αναγνωρίσιμος, αλλά ακόμη
και όταν του διαταράσσει την ησυχία,
όταν με τις προκαταλήψεις του τον
αναστατώνει. Όταν είναι διαθέσιμος με
διακριτικότητα να τον κάνει να ξαναδεί
τις απόψεις του, να εκτιμήσει διαφορετικά
τη ζωή , αλλά και από όλη αυτή την κατάσταση
και ο ίδιος να εμβαθύνει τη ζωή του.