Γ΄ κύκλος : 25η Τακτική Κυριακή

Ο μαθητής του Χριστού χρειάζεται τόλμη και εξυπνάδα.

Κυριακή 18 Σεπτεμβρίου  2016

Το θέμα της σημερινής ευαγγελικής περικοπής είναι η στάση απέναντι  στον πλούτο, τη συσσώρευση των αγαθών και τη χρήση τους  εκ μέρους του μαθητή του Ιησού, και πιο γενικά  απέναντι  σ’ αυτό που ονομάζουμε οικονομική ζωή.
Το σημερινό ευαγγέλιο, μιλάει για ένα κλέφτη διαχειριστή, που έπεσε στη δυσμένεια του αφεντικού του και προσπαθεί  με τα χρήματα να κάνει φίλους τους χρεοφειλέτες του αφεντικού του . Πράγμα που εμάς το λιγότερο μας εξοργίζει.

Το κλειδί της ερμηνείας για την κατανόηση της παραβολής είναι ο όρος ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ.
Αυτό εμάς θα έπρεπε να μας θυμίζει ότι τίποτα δεν είναι δικό μας, ως κτήμα όλα έρχονται από τα χέρια του Θεού και ως δώρα τα διαχειριζόμαστε . Και πιο συγκεκριμένα το χρήμα χρησιμεύει ως εργαλείο διαβίωσης και συμβίωσης και όχι ως αυτοσκοπός, που μπορεί και να σκλαβώσει.


Ανάγνωσμα από το κατά Λουκά  αγ. Ευαγγέλιο  ( 16,1-13)

Εκείνοι τον καιρό ο Ιησούς έλεγε στους μαθητές του: «Κάποιος πλούσιος είχε έναν διαχειριστή που του τον κατηγόρησαν ότι σπαταλά την περιουσία του. Τον φώναξε λοιπόν και του είπε: “τι είναι αυτά που ακούω για σένα; Δώσε λογαριασμό και παράδωσε τη διαχείρισή σου, γιατί δεν μπορείς πια να είσαι διαχειριστής”. Ο διαχειριστής είπε μέσα του: “τι να κάνω τώρα που μου αφαιρεί τη διαχείριση ο κύριός μου; Να σκάβω δεν μπορώ, να ζητιανεύω ντρέπομαι. Ξέρω όμως τι θα κάνω, για να με δέχονται οι άνθρωποι στα σπίτια τους τώρα που θα πάψω να είμαι διαχειριστής”. Κάλεσε λοιπόν έναν έναν τους χρεοφειλέτες του κυρίου του, και είπε στον πρώτο: “πόσα χρωστάς εσύ στον κύριό μου;” Εκείνος του απάντησε: “εκατό βαρέλια λάδι”. “Πάρε το γραμμάτιο”, του λέει ο διαχειριστής, “και κάθισε και γράψε γρήγορα πενήντα”. Μετά είπε στον άλλο: “εσύ πόσα χρωστάς;” “εκατό σακιά σιτάρι”, του απαντάει εκείνος. “Πάρε το γραμμάτιο”, του λέει, “και γράψε ογδόντα”. Το αφεντικό εξέφρασε το θαυμασμό του για τον άδικο εκείνο διαχειριστή, επειδή ενήργησε έξυπνα· γιατί οι σκοτεινοί άνθρωποι αυτού του κόσμου στις σχέσεις με τους ομοίους τους είναι εξυπνότεροι από τα τέκνα του φωτός.» 
Και σας συμβουλεύω να κάνετε φίλους σας ακόμη κι από τα χρήματα της αδικίας, ώστε όταν έρθει το τέλος σας, να σας δεχτούν στις αιώνιες κατοικίες. όποιος είναι αξιόπιστος στα λίγα, είναι αξιόπιστος και στα πολλά· κι όποιος είναι άδικος στα λίγα, είναι άδικος και στα πολλά. Αν, λοιπόν, δε φανήκατε αξιόπιστοι ως προς τον άδικο πλούτο, ποιος θα σας εμπιστευτεί τον αληθινό; Κι αν δε φανήκατε αξιόπιστοι σ’ αυτό που είναι ξένο, ποιος θα σας δώσει αυτό που ανήκει σ’ εσάς; Κανένας δεν μπορεί να είναι δούλος σε δύο κυρίους, γιατί ή θα μισήσει τον ένα και θ’ αγαπήσει τον άλλο ή θα προσκολληθεί στον ένα και θα περιφρονήσει τον άλλον. Δεν μπορείτε να είστε δούλοι και στο Θεό και στο χρήμα».

Λόγος του Κυρίου




«Το αφεντικό, λέει το ευαγγέλιο, εξέφρασε το θαυμασμό του για τον άδικο εκείνο διαχειριστή, επειδή ενήργησε έξυπνα γιατί οι σκοτεινοί άνθρωποι αυτού του κόσμου στις σχέσεις με τους ομοίους τους είναι εξυπνότεροι από τα τέκνα του φωτός». Όσο και αν φαίνεται σκανδαλιστικό, είναι η αφετηρία για  κατανοήσουμε τη παραβολής μας.

Ο Ιησούς, βέβαια, δεν επαινεί την ανεντιμότητα του διαχειριστή, αλλά με πολύ ειρωνεία επαινεί την ικανότητα του και την ηρεμία του,  ώστε ακόμη και μέσα στην καταστροφή  να προσπαθεί,  με ότι είχε στα χέρια του,  να προβλέψει  για το μέλλον. Ο μαθητής του Χριστού προσκαλείται να μιμηθεί αυτήν την εξυπνάδα, την ετοιμότητα,  την αποφασιστικότητα και δημιουργικότητα που επέδειξε ο ανέντιμος διαχειριστής  για να επωφεληθεί από ότι έχει στη διάθεση του, και που αρκετές φορές δεν εκτιμά, για την σωτηρία του.
Ο Διαχειριστής χρησιμοποιεί  τα αγαθά του αφεντικού του για να ζήσουν καλύτερα οι άλλοι, αλλά  και εκείνος, και αυτό λέει εξυπνάδα, είναι όπως εκείνον που χτίζει το σπίτι του πάνω στην πέτρα και δεν ξοδεύει για θεμέλια, φροντίζεις για το καλό το δικό σου και όσων κατοικούν σ΄ αυτό.

Ο Μαθητης χρησιμοποιεί τα Δώρα που ο Θεός του δίνει για να είναι κάλος και αρεστός σε κείνο. Ο διαχειριστής μειώνοντας τα χρέη σε κάποιον του απελευθερώνει δυναμικότητα για ένα νέο ξεκίνημα.
Ο μαθητής συγχωρώντας απελευθερώνει δυνάμεις για την οικοδόμηση της Βασιλείας του Θεού. Στο πάτερ ημών λέμε “και συγχώρησε μας τα χρέη μας καθώς και εμείς συχωρούμε του χρεοφειλέτες μας”. Μπορούμε με αυτά που έχουμε στα χέρια μας να απελευθερώσουμε τεράστιες δυνατότητες για μια καλή ανθρώπινη συνύπαρξη

Έτσι,  λοιπόν,  ο μαθητής καλείται να  πετύχει το καλό,  το δικό του και των άλλων,  με αυτό που έχει στα χέρια,  «τα αγαθά», αλλά όχι με το ίδιο εργαλείο την απάτη.  Η επιλογή πρέπει να είναι ξεκάθαρη (Αμ. 8,4) « δεν μπορεί να υπηρετείτε τον Θεό και τον μαμμωνά». Ο όρος μαμμωνάς, είναι αραμαϊκός και προσδιορίζει γενικά τα  υλικά αγαθά, δηλαδή τον οικονομικό  πλούτο και μάλιστα στην χειρότερή μορφή του, δηλαδή όταν  κάποιος εναποθέτει την εμπιστοσύνη του σ’ αυτόν και τον καθιστά κ νόημα ζωής του για το τώρα  και το μέλλον του.

Ο Ιησούς καλεί τους μαθητές του να δείξουν την ίδια ετοιμότητα και αποφασιστικότητα στην διαχείριση των όποιων αγαθών και να επωφεληθούν βάζοντάς τα στην υπηρεσία του Ευαγγελίου. Ο μαθητής του Χριστού πρέπει με τρόπο  ξεκάθαρο τα όποια αγαθά μπορεί να έχει ή και  να αποκτήσει,  να τα χρησιμοποιήσει και να τα διαχειρίζεται  συνετά  και να μην τα αφήσει να τον σκλαβώσουν, εναποθέτοντας πάνω τους την ελπίδα του, αλλά να είναι εργαλεία κοινού καλού.

Ενδιαφέρουσα είναι και η συμβουλή: Και σας συμβουλεύω να κάνετε φίλους σας ακόμη κι από τα χρήματα της αδικίας.   Να ξέρεις και να κάνεις ευτυχισμένους τους άλλους και μάλιστα ακόμη και αυτούς που κρίνεις ότι δεν το αξίζουν, είναι αυτό που μετρά, γιατί αγάπη σημαίνει να θέλεις το καλό όλων των άλλων.

Το χρήμα,  όταν δεν εκπληρώνει το σκοπό της ύπαρξης του, δηλαδή που είναι να είναι ένα  μέσον δίκαιης συναλλαγής και συμβίωσης, τότε η απόκτηση του και η συγκέντρωση του μπορεί να γίνει με μέσα άδικα και να δημιουργεί αδικίες,
Αλλά ο πλούτος  ακόμη και στο μέτρο που μπορεί να είναι νόμιμος, έχει γραμμένο στην ύπαρξη του ένα βαθύ κίνδυνο, μπορεί και πολλές φορές το κάνει, να παραπλανήσει και να ξελογιάζει και να φαίνεται ότι υπόσχεται πάρα΄ πολλά. Τελικά όμως  δεν μπορεί να κρατήσει καμιά από τις υποσχέσεις του. Εκείνοι δε  που  τον εμπιστεύτηκαν, στο τέλος απογοητεύονται οικτρά.

Είναι, λοιπόν, ύψιστης σημασίας να ξέρουμε σε ποιόν εναποθέτουμε την εμπιστοσύνη μας όταν καλούμαστε  να κάνουμε τις όποιες  επιλογές για το πώς θα χρησιμοποιήσουμε τα αγαθά: «δεν μπορεί να υπηρετείτε τον Θεό και τον μαμμωνά».        

Η σύσταση να κάνετε φίλους που θα σας δεχτούν. Η συμπεριφορά του μαθητή του Χριστού απέναντι στον πλούτο και την χρήση του δεν είναι μια τυφλή απάρνηση και περιφρόνηση, όπως δεν είναι και η εγωιστική νομή και απόλαυση.

Ο Λόγος του Θεού εφιστά  την προσοχή  του μαθητή στην αντίληψη της ζωής ως αλληλεγγύη. Όποιος  κατέχει  τα αγαθά να τα χρησιμοποιεί με τρόπο δίκαιο:  να μην επιδιώκει μόνο το ατομικό, προσωπικό και εγωιστικό όφελος αλλά και το διαπροσωπικό, το κοινό καλό  και ιδιαίτερα να αποβλέπει στην ωφέλεια  των πιο αδύνατων και  των φτωχών. Ο πλούτος πρέπει να χρησιμοποιείται για την ικανοποίηση των προσωπικών αναγκών  αλλά και για να έρθουμε αρωγοί στις ανάγκες του κοινού καλού.
Και ακόμη χειρότερα να μην αποθέτει την ελπίδα και το νόημα της ζωής επάνω του.