Γ Κύκλος - 31η Τακτική Κυριακή (Λκ 19,1-10)

Δημιουργικότητα και θάρρος

Κυριακή 30 Οκτωβρίου 2016

Η σημερινή μας ευαγγελική περικοπή περιγράφει το πώς,

Για να μεταστραφεί κάποιος χρειάζεται, φόβος ή ντροπή, δημιουργικότητα και θάρρος

Ανάγνωσμα από το κατά Λουκά άγ. Ευαγγέλιο

Προσθήκη λεζάντας

Ο Ιησούς μπήκε στην Ιεριχώ και περνούσε μέσα από την πόλη. Εκεί υπήρχε κάποιος, που το όνομά του ήταν Ζακχαίος. Ήταν αρχιτελώνης και πλούσιος. Αυτός προσπαθούσε να δει ποιος είναι ο Ιησούς· δεν μπορούσε όμως εξαιτίας του πλήθους και γιατί ήταν μικρόσωμος. Έτρεξε λοιπόν μπροστά πριν από το πλήθος κι ανέβηκε σε μια συκομουριά για να τον δει, γιατί θα περνούσε από ’κει. Όταν έφτασε ο Ιησούς στο σημείο εκείνο, κοίταξε προς τα πάνω, τον είδε και του είπε: «Ζακχαίε, κατέβα γρήγορα, γιατί σήμερα πρέπει να μείνω στο σπίτι σου». Εκείνος κατέβηκε γρήγορα και τον υποδέχτηκε με χαρά. Όλοι όσοι τα είδαν αυτά διαμαρτύρονταν κι έλεγαν ότι πήγε να μείνει στο σπίτι ενός αμαρτωλού. Τότε σηκώθηκε ο Ζακχαίος και είπε στον Κύριο: «Κύριε, υπόσχομαι να δώσω τα μισά από τα υπάρχοντά μου στους φτωχούς και ν’ ανταποδώσω στο τετραπλάσιο όσα έχω πάρει με απάτη». Ο Ιησούς, απευθυνόμενος σ’ αυτόν, είπε: «Σήμερα αυτή η οικογένεια σώθηκε· γιατί κι αυτός ο τελώνης είναι απόγονος του Αβραάμ. Ο Υιός του Ανθρώπου ήρθε για ν’ αναζητήσει και να σώσει αυτούς που έχουν χάσει το δρόμο τους».

Λόγος του Κυρίου

Ο Ζακχαίος είχε ένα μειονέκτημα, ήταν μικρόσωμος, και μια επιθυμία, να δει ποιος είναι ο Ιησούς.

Αυτά τα δύο θα μπορούσαν το ένα να αναιρέσει το άλλο. Αλλά εκείνος δεν αποθαρρύνθηκε και απάντησε με δημιουργικότητα και κουράγιο.

Με αυτό τον τρόπο έμεινε στην ιστορία των μαθητών του Ιησού ως εικόνα εκείνων, που αντί να κλειστούν στον εαυτόν τους εξ αιτίας των όποιων περιορισμών και ιδιαιτεροτήτων τους, δεν τα βάζουν κάτω και βρίσκουν λύσεις ό,τι και αν αυτό κοστίζει. Ο Ζακχαίος ήταν ένα υψηλόβαθμο στέλεχος της τοπικής κοινωνίας, θα τον σχολίαζαν ...

Ο Ιησούς πέρασε και σήκωσε τη ματιά του, το θέαμα ανάγκασε τον Ιησού να τον προσέξει και εκείνος μπορούσε να τον δει.

Το βλέμμα του Ιησού πάντοτε πάει να συναντήσει εκείνον που τον έχει ανάγκη, που τον αναζητά, έστω και από περιέργεια.

Τα βλέμματα συναντιόνται και είναι γιορτή «Ζακχαίε, κατέβα γρήγορα, γιατί σήμερα πρέπει να μείνω στο σπίτι σου».

Ο Ιησούς προσφέρει κάτι παραπάνω απ’ ότι ήθελε ο Ζακχαίος, ήθελε να τον δει, και εκείνος τον προσκαλεί σε μια συνάντηση πρόσωπο προς πρόσωπο, στο ζωτικό του χώρο που ζει ο ενδιαφερόμενος. Δεν του θέτει προϋποθέσεις, δεν τον επιπλήττει, δεν του κάνει ένα ηθικολογικό πεντάλεπτο κήρυγμα, απλά

του εκφράζει τη συμπάθειά του, του δείχνει εμπιστοσύνη, του προσφέρει τη φιλία του. Αυτό έβαλε μπροστά την αλλαγή στη ζωή του Ζακχαίου.

Εκείνος κατέβηκε γρήγορα και τον υποδέχτηκε με χαρά. Η νέα ζωή αρχίζει με εκδήλωση χαράς.

Με εμπιστοσύνη ανοίγει το σπίτι και την καρδιά του. Βλέπει με καινούργια μάτια τη ζωή του. Κύριε, υπόσχομαι να δώσω τα μισά από τα υπάρχοντά μου στους φτωχούς. Από το πνεύμα συσσώρευσης των αγαθών και του πλουτισμού, τώρα διαπνέεται από το πνεύμα του συμμερισμού και της αλληλεγγύης.

Αυτό τον οδηγεί να αναγνωρίσει και τα σφάλματά του και την επιθυμία του να επανορθώσει: «Και ν’ ανταποδώσω στο τετραπλάσιο όσα έχω πάρει με απάτη».

Γ΄ Κύκλος - 30η Τακτική Κυριακή (Λκ 18, 9-14)

Ο Θεός δεν κοιτά αξιομισθίες, αλλά ανάγκες.

Ο ευαγγελιστής Λουκάς αρέσκεται στις έντονες αντιθέσεις - βλέπε τις παραβολές του ανώνυμου πλούσιου και του φτωχού Λάζαρου, του άσωτου γιου και του πιστού γιου, του αδιάφορου δικαστή και της επίμονης χήρας - και σήμερα ακόμη δύο χαρακτήρες, ο ένας απέναντι στον άλλο, ένας Φαρισαίος και ένας τελώνης.

Ανάγνωσμα από το κατά Λουκά άγ. Ευαγγέλιο ( Λκ 18,9-14)

Σε μερικούς που ήταν σίγουροι για την ευσέβειά τους και περιφρονούσαν τους άλλους, είπε την παρακάτω παραβολή: «Δύο άνθρωποι ανέβηκαν στο ναό για να προσευχηθούν. Ο ένας ήταν Φαρισαίος κι ο άλλος τελώνης. Ο Φαρισαίος στάθηκε επιδεικτικά κι έκανε την εξής προσευχή σχετικά με τον εαυτό του: “Θεέ μου, σ’ ευχαριστώ που εγώ δεν είμαι σαν τους άλλους ανθρώπους άρπαγας, άδικος, μοιχός, ή και σαν αυτόν εδώ τον τελώνη. Εγώ νηστεύω δύο φορές την εβδομάδα και δίνω στο ναό το δέκατο απ’ όλα τα εισοδήματά μου”. Ο τελώνης, αντίθετα, στεκόταν πολύ πίσω και δεν τολμούσε ούτε τα μάτια του να σηκώσει στον ουρανό. Χτυπούσε το στήθος του και έλεγε: “Θεέ μου, σπλαχνίσου με τον αμαρτωλό”. Σας βεβαιώνω πως αυτός έφυγε για το σπίτι του αθώος και συμφιλιωμένος με το Θεό, ενώ ο άλλος όχι· γιατί όποιος υψώνει τον εαυτό του θα ταπεινωθεί, κι όποιος τον ταπεινώνει θα υψωθεί».

Λόγος του Κυρίου 

Η παραβολή μας, λοιπόν, έχει δύο πρωταγωνιστές, ένα Φαρισαίο και ένα τελώνη. Κοινωνικά και θρησκευτικά ο ένας απέναντι στον άλλο. Ένα δίπολο, που είναι και σημερινό. Ο καθένας έχει το δικό του τρόπο αντίληψης του Θεού. Αυτό φαίνεται από το πώς ο καθένας τους προσεύχεται (το ίδιο συμβαίνει και με μας), είναι η εξωτερίκευση τού πώς αντιλαμβάνονται (αντιλαμβανόμαστε) το Θεό και πώς σχετίζονται (σχετιζόμαστε) μαζί του. Στην παραβολή μας το κέντρο του ενδιαφέροντος δεν είναι το πώς προσεύχεται ο Φαρισαίος ή ο τελώνης, αλλά η αντίληψη που έχουν του Θεού και της Σωτηρίας, το πώς ο ένας εκτιμά τον εαυτό του και τους άλλους και το πώς ο άλλος δεν εκφράζει γνώμη για τους άλλους. Η προσευχή τους έρχεται κατά συνέπεια.

Ο Φαρισαίος, όρθιος κοντά στο βήμα, απαριθμεί τα προτερήματά του και εκθειάζει το πνεύμα αυτοθυσίας με το οποίο εκπληρώνει κάθε εντολή της θρησκείας του, και μάλιστα όχι μόνο το αναγκαίο, αλλά και κάτι παραπάνω, πχ. ο νόμος προβλέπει μια μέρα νηστείας κάθε βδομάδα, εκείνος όμως νηστεύει και το καυχιέται δύο μέρες. «Νηστεύω δυο φορές την εβδομάδα και δίνω τη δεκάτη απ' όλα όσα αποκτώ». Ο νόμος πρόβλεπε τη δεκάτη για ορισμένα προϊόντα, εκείνος δίνει για όλα. Στην προσευχή του, αν εξαιρέσει κάποιος το «Θεέ μου σε ευχαριστώ», δεν δείχνει ότι υπάρχει κάτι άλλο που περιμένει από το Θεό. Δεν κάνει τίποτα άλλο από το να απαριθμεί τις επιτυχίες του και να δείχνει ότι έχει εμπιστοσύνη στον εαυτόν του, στις ικανότητές του και στα καλά του έργα, και να κατακρίνει σκληρά τους άλλους. «Θεέ μου, σ' ευχαριστώ διότι δεν είμαι όπως οι υπόλοιποι άνθρωποι, που είναι άρπαγες, άδικοι, μοιχοί, ή και όπως αυτός ο τελώνης». Είναι τόσο γεμάτος από τον εαυτό του, που δεν έχει θέση για το Θεό ή για τον πλησίον. Δεν υπολογίζει στη φιλευσπλαχνία του Θεού. Από το Θεό δεν περιμένει τίποτα, παρά την αναγνώριση και την επιβράβευση για τα θρησκευτικά του κατορθώματα και όχι τη χάρη και τη δωρεά του Θεού.

Μια διαπίστωση είναι ότι, όταν κάποιος βάζει στο κέντρο το εγώ, καμιά σχέση δεν λειτουργεί σωστά, είτε είναι μεταξύ φίλων, είτε μεταξύ ζευγαριού ή οικογένειας. Στη ζωή και στην προσευχή το ίδιο ισχύει. Ο καθένας αναζητά ένα εσύ, άνθρωπο ή Θεό, που να αισθάνεται ότι τον δέχεται και τον αγαπά και θέλει να μοιραστεί τη ζωή μαζί του, μια σχέση βαθιά που να είναι ό ένας για τον άλλο αιτία εμπλουτισμού και ωρίμανσης. Διαφορετικά τα πάντα γίνονται αιτία μαρασμού και ερήμωσης.