Γ΄Κυκλος, 26η Τακτική Κυριακή

Όταν έχεις μάτια και δεν βλέπεις και αυτιά και δεν ακούς.

Πλούτος, απόλαυση, αδιαφορία.

Κυριακή 25 Σεπτεμβρίου  2016

Αυτή την Κυριακή η λειτουργία, ως συνέχεια της μελέτης της προηγούμενης εβδομάδας που θέμα της ήταν η χρήση του πλούτου εκ μέρους των μαθητών του Χριστού, μας προτείνει να μελετήσουμε την παραβολή του πλούσιου που αγνοεί τον φτωχό Λάζαρο που κάθεται στην εξώπορτά του.

Ο Ιησούς περιγράφει δύο κόσμους, που ενώ ζουν ο ένας δίπλα στον άλλον, δεν επικοινωνούν. Μια πραγματικότητα που ακόμη σήμερα ζει και βασιλεύει.

Ανάγνωσμα από το κατά Λουκά άγιο Ευαγγέλιο ( 16,19-31)

Εκείνο τον καιρό ο Ιησούς είπε την εξής παραβολή: « Κάποιος άνθρωπος ήταν πλούσιος, φορούσε πολυτελή ρούχα και το τραπέζι του κάθε μέρα ήταν λαμπρό. Κάποιος φτωχός όμως, που τον έλεγαν Λάζαρο, ήταν πεσμένος κοντά στην πόρτα του σπιτιού του πλουσίου, γεμάτος πληγές, και προσπαθούσε να χορτάσει από τα ψίχουλα που έπεφταν από το τραπέζι του πλουσίου. Έρχονταν και τα σκυλιά και του έγλειφαν τις πληγές. Κάποτε πέθανε ο φτωχός, και οι άγγελοι τον πήγαν κοντά στον Αβραάμ. Πέθανε κι ο πλούσιος και τον έθαψαν. Στον άδη που ήταν και βασανιζόταν, σήκωσε τα μάτια του και είδε από μακριά τον Αβραάμ και κοντά του το Λάζαρο. Τότε φώναξε ο πλούσιος και είπε: “πατέρα μου Αβραάμ, σπλαχνίσου με και στείλε το Λάζαρο να βρέξει με νερό την άκρη του δάχτυλού του και να μου δροσίσει τη γλώσσα, γιατί υποφέρω μέσα σ’ αυτή τη φωτιά”. Ο Αβραάμ όμως του απάντησε: “παιδί μου, θυμήσου ότι εσύ απόλαυσες την ευτυχία στη ζωή σου, όπως κι ο Λάζαρος τη δυστυχία. Τώρα λοιπόν αυτός χαίρεται εδώ, κι εσύ υποφέρεις. Κι εκτός απ’ όλα αυτά, υπάρχει ανάμεσά μας μεγάλο χάσμα, ώστε αυτοί που θέλουν να διαβούν από ’δω σ’ εσάς να μην μπορούν· ούτε οι από ’κει μπορούν να περάσουν σ’ εμάς”. Είπε πάλι ο πλούσιος: “τότε σε παρακαλώ, πατέρα, στείλε τον στο σπίτι του πατέρα μου, να προειδοποιήσει τους πέντε αδερφούς μου, ώστε να μην έρθουν κι εκείνοι σ’ αυτόν εδώ τον τόπο των βασάνων”. Ο Αβραάμ του λέει: “έχουν τα λόγια του Μωυσή και των προφητών· ας υπακούσουν σ’ αυτά”. “Όχι, πατέρα μου Αβραάμ”, του λέει εκείνος, “δεν αρκεί· αλλά αν κάποιος από τους νεκρούς πάει σ’ αυτούς, θα μετανοήσουν”. Του λέει τότε ο Αβραάμ: “αν δεν υπακούνε στα λόγια του Μωυσή και των προφητών, ακόμη κι αν αναστηθεί κάποιος από τους νεκρούς, δεν πρόκειται να πεισθούν” ».

Λόγος του Κυρίου

Στην παραβολή μας, λοιπόν, πρωταγωνιστές είναι ένας φτωχός, ένας πλούσιος, ο Αβραάμ και στο βάθος η οικογένεια του πλούσιου.

Ο φτωχός, παρ’ όλο που έχει όνομα δηλαδή ύπαρξη συγκεκριμένη, είναι σιωπηλός και περιμένει βοήθεια. Τελικά είναι εγκαταλελειμμένος. Παρέα του τα σκυλάκια.

Ο Πλούσιος ασχολείται σε τούτη τη ζωή μόνο με την καλοπέρασή του, που δεν αντιλαμβάνεται την ύπαρξη του Λάζαρου, και στην άλλη με την καλοπέραση της οικογένειάς του, και θέλει το Λάζαρο υπηρέτη του. Είναι ανώνυμος, μια ύπαρξη ελλειμματική. Μιλά πολύ για να δικαιολογήσει τη δική του εκδοχή των πραγμάτων.

Ο Αβραάμ αγαπά και τους δύο. Προσπαθεί να βάλει μυαλό στον πλούσιο χωρίς να τα καταφέρει.

Και οι δύο είναι τόσο κοντά, αλλά συνάμα είναι τόσο μακριά, αυτό το συνειδητοποιούν εκ των υστέρων.

Το, εκ των υστέρων, για να το περιγράψει ο Ιησούς χρησιμοποιεί τις τρέχουσες αντιλήψεις μέσα στις λαϊκές μάζες. Δεν είναι κάτι που δίνει σημασία επί του προκειμένου. Εκείνο που θέλει να τονίσει είναι ότι ο καθένας δημιουργεί τη μοίρα του. Ο πλούτος δεν είναι αποτέλεσμα της εύνοιας του Θεού, ούτε η επιβράβευσή του για τα καλά έργα του ανθρώπου, και η φτώχεια δεν είναι τιμωρία του Θεού.

Και ακόμη, για να σωθεί κάποιος, δεν φτάνει να ανήκει σε κάποιο εκλεκτό λαό απόγονο του Αβραάμ, ή επειδή ανήκει σε κάποιο ευλογημένο έθνος ή ομάδα ή θρησκεία. Η Σωτηρία κάποιου, διδάσκει ο Ιησούς, είναι η καθημερινή ποιότητα ζωής του απέναντι στους άλλους και ιδιαίτερα σε εκείνους που κανείς δεν δίνει ιδιαίτερη σημασία, του Λάζαρου της υπόθεσής μας.

Γ΄ κύκλος : 25η Τακτική Κυριακή

Ο μαθητής του Χριστού χρειάζεται τόλμη και εξυπνάδα.

Κυριακή 18 Σεπτεμβρίου  2016

Το θέμα της σημερινής ευαγγελικής περικοπής είναι η στάση απέναντι  στον πλούτο, τη συσσώρευση των αγαθών και τη χρήση τους  εκ μέρους του μαθητή του Ιησού, και πιο γενικά  απέναντι  σ’ αυτό που ονομάζουμε οικονομική ζωή.
Το σημερινό ευαγγέλιο, μιλάει για ένα κλέφτη διαχειριστή, που έπεσε στη δυσμένεια του αφεντικού του και προσπαθεί  με τα χρήματα να κάνει φίλους τους χρεοφειλέτες του αφεντικού του . Πράγμα που εμάς το λιγότερο μας εξοργίζει.

Το κλειδί της ερμηνείας για την κατανόηση της παραβολής είναι ο όρος ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ.
Αυτό εμάς θα έπρεπε να μας θυμίζει ότι τίποτα δεν είναι δικό μας, ως κτήμα όλα έρχονται από τα χέρια του Θεού και ως δώρα τα διαχειριζόμαστε . Και πιο συγκεκριμένα το χρήμα χρησιμεύει ως εργαλείο διαβίωσης και συμβίωσης και όχι ως αυτοσκοπός, που μπορεί και να σκλαβώσει.


Ανάγνωσμα από το κατά Λουκά  αγ. Ευαγγέλιο  ( 16,1-13)

Εκείνοι τον καιρό ο Ιησούς έλεγε στους μαθητές του: «Κάποιος πλούσιος είχε έναν διαχειριστή που του τον κατηγόρησαν ότι σπαταλά την περιουσία του. Τον φώναξε λοιπόν και του είπε: “τι είναι αυτά που ακούω για σένα; Δώσε λογαριασμό και παράδωσε τη διαχείρισή σου, γιατί δεν μπορείς πια να είσαι διαχειριστής”. Ο διαχειριστής είπε μέσα του: “τι να κάνω τώρα που μου αφαιρεί τη διαχείριση ο κύριός μου; Να σκάβω δεν μπορώ, να ζητιανεύω ντρέπομαι. Ξέρω όμως τι θα κάνω, για να με δέχονται οι άνθρωποι στα σπίτια τους τώρα που θα πάψω να είμαι διαχειριστής”. Κάλεσε λοιπόν έναν έναν τους χρεοφειλέτες του κυρίου του, και είπε στον πρώτο: “πόσα χρωστάς εσύ στον κύριό μου;” Εκείνος του απάντησε: “εκατό βαρέλια λάδι”. “Πάρε το γραμμάτιο”, του λέει ο διαχειριστής, “και κάθισε και γράψε γρήγορα πενήντα”. Μετά είπε στον άλλο: “εσύ πόσα χρωστάς;” “εκατό σακιά σιτάρι”, του απαντάει εκείνος. “Πάρε το γραμμάτιο”, του λέει, “και γράψε ογδόντα”. Το αφεντικό εξέφρασε το θαυμασμό του για τον άδικο εκείνο διαχειριστή, επειδή ενήργησε έξυπνα· γιατί οι σκοτεινοί άνθρωποι αυτού του κόσμου στις σχέσεις με τους ομοίους τους είναι εξυπνότεροι από τα τέκνα του φωτός.» 
Και σας συμβουλεύω να κάνετε φίλους σας ακόμη κι από τα χρήματα της αδικίας, ώστε όταν έρθει το τέλος σας, να σας δεχτούν στις αιώνιες κατοικίες. όποιος είναι αξιόπιστος στα λίγα, είναι αξιόπιστος και στα πολλά· κι όποιος είναι άδικος στα λίγα, είναι άδικος και στα πολλά. Αν, λοιπόν, δε φανήκατε αξιόπιστοι ως προς τον άδικο πλούτο, ποιος θα σας εμπιστευτεί τον αληθινό; Κι αν δε φανήκατε αξιόπιστοι σ’ αυτό που είναι ξένο, ποιος θα σας δώσει αυτό που ανήκει σ’ εσάς; Κανένας δεν μπορεί να είναι δούλος σε δύο κυρίους, γιατί ή θα μισήσει τον ένα και θ’ αγαπήσει τον άλλο ή θα προσκολληθεί στον ένα και θα περιφρονήσει τον άλλον. Δεν μπορείτε να είστε δούλοι και στο Θεό και στο χρήμα».

Λόγος του Κυρίου

Γ΄ κύκλος :24η Τακτική Κυριακή

Όχι μόνο δεν δυσανασχετεί αλλά κάνει γιορτή

Κυριακή 11 Σεπτεμβρίου 2016

Ο Ιησούς διηγείται τις τρεις αυτές παραβολές όχι για να προσελκύσει τους αμαρτωλούς και να τους πείσει να μετανοήσουν, αλλά : α] για να δικαιολογήσει την συμπεριφορά ότι «δέχεται αμαρτωλούς και τρώει μαζί τους», β] για να βοηθήσει τους καλοπροαίρετους να καταλάβουν ότι το να μετέχουν στην Βασιλεία του Θεού είναι χαρά γιατί είναι αντικείμενο της ευσπλαχνίας του Θεού και γ] για να καταδείξει ότι η πραγματική φύση του Θεού είναι η Ευσπλαχνία, ο οποίος γιορτάζει όταν ένας "χαμένος" επιστρέφει . Αυτό είναι «το καινούργιο» που ο Ιησούς προσκομίζει, όχι η απειλή της τιμωρίας αλλά η αγκαλιά της ευσπλαχνίας προσκαλώντας όλους να αλλάξουν νοοτροπία και να προσέλθουν στην Βασιλεία του Θεού.

Ανάγνωσμα από  το κατά Λουκά Αγ. Ευαγγέλιο (15,1-32 ) 

Οι τελώνες και οι αμαρτωλοί συνήθιζαν να πλησιάζουν τον Ιησού και να τον ακούνε. Οι Φαρισαίοι και οι γραμματείς διαμαρτύρονταν, λέγοντας ότι αυτός δέχεται αμαρτωλούς και τρώει μαζί τους.Εκείνος τότε τους είπε την ακόλουθη παραβολή:«Ποιος από σας αν έχει εκατό πρόβατα και χάσει ένα απ’ αυτά, δε θα εγκαταλείψει τα ενενήντα εννιά στην έρημο για να ψάξει για το χαμένο ώσπου να το βρει Κι όταν το βρει, το βάζει χαρούμενος στους ώμους του,έρχεται στο σπίτι και προσκαλεί τους φίλους και τους γείτονες και τους λέει: “χαρείτε μαζί μου, γιατί βρήκα το πρόβατό μου που είχε χαθεί”.Σας βεβαιώνω πως έτσι θα γίνει χαρά και στον ουρανό για τη μετάνοια ενός αμαρτωλού, παρά για ενενήντα εννιά δικαίους, που δεν έχουν ανάγκη από μετάνοια».«Ποια γυναίκα, όταν έχει δέκα δραχμές και χάσει τη μία, δεν ανάβει το λυχνάρι, δε σκουπίζει το σπίτι και δεν ψάχνει με επιμέλεια, ώσπου να τη βρει;Κι όταν τη βρει, φωνάζει τις φίλες και τις γειτόνισσες και τους λέει: “χαρείτε μαζί μου, γιατί βρήκα τη δραχμή που είχα χάσει!”Σας βεβαιώνω πως το ίδιο χαίρονται οι άγγελοι του Θεού για τη μετάνοια ενός αμαρτωλού». Τους είπε επίσης ο Ιησούς: «Κάποιος άνθρωπος είχε δύο γιους. Ο μικρότερος απ’ αυτούς είπε στον πατέρα του: “πατέρα, δώσε μου το μερίδιο της περιουσίας που μου αναλογεί”· κι εκείνος τους μοίρασε την περιουσία.Ύστερα από λίγες μέρες ο μικρότερος γιος τα μάζεψε όλα κι έφυγε σε χώρα μακρινή. Εκεί σκόρπισε την περιουσία του κάνοντας άσωτη ζωή.Όταν τα ξόδεψε όλα, έτυχε να πέσει μεγάλη πείνα στη χώρα εκείνη, και άρχισε κι αυτός να στερείται.Πήγε λοιπόν κι έγινε εργάτης σε έναν από τους πολίτες εκείνης της χώρας, ο οποίος τον έστειλε στα χωράφια του να βόσκει χοίρους.Έφτασε στο σημείο να θέλει να χορτάσει με τα ξυλοκέρατα που έτρωγαν οι χοίροι, αλλά κανένας δεν του έδινε.Τελικά συνήλθε και είπε: “πόσοι εργάτες του πατέρα μου έχουν περίσσιο ψωμί, κι εγώ εδώ πεθαίνω της πείνας!Θα σηκωθώ και θα πάω στον πατέρα μου και θα του πω: πατέρα, αμάρτησα στο Θεό και σ’ εσένα·δεν είμαι άξιος πια να λέγομαι γιος σου· κάνε με σαν έναν από τους εργάτες σου”.Σηκώθηκε, λοιπόν, και ξεκίνησε να πάει στον πατέρα του.

»Ενώ ήταν ακόμη μακριά, τον είδε ο πατέρας του, τον σπλαχνίστηκε, έτρεξε, τον αγκάλιασε σφιχτά και τον καταφιλούσε.Τότε ο γιος του του είπε: “πατέρα, αμάρτησα στο Θεό και σ’ εσένα και δεν αξίζω να λέγομαι παιδί σου”.Ο πατέρας όμως γύρισε στους δούλους του και τους διέταξε: “βγάλτε γρήγορα την καλύτερη στολή και ντύστε τον· φορέστε του δαχτυλίδι στο χέρι και δώστε του υποδήματα. Φέρτε το σιτευτό μοσχάρι και σφάξτε το να φάμε και να ευφρανθούμε,γιατί αυτός ο γιος μου ήταν νεκρός και αναστήθηκε, ήταν χαμένος και βρέθηκε”. Έτσι άρχισαν να ευφραίνονται.

»Ο μεγαλύτερος γιος του βρισκόταν στο χωράφι· και καθώς ερχόταν και πλησίαζε στο σπίτι, άκουσε μουσικές και χορούς.Φώναξε, λοιπόν, έναν από τους υπηρέτες και ρώτησε να μάθει τι συμβαίνει.Εκείνος του είπε: “γύρισε ο αδερφός σου, κι ο πατέρας σου έσφαξε το σιτευτό μοσχάρι, γιατί του ήρθε πίσω γερός”.Αυτός τότε θύμωσε και δεν ήθελε να μπει μέσα. Ο πατέρας του βγήκε και τον παρακαλούσε,εκείνος όμως του αποκρίθηκε: “εγώ τόσα χρόνια σού δουλεύω και ποτέ δεν παράκουσα καμιά εντολή σου· κι όμως σ’ εμένα δεν έδωσες ποτέ ένα κατσίκι για να ευφρανθώ με τους φίλους μου.Όταν όμως ήρθε αυτός ο γιος σου, που κατασπατάλησε την περιουσία σου με πόρνες, έσφαξες για χάρη του το σιτευτό μοσχάρι”.Κι ο πατέρας του του απάντησε: “παιδί μου, εσύ είσαι πάντοτε μαζί μου κι ό,τι είναι δικό μου είναι και δικό σου.Έπρεπε όμως να ευφρανθούμε και να χαρούμε, γιατί ο αδερφός σου αυτός ήταν νεκρός κι αναστήθηκε, ήταν χαμένος και βρέθηκε”».

Λόγος του Κυρίου

Στις μέρες μας αρκετοί, είναι “χαμένοι” ή είναι “σαστισμένοι” …το χαμένο πρόβατο, η χαμένη δραχμή, ο γιός που εγκαταλείπει το πατρικό σπίτι . Πολύ εύκολα χαρακτηρίζονται ως "αμαρτωλοί" ή ως "η ντροπή της οικογένειας" ... τους βάζουμε στο περιθώριο επειδή η συναναστροφή μαζί τους είναι επικίνδυνη τόσο για την καλή φήμη μας όσο για την κοινωνική τάξη!!! Αυτή είναι η λογική του κόσμου μας (!) και η έννοια της εκδικητικής δικαιοσύνης που μας διακατέχει (!) μας κάνει να αναφωνήσουμε "όποιος έσφαλε, πρέπει να πληρώσει". Αλλά όμως καθένας μπορεί να κάνει ότι θέλει… φτάνει να μην μαθευτεί. Είναι ακριβώς η ίδια νοοτροπία των ‘δίκαιων ιουδαίων’ της εποχής του Ιησού, που πίστευαν στην ανταπόδοση και σύστηναν : ο «αμαρτωλός» από το φόβο μην «μολύνει» και, τους άλλους, να περιθωριοποιούνται.

Γ' Κύκλος 23η Τακτική Κυριακή

   

Ελευθερία. Εμπιστοσύνη. Πιστότητα. Ριζοσπαστικότητα. Ο Ιησούς, δεν θέλει θαυμαστές αλλά μαθητές που να μοιράζονται τη ζωή του. 

Κυριακή 4 Σεπτεμβρίου 2016

Ανάγνωσμα από το κατά Λουκά  Aγ. Ευαγγέλιο  (14,25-33 )

            Εκείνο τον καιρό μαζί με τον Ιησού πήγαινε πολύς κόσμος κι εκείνος στράφηκε και τους είπε: "Αν κάποιος έρχεται σε μένα και δε μισεί τον πατέρα του και τη μητέρα και τη γυναίκα και τα παιδιά και τους αδελφούς και τις αδελφές και την ίδια τη ζωή του, δε μπορεί να είναι μαθητής μου. Και όποιος δεν σηκώνει το σταυρό του και να ακολουθεί πίσω μου, δεν μπορεί να είναι μαθητής μου.

            Διότι, ποιός από σας που θέλει να οικοδομήσει ένα πύργο δε κάθεται πρώτα να υπολογίσει τη δαπάνη, αν έχει αρκετά για να τον τελειώσει; 'Ωστε μη τυχόν και βάλει θεμέλια και δε μπορεί να τελειώσει το έργο κι όλοι όσοι τον βλέπουν αρχίζουν να τον κοροϊδεύουν λέγοντας: `Αυτός άρχισε να κτίζει, αλλά δεν μπόρεσε να τελειώσει. 'Η ακόμα, ποιός βασιλιάς που πάει να πολεμήσει έναν άλλο βασιλιά δε κάθεται πρώτα να σκεφθεί αν είναι αρκετά δυνατός με δέκα χιλιάδες στρατό για να αντιμετωπίσει τον άλλο που έρχεται εναντίον του με είκοσι χιλιάδες; Αλλιώς, ενώ αυτός είναι ακόμα μακριά, στέλνει πρεσβευτές και διαπραγματεύεται την ειρήνη. 'Ετσι, λοιπόν, κι όποιος από σας, που δεν απαρνείται όλα τα υπάρχοντά του, δε μπορεί να είναι μαθητής μου.

                                                                                                                           Λόγος του Κυρίου

 Αν κάποιος έρχεται σε μένα :  Ο  Ιησούς απευθύνεται σε ελεύθερους ανθρώπους, που μπορούν  να ακούσουν να καταλάβουν και  να διαλέξουν  είτε  είναι ήδη μαθητές του είτε  είναι κάποιοι που σκέπτονται να τον ακολουθήσουν, και  τους προσκαλεί  όχι μόνο να αποστασιοποιηθούν αλλά να αποκοπούν από ένα τρόπο ζωής  και να τον απαρνηθούν. Χρησιμοποιεί, μάλιστα, μια  παραδοξολογία που μπορεί και να σκανδαλίζει: “…και δε μισεί τον πατέρα του και τη μητέρα και τη γυναίκα και τα παιδιά και τους αδελφούς και τις αδελφές και την ίδια τη ζωή του, δε μπορεί να είναι μαθητής μου” , αλλά πετυχαίνει  να τραβήξει την προσοχή του ακροατηρίου του και συνάμα να υπογραμμίσει  την κρισιμότητα και το ριζοσπαστικό της  διδασκαλίας του. Ο ευαγγελιστής Λουκάς διατηρεί την  παράδοξη έκφραση  «να μισήσει»  ενώ στο παράλληλο κείμενο ο ευαγγελιστής Ματθαίος ερμηνεύει και μεταφράζει το αραμαϊκό υπόβαθρο των λεγομένων: “μεγαλύτερη σημασία”. Εδώ δεν πρόκειται για μίσος αλλά για  αποστροφή  και  για μια τόσο ριζική  αποστασιοποίηση από κάποια πράγματα και  που να μπορεί για ορισμένους να φαντάζει ή και  φαίνεται, αν παρθεί  και μεταφραστεί κατά λέξη,   αποκρουστική.  Ο Ιησούς θέλει να υπογραμμίσει  ότι αν κάποιος θέλει να γίνει ή να παραμείνει μαθητής του, δεν φτάνει απλά να είναι διατεθειμένος να απομακρυνθεί από κάποια πράγματα και καταστάσεις, αλλά στην κατάλληλη στιγμή να τα θυσιάσει όλα, ακόμη και τον εαυτό του, χάρη στη Βασιλεία του Θεού :  “…Και όποιος δεν σηκώνει το σταυρό του και να ακολουθεί πίσω μου, δεν μπορεί να είναι μαθητής μου”.  Ας σημειωθεί σ΄ αυτό : “τον Σταυρόν του” ότι  ο αγώνας είναι προσωπικός, στα πλαίσια δυο συλλογικοτήτων : της  Εκκλησίας που συμπαρίσταται και του κόσμου που  επιβάλλει.   Αυτή είναι η λογική του Σταυρού.