Α' Κύκλος 3η Κυριακή της Τεσσαρακοστή

Το Βάπτισμα ένα Σχέδιο ζωής .

Κυριακή 19 Μαρτίου 2017.

Στη σημερινή ευαγγελική περικοπή ο Ευαγγελιστής Ιωάννης μας παρουσιάζει τον Ιησού να συζητά με μια Σαμαρείτιδα που αναζήτα το Θεού ωστόσο δεν μπορεί να ξεφύγει και να δει πιο πέρα από τις προσωπικές προσδοκίες και αναμονές αγκυροβολημένες στο παρελθόν. Ο Ιησούς με μαεστρία οδηγεί την συνομιλήτρια του χωρίς να αγνοήσει το παρελθόν, να στρέψει το ενδιαφέρον της προς το μέλλον και να συνειδητοποιήσει το καινούργιο που φανερώνεται και ανανεώνει το πρόσωπο της οικουμένης.

Ανάγνωσμα από το κατά Ιωάννη ΄Αγιο Ευαγγέλιο (Ιω. 4,5-42)

Εκείνο τον καιρό ο Ιησούς έφτασε σε μια πόλη της Σαμάρειας που λεγόταν Συχάρ, κοντά στο χωράφι που είχε δώσει ο Ιακώβ στο γιο του τον Ιωσήφ. Εκεί βρισκόταν το πηγάδι του Ιακώβ. Ο Ιησούς, κουρασμένος από την πεζοπορία, κάθισε κοντά στο πηγάδι· ήταν γύρω στο μεσημέρι.

Οι μαθητές του είχαν πάει στην πόλη ν’ αγοράσουν τρόφιμα. Έρχεται τότε μια γυναίκα από τη Σαμάρεια να βγάλει νερό. Ο Ιησούς της λέει: «Δώσ’ μου να πιω». Εκείνη τού απάντησε: «Εσύ είσαι Ιουδαίος κι εγώ Σαμαρείτισσα. Πώς μπορείς να μου ζητάς να σου δώσω νερό να πιεις;» –επειδή οι Ιουδαίοι αποφεύγουν κάθε επικοινωνία με τους Σαμαρείτες. Ο Ιησούς της απάντησε: «Αν ήξερες τη δωρεά του Θεού και ποιος είν’ αυτός που σου λέει “δώσ’ μου να πιω”, τότε εσύ θα του ζητούσες κι εκείνος θα σου έδινε ζωντανό νερό». Του λέει η γυναίκα: «Κύριε, εσύ δεν έχεις ούτε καν κουβά, και το πηγάδι είναι βαθύ· από πού, λοιπόν, το ’χεις το τρεχούμενο νερό; Αυτό το πηγάδι μάς το χάρισε ο προπάτοράς μας ο Ιακώβ· ήπιε απ’ αυτό ο ίδιος και οι γιοι του και τα ζωντανά του. Μήπως εσύ είσαι ανώτερος απ’ αυτόν;» Ο Ιησούς της απάντησε: «Όποιος πίνει απ’ αυτό το νερό θα διψάσει πάλι· όποιος όμως πιει από το νερό που θα του δώσω εγώ δε θα διψάσει ποτέ, αλλά το νερό που θα του δώσω θα γίνει μέσα του μια πηγή που θ’ αναβλύζει νερό ζωής αιώνιας». Του λέει η γυναίκα: «Κύριε, δώσ’ μου αυτό το νερό για να μη διψάω, κι ούτε να έρχομαι ως εδώ για να το παίρνω».

Τότε ο Ιησούς της είπε: «Πήγαινε να φωνάξεις τον άντρα σου κι έλα εδώ». «Δεν έχω άντρα», απάντησε η γυναίκα. Ο Ιησούς της λέει: «Σωστά είπες, “δεν έχω άντρα”· 18γιατί πέντε άντρες πήρες κι αυτός που μαζί του τώρα ζεις δεν είναι άντρας σου· αυτό που είπες είναι αλήθεια». 19Του λέει η γυναίκα: «Κύριε, βλέπω ότι εσύ είσαι προφήτης· 20οι προπάτορές μας λάτρεψαν το Θεό σ’ αυτό το βουνό· εσείς όμως λέτε ότι στα Ιεροσόλυμα βρίσκεται ο τόπος όπου πρέπει κανείς να τον λατρεύει». «Πίστεψέ με, γυναίκα», της λέει τότε ο Ιησούς, «είναι κοντά ο καιρός που δε θα λατρεύετε τον Πατέρα ούτε σ’ αυτό το βουνό ούτε στα Ιεροσόλυμα. Εσείς οι Σαμαρείτες λατρεύετε αυτό που δεν ξέρετε· εμείς όμως λατρεύουμε αυτό που ξέρουμε, γιατί η σωτηρία έρχεται στον κόσμο από τους Ιουδαίους. Είναι όμως κοντά ο καιρός, ήρθε κιόλας, που οι πραγματικοί λάτρεις θα λατρεύσουν τον Πατέρα με τη δύναμη του Πνεύματος, που αποκαλύπτει την αλήθεια·με τη δύναμη... αλήθεια. Ή: πνευματικά και αληθινά. γιατί έτσι τους θέλει ο Πατέρας αυτούς που τον λατρεύουν. Ο Θεός είναι πνεύμα. Κι αυτοί που τον λατρεύουν πρέπει να τον λατρεύουν με τη δύναμη του Πνεύματος, που φανερώνει την αλήθεια». Του λέει τότε η γυναίκα: «Ξέρω ότι θα έρθει ο Μεσσίας, δηλαδή ο Χριστός· όταν έρθει εκείνος, θα μας τα εξηγήσει όλα». «Εγώ είμαι», της λέει ο Ιησούς, «εγώ, που σου μιλάω αυτή τη στιγμή».

Εκείνη την ώρα ήρθαν οι μαθητές του κι απορούσαν που συνομιλούσε με γυναίκα. Βέβαια, κανείς δεν του είπε «τι συζητάς;» ή «γιατί μιλάς μαζί της;» Τότε η γυναίκα άφησε τη στάμνα της, πήγε στην πόλη κι άρχισε να λέει στον κόσμο: «Ελάτε να δείτε έναν άνθρωπο που μου είπε όλα όσα έχω κάνει στη ζωή μου· μήπως αυτός είναι ο Μεσσίας;» Βγήκαν, λοιπόν, από την πόλη κι έρχονταν σ’ αυτόν.

Στο μεταξύ οι μαθητές τον παρακαλούσαν και του έλεγαν: «Διδάσκαλε, φάε κάτι». Αυτός όμως τους είπε: «Εγώ έχω να φάω τροφή που εσείς δεν την ξέρετε». Οι μαθητές έλεγαν μεταξύ τους: «Μήπως του ’φερε κανείς να φάει;» Αλλά ο Ιησούς τους είπε: «Δικιά μου τροφή είναι να εκτελώ το θέλημα εκείνου που με έστειλε, και να φέρω σε πέρας το έργο του. Εσείς συνηθίζετε να λέτε “τέσσερις μήνες ακόμη, κι έφτασε ο θερισμός”. Εγώ σας λέω: σηκώστε τα μάτια σας και κοιτάξτε τα χωράφια. Ασπροκοπούν από τα στάχυα τα ώριμα, έτοιμα κιόλας για το θερισμό. Ο θεριστής αμείβεται για τη δουλειά του και συνάζει καρπό για την αιώνια ζωή, έτσι ώστε μαζί να χαίρονται κι αυτός που σπέρνει κι αυτός που θερίζει. Γιατί εδώ αληθεύει η παροιμία “άλλος είναι που σπέρνει κι άλλος που θερίζει”. Εγώ σας έστειλα να θερίσετε καρπό που γι’ αυτόν εσείς δεν κοπιάσατε· άλλοι μόχθησαν, κι εσείς μπήκατε εκεί να θερίσετε το δικό τους κόπο».

Πολλοί από τους Σαμαρείτες εκείνης της πόλης πίστεψαν σ’ αυτόν, εξαιτίας της μαρτυρίας της γυναίκας που έλεγε: «Μου είπε όλα όσα έχω κάνει». Όταν λοιπόν οι Σαμαρείτες ήρθαν κοντά του, τον παρακαλούσαν να μείνει μαζί τους· κι έμεινε εκεί δύο μέρες. Έτσι, πίστεψαν πολύ περισσότεροι ακούγοντας τα λόγια του κι έλεγαν στη γυναίκα: «Η πίστη μας δε στηρίζεται πια στα δικά σου λόγια· γιατί εμείς οι ίδιοι τον έχουμε τώρα ακούσει και ξέρουμε πως πραγματικά αυτός είναι ο σωτήρας του κόσμου, ο Χριστός».

Λόγος του Κυρίου

Ο Ιησού είναι εκείνος που παίρνει την πρωτοβουλία να αρχίσει τον διάλογο με την Σαμαρείτισσα Ξεκινά από κάτι το πολύ συγκεκριμένο: από την καθημερινότητα και την ανθρωπιά. Ζητά από τη Σαμαρείτισσα που ήρθε στο πηγάδι όπου εκείνος αναπαυόταν, λίγο από το νερό που θα αντλήσει για να ξεδιψάσει. Η ανώνυμη γυναίκα στην οποία απευθύνεται ο Ιησούς είναι Σαμαρείτισσα και για τους Ιουδαίους, όπως εκείνος, οι Σαμαρείτες είναι εχθροί και οι συναναστροφές μαζί τους δεν επιτρέπονται. Ακόμη ένας Ιουδαίος που σέβεται τον εαυτόν του, δεν πρέπει δημόσια να συναναστρέφεται με μια γυναίκα πόσο μάλλον όταν αυτή είναι Σαμαρείτισσα και αμφιβόλου ηθικής, ο ευαγγελιστής σημειώνει ότι είχε συμβιώσει με περισσότερους του ενός άνδρες. Ο Ιησούς, ωστόσο σπάει όλα τα ταμπού και προσφέρει την συμπάθειά του και την εμπιστοσύνη του σ΄ αυτή την άγνωστη και αμαρτωλή. Οι άνθρωποι συνηθίζουν να υψώνουν πολλούς τοίχους αναμεταξύ τους και να εμποδίζουν την πραγματική επικοινωνία μεταξύ τους: όλες οι αιτίες για να υψωθούν τέτοια τείχη είναι καλές: η ιστορία τους, η εθνότητα του, η φυλή τους, η οικονομική, η μορφωτική, πολιτιστική, κοινωνική και θρησκευτική υπόστασή τους κοκ.

Ο Ιησούς δεν της απευθύνει λόγο επικριτικό ή ηθικολογικό ακόμη χειρότερα καταδικαστικό, αλλά ένα λόγο διακριτικό προσηνή και πνευματώδη μιας και επωφελείται από μια σειρά παρεξηγήσεων για να διευκολύνει την επικοινωνία. Αξιοποιεί μάλιστα και τον συναισθηματικό της κόσμο, ώστε να έχει πρόσβαση στην καρδιά της και να την κάνει ευαίσθητη στο να ακούσει το λόγο του.

Ενδεικτικός είναι και ο τόπος που λαβαίνει χώρα η συνάντηση: σε ένα πηγάδι. Για τους αρχαίους νομαδικούς αλλά και αγροτικούς λαούς, ακόμη και σήμερα, η πηγή ή το πηγάδι του χωρίου ήταν ένα κέντρο κοινωνικοποίησης, συνάθροισης και επικοινωνίας.

Ο διάλογος του Ιησού με την γυναίκα έχει δύο κέντρα αναφοράς : το νερό και την λατρεία.

Το νερό: Ο Ιησούς με ευελιξία περνά από το φυσικό νερό που ζωογονεί , στο πνευματικό νερό, το νερό του βαπτίσματος που ζωοποιεί την πνευματική ζωή. Ο Ιησους υπόσχεται να της δώσει ζωντανό νερό. Ζωντανό νερό υποδεικνύει από εκείνο το νερό που αναβλύζει από μια πηγή και ρέει, που δεν λιμνάζει και η στασιμότητα δεν μπορεί να το αλλοιώσει . Το ζωντανό νερό που ο Ιησούς υπόσχεται είναι ο ίδιος, είναι η ζωή του. Μια ζωή που είναι η αποκάλυψη του Θεού που ικανοποιεί την υπαρξιακή δίψα του ανθρώπου, μιας και άπαντα στα ερωτήματα , από που έρχομαι, έχει νόημα η ζωή μου; πηγαίνω κάπου; γιατί σε όποιον κάνει δεκτό το Λόγο του Ιησού, με το Βάπτισμα δωρίζει μια ζωή ολοκληρωμένη.

Το Βάπτισμα δεν είναι κάτι το στατικό αλλά είναι σχέδιο ζωής, ένας τρόπος ζωής, σε συνεχή εξέλιξη! Είναι μια αρχή που αναπτύσσεται και αγκαλιάζει όλο τον άνθρωπο, τον βοηθά να αναπτυχθεί με το Χριστό στην εν Θεώ ζωή με τη δύναμη του Αγίου Πνεύματος. Μέσω του Βαπτίσματος, ενσωματώνεται στον Ιησού Χριστό και με τη δύναμη του Αγίου Πνεύματος γίνεται κοινωνός της αποκαλύψεως του Θεού και η ζωή του αποκτά μια δυναμική που την οδηγεί σε μια συνεχή καρποφορία.

Το άλλο θέμα της συζήτησης του Ιησού με την Σαμαρείτισσα είναι η λατρεία. Ο Ιησούς οδηγεί την συνομιλήτρια του στο να κατανοήσει ότι ο χώρος όπου ο άνθρωπος δεν έρχεται σε επαφή με τον Θεό δεν είναι πια ένας χειροποίητος Ναός ή μια βουνοκορφή αλλά ο Ίδιος αφού είναι ο Λόγος του Θεού ο Ενσαρκωμένος. Μέσω του Βαπτίσματος, ο άνθρωπος εισέρχεται μέσο του Χριστού, στο Λαό του Θεού , την Εκκλησία, αλλά γίνεται και ο ίδιος οίκος του Θεού και Ναός του Αγίου Πνεύματος : “ έρχεται ώρα, και μάλιστα είναι τώρα, όταν αυτοί που αληθινά λατρεύουν, θα λατρεύουν τον Πατέρα, με Πνεύμα και αλήθεια” , ο αληθινός άνθρωπος είναι πραγματική εικόνα και ομοίωσή του Θεού, που αποκαταστάθηκε με το βάπτισμα. Στο νέο κόσμο της Βασιλείας του Θεού που ο Ιησούς εγκαινίασε, ο Θεός όχι απλά προστατεύει τον πιστό αλλά τον εντάσσει στο ίδιο του το περιβάλλον. Όπως για παράδειγμα είμαστε μέσα στον αέρα και ζούμε από τον αέρα που αναπνέουμε. Αυτό θα είναι η πραγματική του λατρεία.

Όταν η γυναίκα συνειδητοποίησε το που ο Ιησούς την οδήγησε , αυτά που ανακάλυψε δεν τα κράτησε για τον εαυτόν της. ΄Αφησε τους προηγούμενους προβληματισμούς της, τη στάμνα, και έτρεξε να μοιραστεί τις ανακαλύψεις της με τους άλλους.

Εκείνοι αρχικά την άκουσαν, βρήκαν ένα ερέθισμα που τους οδήγησε στην πίστη, στη συνέχεια εμβάθυναν αυτή την εμπειρία τους συναναστρεφόμενοι τον Ιησού ώστε να μπορούν να της που: "Δεν πιστεύουμε πια για όσα είπες, διότι εμείς οι ίδιοι ακούσαμε και γνωρίσαμε ότι αυτός αληθινά είναι ο Σωτήρας του κόσμου".

Όταν κάποιος ακούει το Λόγο του Ιησού και τον δέχεται, τότε για αυτόν γεννιούνται και ανοίγονται πραγματικές διαδρομές σωτηρίας, που όλους έχουν την πηγή τους τον Ιησού Χριστό.