Γ κυκλος 17 Τακτικη Κυριακή Λκ. 11,1-13

Έχω ένα Θεό Πατέρα γι’ αυτό προσεύχομαι

Κυριακή 28 Ιουλιου 2019

Στο ταξίδι οι μαθητές ζώντας με τον  Ιησού το εκτίμησαν το πώς ζει και άρχισαν να ζουν όπως  ζει , μεταξύ των άλλων έχουν και την καθημερινή  εμπειρία ότι προσεύχεται  αλλά δεν είναι  άμεση  γιατί όταν θέλει να προσευχηθεί αποσύρεται σε ερημικούς  τόπους όπως σημειώνει ο ίδιος ο ευαγγελιστής,  γι’ αυτό και του ζητούν    Κύριε, δίδαξέ μας να προσευχόμαστε 

Αναγνωσμα απο το κατα Λουκα αγιο Ευαγγέλιοι  (11,1-13)

Κάποια μέρα, όταν ο Ιησούς βρισκόταν σ'ένα τόπο και προσευχόταν, όταν τέλειωσε, ένας απ'τους μαθητές του του είπε: "Κύριε, δίδαξέ μας να προσευχόμαστε, όπως κι ο Ιωάννης δίδαξε τους μαθητές του". Κι ο Ιησούς τους είπε: "'Οταν προσεύχεσθε, να λέτε:
Πατέρα,
ας αγιασθεί το όνομά σου,
ας έλθει η βασιλεία σου,
Δίνε μας κάθε μέρα τον άρτο που έχουμε ανάγκη,
και συγχώρεσέ μας τις αμαρτίες μας,
διότι κι εμείς συγχωρούμε σε κάθε οφειλέτη μας,
και μη μας δοκιμάσεις με πειρασμό".
Κι ο Ιησούς τους είπε: "Ας υποθέσουμε ότι κάποιος από σας έχει ένα φίλο και πάει σ'αυτόν κατά τα μεσάνυχτα και του πει: `Φίλε μου, δάνεισέ μου τρία ψωμιά, 6επειδή ήλθε από δρόμο ένας φίλος μου και δεν έχω τίποτα να του παραθέσω'. 7Εκείνος από μέσα θα του απαντήσει και του πει: `Μη με ενοχλείς! Η πόρτα είναι κλειστή και τα παιδιά μου είναι μαζί μου στο κρεβάτι. Δε μπορώ να σηκωθώ και να σου δώσω'. 8Σας λέω, πως αν δε σηκωθεί να του δώσει επειδή είναι φίλος του, σίγουρα θα σηκωθεί και θα του δώσει ό,τι χρειάζεται εξαιτίας της αναίδειάς του".
        Κι εγώ σας λέω: "Ζητάτε και θα σας δοθεί, αναζητάτε και θα βρείτε, κτυπάτε και θα σας ανοιχθεί. Διότι ο καθένας που ζητά, λαβαίνει και όποιος αναζητά, βρίσκει και σε όποιον κτυπά, θα του ανοιχθεί. 'Διότι, ποιός πατέρας από σας, όταν του ζητήσει ο γιος του ψάρι, αντί για ψάρι θα του δώσει φίδι; 'Η ακόμα, όταν του ζητήσει ένα αβγό, θα του δώσει ένα σκορπιό; Εάν, λοιπόν, εσείς, που είσθε κακοί, ξέρετε να δίνετε καλά πράγματα στα παιδιά σας, πόσο μάλλον ο Πατέρας σας που είναι στους ουρανούς θα δώσει το 'Αγιο Πνεύμα σ'αυτούς που του ζητούν!"

Λογος του Κυρίου.

Θα παρατηρήσατε ότι ο ευαγγελιστής Λουκάς μας παρουσιάζει μια εκδοχή  του Πάτερ ημών πιο σύντομη από εκείνη του  ευαγγελίου κατ Ματθαίο, την οποία η Εκκλησία υιοθέτησε για την λειτουργία της και για την καθημερινή μας χρήση των πιστών  Το γεγονός ότι έχουμε δύο εκδοχές του Πάτερ ημών μας κάνει να καταλάβουμε ότι ο Ιησούς δεν έδωσε στους μαθητές ένα μοντέλο  προσευχής σταθερό, άκαμπτο  και παγιωμένο, αλλά ένα παράδειγμα, μερικά σημεία αναφοράς , μερικές  υποδείξεις για να μπορέσει ο μαθητής να προσανατολίζεται όταν  προσεύχεται  , ένα δρόμο να διατρέξει με τον δικό του τρόπο και σύμφωνα με τις δικές του ευαισθησίες και ανάγκες. Ο Ιησούς περισσότερο περιγράφει  ένα τρόπο ζωής , παρά κάτι να απαγγέλουμε.

.Κι ο Ιησούς τους είπε: " Όταν προσεύχεσθε, να λέτε:

Πατέρα, τίποτα το ιεροπρεπές  το στομφώδες στον Θεό αναγνωρίζουμε μια σχέση εκ μέρους του την πατρότητα και εκ μέρους μας την υιικότητα.   Συνδετικός κρίκος  η απέραντη εμπιστοσύνη που εμπνέει η αγάπη. Ο Θεός δεν θέλει σκλάβους, δεν θέλει φοβισμένους, δεν θέλει υποχρεωμένους σε ένα ανώτερο.  Θέλει παιδιά να αγαπά  που τον εμπιστεύονται  γιατί τα αγαπά και το αγαπούν γιατί τους δώρισε την ζωή. Παιδιά όπως ο Ιησούς. Αυτή είναι η πρωτοτυπία του της Χριστιανικής αντίληψης του Θεού και της προσευχής σ΄ αυτόν . Ο μαθητής στο μέτρο που αναγνωρίζει την Πατρότητα του Θεού, του δωρητή της ζωής ,  αναγνωρίζει ότι έχει αδελφούς τους συνανθρώπων του και μοιράζεται μαζί τους την ίδια αξιοπρέπεια  και όχι μονο αυτό είναι αλληλέγγυος με την φύση.

Ας αγιασθεί το όνομά σου.  Αγιάζω σημαίνει καθιερώνω και ενεργώ ώστε αυτό που για μένα είναι η αληθινό να είναι φανερό . Ζητάμε από τον Θεό να ενεργήσει έτσι ώστε το όνομα του ΠΑΤΕΡΑΣ όλοι να το καταλάβουν και να το βιώσουν, και εκείνοι όπως το βιώνει ο Ιησούς. Οχι μόνο προσωπικά αλλά και ως  κοινότητα των μαθητών του Ιησού  να είναι η εικόνα της παρουσίας του Θεού  ως Πατέρας μέσα στον κόσμο και την ιστορία.   

Ας έλθει η βασιλεία σου.  Μια κοινότητα η κοινότητα των μαθητών του Χριστού που ζει τους μακαρισμούς ζει ήδη στην Βασιλεία του Θεού. Του ζητάμε λοιπόν να την επεκτείνει σε όλη την οικουμένη .

Δίνε μας κάθε μέρα τον άρτο που έχουμε ανάγκη Ας αρχίσουμε σημειώνοντας  την λιτότητα και την σοβαρότητας της αίτησης. Το Δίνε μας, σημαίνει δώριζε μας. Και  ο πληθυντικός, υπογραμμίζει ότι η δωρεά δεν είναι προσωπική, αλλά κοινοτική.  Ότι εγώ έχω πολύ παραπάνω πρέπει να προσέχω μήπως το έχω  αφαιρέσει  από τον άλλο και όταν ο άλλος δεν έχει είμαι καλεσμένος να μοιραστώ το δικό μου. Δωρεά έλαβα δωρεά να δώσω.

Αυτό που έχουμε ανάγκη σήμερα , αυτό που αρκεί για την παρούσα ημέρα, όχι κάτι το παραπανίσιο, αλλά εκείνο που χρειαζόμαστε  για να έχουμε την αξιοπρέπεια μας και να ζωογονεί την αδελφοσύνη μας .

Γ κύκλος 16η Τακτική Κυριακή (Λκ 10.38-42) Ακούω

Ακούω για να ζήσω και να εχω μαι ταυτότητα αληθινή που κάνεις δεν θα μου αφαιρέση.

Κυριακή  21 Ιουλίου 2019

O Ιησούς στο ταξίδι του προς την Ιερουσαλήμ κάνει ένα σταθμό για να επισκεφτεί μια φιλική του οικογένεια γίνεται δεχτός με αγάπη αλλά εκεί δημιουργείται μια κατάσταση σκανδαλιστική για την εποχή.

Ας ακούσουμε πως μας τα διηγείται τα γεγονότα ο Ευαγγελιστής Λουκάς

“Εκείνο τον καιρό καθώς πορευόταν με τους μαθητές του ο Ιησούς, μπήκε σ’ ένα χωριό, και τον υποδέχτηκε σπίτι της κάποια γυναίκα που την έλεγαν Μάρθα. Αυτή είχε μια αδερφή που ονομαζόταν Μαρία, κι η οποία κάθισε στα πόδια του Ιησού και άκουγε τη διδασκαλία του. Αντίθετα, η Μάρθα δούλευε ασταμάτητα για να τους περιποιηθεί. Πήγε λοιπόν στον Ιησού και του είπε: «Κύριε, δε νοιάζεσαι που η αδερφή μου με άφησε μόνη να σε περιποιούμαι; Πες της, λοιπόν, να με βοηθήσει».Ο Ιησούς της αποκρίθηκε: «Μάρθα, Μάρθα, ασχολείσαι κι αγωνιάς για πολλά πράγματα, ενώ ένα μόνο χρειάζεται. Αυτό διάλεξε η Μαρία, και δεν πρόκειται να της το αφαιρέσει κανείς».

Λόγος του Κυρίου

Η ουσία του επεισοδίου μας είναι η τελευταία φράση του Ιησού: "Μάρθα, Μάρθα, ασχολείσαι κι αγωνιάς για πολλά πράγματα, ενώ ένα μόνο χρειάζεται"Αυτό διάλεξε η Μαρία, και δεν πρόκειται να της το αφαιρέσει κανείς». ,

Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή

Η περικοπή μας αρχίζει λέγοντας ότι ο Ιησούς, μπήκε σ’ ένα χωριό, Το χωριό ακόμη σήμερα είναι ο χώρος της συντήρησης όπου τηρείται η παράδοση όπου το πάντα έτσι γινόταν γιατί να τα αλλάξουμε, και ο κανόνας, κρατά αιχμάλωτους και καταπιέζει .

Ο Ιησούς λοιπόν επισκέπτεται ένα σπίτι όπου τον υποδέχτηκε η Μάρθα και “όνομα και πράμα”, το όνομά της σημαίνει οικοδέσποινα και η ίδια ζει και συμπεριφέρεται ως οικοδέσποινα σύμφωνα με τα κοινώς παραδεκτά και ευκολονόητα της εποχής να ασχολείται με την κουζίνα και στην εξυπηρέτηση των φιλοξενουμένων και έτσι κράτα υψηλά την υπόληψη το γοήτρου του σπιτικού της , Η παράδοση την θέλει στην κουζίνα ενώ οι άνδρες συζητούν αυτή είναι και η θέση της στο σπίτι.

Έχει και μια αδελφή η οποία πηγαίνει ενάντια στην παράδοση “είχε μια αδερφή που ονομαζόταν Μαρία, κι η οποία κάθισε στα πόδια του Ιησού και άκουγε τη διδασκαλία του”

Αυτή η συμπεριφορά άρμοζε μόνο στους άνδρες. Και ο αγ. Παύλος λέει για τον εαυτόν του ότι μορφώθηκε καθισμένος στα πόδια του Γαμαλιήλ, δηλαδή ήταν μαθητής του Γαμαλιήλ. Αλλά αυτό είναι επιτρεπτό μόνο στους άνδρες και απαγορεύεται αυστηρά στις γυναίκα κάνεις ραβίνος δεν παραβίαζε επί του προκειμένου αυτόν τον κανόνα . Αν το τολμούσε που δεν το τολμούσε καμία γυναίκα σήμαινε το λιγότερο ότι δεν ξέρει να όρια της και για τον δάσκαλο οτι προσβάλλει την παράδοση.

Ο ευαγγελιστής λοιπόν περιγράφει ως υπόδειγμά μαθητή , που ταπεινά με σεβασμό, κάθεται στα πόδια του δασκάλου, και τον ακούει. τον δάσκαλο.

Και η Μάρθα σκανδαλίζεται προσπαθεί και θέλει να βάλει τα πράγματα στη θέση τους επιπλήττοντας τον Ιησού και του λέει “Κύριε, δε νοιάζεσαι που η αδερφή μου με άφησε μόνη να σε περιποιούμαι; Πες της, λοιπόν, να με βοηθήσει»

Ο Ιησούς, αντι να βάλλει τα πράγματα στη θέση τους επιπλήττει την Μάρθα. Αυτό σημαινει η επανάληψη του ονόματος της "Μάρθα, Μάρθα, ασχολείσαι κι αγωνιάς για πολλά πράγματα, ενώ ένα μόνο χρειάζεται"Αυτό διάλεξε η Μαρία, και δεν πρόκειται να της το αφαιρέσει κανείς».

Το ζήτημα είναι τι είναι αυτό που από τη Μαρία κάνεις δεν μπορεί να της το αφαιρέσει; αφού και η ζωή μπορεί κάποιος να την αφαιρέσει;

Την ελευθεριά που Μαρία απόκτησε σπάζοντας τα δεσμά της παράδοσης, να είναι αυτό που οι άλλοι θέλουν να είναι οι άλλοι και αυτό, όχι με επαναστατικό ακτιβισμό αλλά καθισμένη ως μαθήτρια του Λόγου του θεού, στα πόδια του Ιησού, που είναι η αλήθειά , η πραγματική ζωή. Αυτή την ελευθεριά δεν μπορεί κανείς να της την αφαίρεση. Ακόμη και την ελευθερία που κάποιος μας έδωσε μπορεί και να μας την αφαιρέσει.

Ο ευαγγελιστής παρουσιάζει της Μαρία ως το υπόδειγμα του καλού μαθητή: να είσαι μαθητής και μάλιστα του Ιησού δεν σημαίνει ξέρω τη λέει, αλλα πρώτα απ όλα σημαίνει να ξέρεις «Να ακούς κάποιον» που έχει να σου πει και αυτό είναι ένδειξη σεβασμού, εκτίμησης και αγάπης. Είναι ένδειξη ότι με ενδιαφέρει να εισέλθω στον κόσμο του, στο μυστήριο του.

Το αντίθετο (δηλαδή το να μην τον ακούω) σημαίνει αδιαφορία , εγωκεντρισμό, μου φτάνει ο εαυτός όπως είναι.Δεν είμαι έτοιμος να βγώ από τον εαυτό μου για να συναντήσω τον άλλο. Όλα αυτά που ισχύουν σε κάθε διαπροσωπική σχέση, ισχύουν ακόμη περισσότερο στην ιδιαίτερη σχέση που υπάρχει μεταξύ Δάσκαλου και μαθητή όπου ο Δασκαλος μεταφέρει Σοφία, δηλαδή το νόημα της ζωής.

Γ κύκλος 15 Τακτικη Κυριακή (Λκ. 10, 25-37)

Τον πλησίον τον βρίσκεις παντού

14 Ιουλίου 2019

Ο Ιησούς και οι μαθητές του ταξιδεύουν προς την Ιερουσαλήμ. Το ταξίδι ευνοεί τη συζήτηση και ο Ιησούς δεν αφήνει τις ευκαιρίες που του παρουσιάζονται για να διαπαιδαγωγήσει τους μαθητές του αλλά και το πλήθος που ταξιδεύει μαζί τους . Στο ευαγγέλιο της σημερινής Κυριακής διαβάζουμε

Ανάγνωσμα από το κατά Λουκά άγιο ευαγγέλιο (Λκ. 10, 25-37)

Εκείνο τον καιρό ένας νομικός σηκώθηκε και πειράζοντάς τον Ιησού είπε: "Διδάσκαλε, τι πρέπει να κάμω για να κληρονομήσω την αιώνια ζωή;" Κι εκείνος του είπε: Τι είναι γραμμένο στο Νόμο; Τι διαβάζεις εκεί;" Κι αυτός απάντησε και είπε: "Θα αγαπήσεις τον Κύριο το Θεό σου με όλη σου την καρδιά και με όλη σου την ψυχή και με όλη σου τη δύναμη και με όλη σου τη διάνοια και τον πλησίον σου όπως τον εαυτό σου'.  Τότε ο Ιησούς του είπε: "Σωστά απάντησες. Αυτό κάμε και θα ζήσεις". Αλλά ο νομικός, θέλοντας να δικαιολογηθεί, είπε στον Ιησού: "Και ποιός είναι ο πλησίον μου;" Πήρε τότε το λόγο ο Ιησούς και είπε: " 'Ενας άνθρωπος κατέβαινε απ' την Ιερουσαλήμ στην Ιεριχώ κι έπεσε σε ληστές που αφού τον έγδυσαν και τον γέμισαν πληγές, έφυγαν αφήνοντάς τον μισοπεθαμένο. Αλλά κατά σύμπτωση κατέβαινε απ' το δρόμο εκείνο ένας ιερέας και βλέποντάς τον συνέχισε το δρόμο του από την άλλη πλευρά. Με τον ίδιο τρόπο κι ένας Λευίτης που έφθασε σ' εκείνο το μέρος, τον είδε και συνέχισε το δρόμο του από την άλλη πλευρά.  Αλλά κάποιος Σαμαρείτης που ταξίδευε πήγε προς το μέρος του, τον είδε και τον σπλαχνίσθηκε. Τον πλησίασε και του έδεσε τα τραύματά του ρίχνοντας λάδι και κρασί και μετά τον ανέβασε πάνω στο ζώο του και τον έφερε σε ένα πανδοχείο και τν φρόντισε. Την άλλη μέρα, έβγαλε κι έδωσε δυο δηνάρια στον ξενοδόχο και είπε: `Φρόντισέ τον και ό, τι τυχόν δαπανήσεις επί πλέον εγώ όταν θα ξαναπεράσω θα σου τα δώσω'. Ποιός σου φαίνεται απ' αυτούς ότι φάνηκε πλησίον του ανθρώπου που έπεσε στους ληστές;" Κι εκείνος απάντησε: "Αυτός που τον ελέησε". Κι ο Ιησούς του είπε: "Πήγαινε και κάμε κι εσύ το ίδιο".

Λόγος του Κυρίου

Την αφορμή και το θέμα της συζήτησης το βάζει ένας νομομαθείς που ρωτά τον Ιησού , “ποιος είναι ο πλησίον μου τον οποίον πρέπει να αγαπώ ". Ένα ερώτημα που είναι και δικό μας ακόμη σήμερα, ίσως με διαφορετική μορφή. Εμείς βλέποντας το κακό που έχει ποτίσει τα πάντα γύρω μας, τη σύγχυση που επικρατεί και που εξαιτίας της είναι φορές που δύσκολα μπορεί κάποιος να ξεχωρίσει το καλό από το κακό. Μερικοί βάζουν τα «σύνορα της αγάπης» αγαπώ τα μέλη της οικογένειας μου, τους φίλους μου, τους ομοθρήσκους μου άντε και τους ομοεθνείς μου, και για τους “από κει και πέρα” λένε, μου είναι αδιάφορο..

Ο Ιησούς με τη γνωστή μας παραβολή του καλού Σαμαρείτη απαντά : δεν υπάρχουν όρια ή σύνορα για τον ποιό πρέπει να αγαπώ, δεν μπορώ να είμαι αδιάφορος. Ο Σαμαρείτης βλέπει μπροστά του έναν άνθρωπο που χρειάζεται την βοήθεια του και χωρίς να εξετάσει το ποιος είναι και το τι είναι αυτός ο δύσμοιρος που είναι πεσμένος στην άκρια του δρόμου σπεύδει να τον βοηθήσει. Για τον Ιησού, λοιπόν, “ο πλησίον τον οποίο πρέπει να αγαπώ” , είναι ο κάθε άνθρωπος, ιδιαίτερα ο αναγκεμένος. Η συμπεριφορά μου απέναντι του πρέπει να είναι εκείνη της υποδοχής αποδοχής και συμπαράστασης.

Γ κυκλος 14η Τακτική Κυριακή

Μια κοινότητα σε πορεία : «σαν πρόβατα ανάμεσα σε λύκους».

Κυριακή  7 Ιουλίου 2019

Το σημερινό κείμενο του Ευαγγελίου  μας παρουσιάζει, μετά την αποστολή των 12 Αποστόλων,   την αποστολή και άλλων εβδομήντα δύο μαθητών  (10.1-12). Με αυτό τον τρόπο ο ευαγγελιστής  θέλει να δείξει ότι το κήρυγμα του ευαγγελίου δεν αφορά  μόνον ένα  μικρό, αποκλειστικό  αριθμό ειδικών αλλά όλους, ακόμη και αυτούς που δεν ήταν σταθερά γύρω από τον Ιησού αλλά που όμως πίστευαν σ’  αυτόν  που  τους έδινε  οδηγίες. Ο Ιησούς  είναι δάσκαλος και καθοδηγητής.

 

Από το κατά Λουκά ΄Αγιο Ευαγγέλιο  (Λκ10.1-12).

« Ύστερα απ’ αυτό, ο Κύριος διάλεξε και άλλους εβδομήντα μαθητές, που τους έστειλε δύο δύο πριν απ’ αυτόν, σε κάθε πόλη και τόπο που έμελλε να επισκεφθεί.  «Ο θερισμός είναι πολύς», τους έλεγε, «οι εργάτες όμως λίγοι· παρακαλέστε, λοιπόν, τον κύριο του θερισμού να στείλει εργάτες για το θερισμό του.  Πηγαίνετε· σας στέλνω σαν πρόβατα ανάμεσα σε λύκους.\Μην παίρνετε μαζί σας χρήματα ούτε σακίδιο ούτε υποδήματα, και μη χάνετε την ώρα σας για να χαιρετήσετε κάποιον στο δρόμο σας. Σε όποιο σπίτι μπείτε, πρώτα να λέτε “ειρήνη σε τούτο το σπίτι!”  Αν εκεί μένει κάποιος ειρηνικός άνθρωπος, η ευχή σας θα πιάσει τόπο, αλλιώς θα γυρίσει πίσω σ’ εσάς.  Να μένετε στο ίδιο σπίτι τρώγοντας και πίνοντας ό,τι σας προσφέρουν, γιατί στον εργάτη πρέπει να δοθεί ο μισθός που του αξίζει· μην αλλάζετε κατοικία.  Όταν πάλι μπαίνετε σε κάποια πόλη και σας υποδέχονται, τρώτε ό,τι σας προσφέρουν.  Να θεραπεύετε τους αρρώστους εκείνης της πόλης και να τους λέτε: “έφτασε σ’ εσάς η βασιλεία του Θεού”.»

                                                                                                                               Λόγος του Κυρίου

Ο ευαγγελιστής  μας περιγράφει το γεγονός διευκρινίζοντας : " που τους έστειλε δύο δύο πριν απ’ αυτόν, σε κάθε πόλη και τόπο που έμελλε να επισκεφθεi». Η αποστολή προϋποθέτει ότι υπάρχει συνυπευθυνότητα,  συνεργασία και όχι ατομισμός. Ο κήρυκας του Ευαγγελίου, ο  ιεραπόστολος,  πρέπει να  συνειδητοποιήσει  ότι έχει λάβει μιαν αποστολή και αυτήν πρέπει να  ολοκληρώσει πιστά  αντιλαμβανόμενος  πως δεν είναι μια δική του πρωτοβουλία. Κηρύττοντας  δεν  παρουσιάζει τον εαυτό του ή τις δικές του ιδέες αλλά το Ευαγγέλιο του Ιησού. 

«Τους λέει, Πηγαίνετε». “Ιεραποστολή”  είναι  ‘να πηγαίνω σε συνάντηση κάποιου’. Ο μαθητής είναι σταλμένος να μιλήσει και   δεν πρέπει να περιμένει να μιλήσει  αν του ζητηθεί ή αν τον αμφισβητήσουν στη ζωή του. Πρέπει να πάρει την πρωτοβουλία και να μιλήσει πρώτος  γι 'αυτό,   να ξυπνήσει  το ενδιαφέρον,  να δημιουργήσει απορίες. 

Ο Ιησούς τους έλεγε : «Ο θερισμός είναι πολύς» και διαπίστωνε  «οι εργάτες όμως λίγοι» .  Και   διευκρίνιζε  ακόμη ότι τους αναθέτει μιαν αποστολή που δεν είναι καθόλου εύκολη : «σας στέλνω σαν πρόβατα ανάμεσα σε λύκους».  Δύο λόγοι που κάνουν αναγκαία την   προσευχή και την ταπεινοφροσύνη,  τους προτρέπει να  ζητήσουν τη βοήθεια του Θεού Πατέρα, να μην  κομπάζουν  και να μην ενεργούν με την αλαζονεία τους : «μπορώ να τα καταφέρω από μόνος μου»