18η Οκτωβρίου
Η
εξουσία “αλλάζει”
όταν
αλλάξει η αντίληψη για τη ζωή εκείνου
που θέλει να την ασκήσει.
Η
σημερινή ευαγγελική περικοπή, που είναι
μετά την τρίτη αναγγελία του πάθους του
Ιησού, δεν προσθέτει τίποτα το καινούριο,
εκτός του ότι οι μαθητές συνεχίζουν να
μην καταλαβαίνουν τη σπουδαιότητα και
τη βαρύτητα της αναγγελίας. Εκείνοι,
ακόμη, ονειρεύονται και μοιράζουν
εξουσία. Ο Ιάκωβος και ο Ιωάννης θέλουν
να πάρουν ένα προβάδισμα απέναντι στους
άλλους. Η άμεση απάντηση του Ιησού : Η
αποστολή μου δεν είναι να μοιράσω
εξουσίες και τιμές, αλλά να προσπαθήσω
να πείσω τους ανθρώπους να συμμετέχουν
στη ζωή μου, χωρίς να θέλουν να αποφύγουν
τις ταλαιπωρίες, για το καλό όλων.
Ο
Ιησούς ακόμη μια φορά, με πολύ υπομονή,
προσπαθεί να τους δώσει να καταλάβουν
“ποιός είναι ο ρόλος του” και “ποιός
ο ρόλος του μαθητή” μέσα στην ιστορία.
Ανάγνωσμα
από το κατά Μάρκο άγιο Ευαγγέλιο (Μκ
10,35-45)
Πλησιάζουν
τότε τον Ιησού ο Ιάκωβος και ο Ιωάννης,
οι γιοι του Ζεβεδαίου, και του λένε:
«Διδάσκαλε, θέλουμε να μας κάνεις τη
χάρη που θα σου ζητήσουμε». «Τι θέλετε
να κάνω για σας;» τους ρώτησε εκείνος.«Όταν
θα εγκαταστήσεις την ένδοξη βασιλεία
σου», του υποκρίθηκαν,
«βάλε μας να καθίσουμε ο ένας στα δεξιά
σου κι ο άλλος στα αριστερά σου». Ιησούς
τότε τους είπε: «Δεν ξέρετε τι ζητάτε.
Μπορείτε να πιείτε το ποτήρι του πάθους
που θα πιω εγώ ή να βαφτιστείτε με το
βάπτισμα με το οποίο θα βαφτιστώ εγώ;»
«Μπορούμε», του λένε. Κι ο Ιησούς τους
απάντησε: «Το ποτήρι που θα πιω εγώ θα
το πιείτε, και με το βάπτισμα των παθημάτων
μου θα βαφτιστείτε·το να καθίσετε όμως
στα δεξιά μου και στα αριστερά μου δεν
μπορώ να σας το δώσω εγώ, αλλά θα δοθεί
σ’ αυτούς για τους οποίους έχει
ετοιμαστεί».
Όταν
τ’ άκουσαν αυτά οι υπόλοιποι δέκα
μαθητές, άρχισαν ν’ αγανακτούν με τον
Ιάκωβο και τον Ιωάννη. Τους κάλεσε τότε
ο Ιησούς και τους λέει: «Ξέρετε ότι αυτοί
που θεωρούνται ηγέτες των εθνών ασκούν
απόλυτη εξουσία πάνω τους, και οι άρχοντές
τους τα καταδυναστεύουν. Σ’ εσάς όμως
δεν πρέπει να συμβαίνει αυτό, αλλά όποιος
θέλει να γίνει μεγάλος ανάμεσά σας
πρέπει να γίνει υπηρέτης σας και όποιος
από σας θέλει να είναι πρώτος πρέπει να
γίνει δούλος όλων. Γιατί και ο Υιός του
Ανθρώπου δεν ήρθε για να τον υπηρετήσουν,
αλλά για να υπηρετήσει και να προσφέρει
τη ζωή του λίτρο για όλους».
Λόγος
του Κυρίου
Τους
κάνει λοιπόν δύο υποδείξεις - προτροπές
:
Μια
αρνητική:
Ξέρετε ότι αυτοί που θεωρούνται ηγέτες
των εθνών ασκούν απόλυτη εξουσία πάνω
τους, και οι άρχοντές τους τα
καταδυναστεύουν. Σ’εσάς όμως δεν πρέπει
να συμβαίνει αυτό.
Δηλαδή, αν θέλετε να αναπαράγετε μέσα
στην κοινότητά μας ό,τι βλέπετε να
συμβαίνει στα κράτη, είστε σε λάθος
δρόμο.
Και
μια θετική : Τους υποδεικνύει ότι πρέπει
να συμπεριφέρονται όπως ο “Υιός
του Ανθρώπου που δεν ήρθε για να τον
υπηρετήσουν, αλλά για να υπηρετήσει και
να προσφέρει τη ζωή του λίτρο για όλους”.
Και συνεχίζει επεξηγώντας : “όποιος
θέλει να γίνει μεγάλος ανάμεσά σας
πρέπει να γίνει υπηρέτης σας· και όποιος
από σας θέλει να είναι πρώτος πρέπει να
γίνει δούλος όλων”.
Εξηγούμε το λόγο του Ιησού παραφράζοντας
τον. Ο Γιος του ανθρώπου, ο Μεσσίας, δεν
ήρθε για να είναι μεγάλος και τρανός
και να μοιράζει δόξες και τιμές, να
επιβληθεί και να ασκεί το έργο του με
σιδηρά πυγμή και όλοι να είναι στη
δούλεψή του, όπως λίγο πολύ όλοι έτσι
φαντάζονται το Μεσσία. Αντίθετα, εκείνος
ήρθε για να προσφέρει την υπηρεσία του
και την εκδούλευσή του στους άλλους,
τους αδύναμους, τους τελευταίους. Ήρθε
με πνεύμα βαθιάς αλληλεγγύης να
μοιραστεί μαζί με τους ανθρώπους το
βάρος της ύπαρξής τους. Να πάρει επάνω
του τις ανάγκες των άλλων, και αν χρειαστεί
να θυσιαστεί γι' αυτούς, να το κάνει. Με
αυτό τον τρόπο θα δείξει τι σημαίνει:
ότι ο Θεός είναι φιλεύσπλαχνος και αγαπά
πάντοτε τον άνθρωπο. Δεν ήρθε για να
ξεπληρώσει το τίμημα των λαθών των
άλλων, κάθε άλλο, δεν ήρθε για να τους
απελευθερώσει από τις ευθύνες τους.
'Ηρθε για να προσφέρει και τους δικούς
του ώμους, μαζί με τους δικούς μας, να
σηκώσουν τα βάρη.
Ιδού
ποιο είναι το νόημα της φράσης : «Δεν
ξέρετε τι ζητάτε. Μπορείτε να πιείτε το
ποτήρι του πάθους που θα πιω εγώ ή να
βαφτιστείτε με το βάπτισμα με το οποίο
θα βαφτιστώ εγώ;».
Μόνο
αυτή τη ζωή έχει να προσφέρει ο Ιησούς
σε όποιον θέλει να τον ακολουθήσει και
μόνο αυτό μπορεί να του ζητήσει ο
πραγματικός μαθητής του. “Το
να καθίσετε όμως στα δεξιά μου και στα
αριστερά μου δεν μπορώ να σας το δώσω
εγώ”.
Για
τον Ιησού, λοιπόν, το πρόβλημα δεν είναι
πώς θα ασκηθεί η εξουσία ή να έχουμε το
θάρρος να την αποποιηθούμε χαρακτηρίζοντάς
την ως κακή. Η εξουσία αλλάζει μόνον
όταν αλλάξει η αντίληψη για τη ζωή αυτού
που την επιθυμεί και την κατέχει.
Αν
την αντιλαμβάνεται ως καλοπέραση : “εγώ
να περνώ καλά, ή η ομάδα μου να περνά
καλά, και να εξαργυρώνω προς όφελός μου
τα όποια ταλέντα μου” ή την αντιλαμβάνεται
τη ζωή ως “κάτι που το μοιράζεται”
με τους άλλους για το κοινό καλό και την
κοινή προκοπή. Όπου όλοι μαζί, ο ένας
στην υπηρεσία του άλλου, να σηκώνουν
τα βάρη ο ένας του άλλου. Να σέβονται
την προσωπικότητα και την αξιοπρέπεια
ο ένας του άλλου και όλοι μαζί να
προσπαθούν για το κοινό καλό, ανάλογα
με τις δυνατότητες που καθένας διαθέτει.
Με
μια τέτοια αντίληψη ζωής η εξουσία,
που τυχόν κάποιος κατέχει, μεγάλη ή
μικρή, είτε είναι δάσκαλος, είτε είναι
πρωθυπουργός ή οικογενειάρχης, την
αντιλαμβάνεται ως “
υπηρεσία”
και όχι ως “προσωπική ωφέλεια και
νομή”.