Στον
Ιησού ξαναβρίσκουμε την Ελπίδα και το
νόημα της ζωής
Κυριακή
30 Απριλίου 2017
Ο
δρόμος από την Ιερουσαλήμ προς την
Εμμαούς μοιάζει με τη ζωή πολλών από
μας. Είναι ο δρόμος των ονείρων που
έσβησαν, των ανεκπλήρωτων προσδοκιών
και ελπίδων, των λαβάρων που μαζεύτηκαν,
των σημαιών που υποστάλθηκαν, με την
πίκρα της απογοήτευσης στο στόμα. Ήταν
ωραίο όσο κράτησε. Άντε να δούμε τώρα
τι θα γίνουμε.
Οι
δύο μαθητές γυρίζουν εκεί που “Γιατί
στον Ιησού από τη Ναζαρέτ εμείς ελπίζαμε
ότι αυτός είναι ο μελλοντικός λυτρωτής
του Ισραήλ”. Το πρωί πήραν το δρόμο της
επιστροφής προς το χωριό τους
απογοητευμένοι”. Το βράδυ ο ίδιος δρόμος
γίνεται ο δρόμος της επιστροφής προς
την Ιερουσαλήμ με χαρά, γιατί η ελπίδα
τους εκπληρώθηκε και διακηρυττόταν
"Πραγματικά ο Κύριος αναστήθηκε, κι
εξηγούσαν όσα συνέβηκαν στο δρόμο και
πώς τον αναγνώρισαν στον τεμαχισμό του
ψωμιού”.
Ανάγνωσμα
από το κατά Λουκά άγιο Ευαγγέλιο (Λκ
24,13-35)
Την
ίδια εκείνη μέρα, δυο απ' αυτούς πήγαιναν
σ' ένα χωριό που απέχει εξήντα στάδια
από την Ιερουσαλήμ και που λεγόταν
Εμμαούς. Αυτοί μιλούσαν μεταξύ τους για
όλα αυτά τα συμβάντα. Κι ενώ μιλούσαν
και συζητούσαν ο ίδιος ο Ιησούς τους
πλησίασε και προχωρούσε μαζί τους. Αλλά
τα μάτια τους εμποδίζονταν για να μην
τον αναγνωρίσουν. Κι εκείνος τους είπε:
"Τι είναι αυτά τα λόγια που τόσο έντονα
ανταλλάσετε μεταξύ σας, ενώ προχωρείτε;"
Τότε εκείνοι, σκυθρωποί, σταμάτησαν.
Απάντησε τότε ο ένας απ' αυτούς, που
λεγόταν Κλεόπας και του είπε: "Εσύ
μόνος κατοικείς στην Ιερουσαλήμ και δε
γνωρίζεις όλα όσα συνέβηκαν σ' αυτήν
την πόλη αυτές τις μέρες;". Τους είπε:
"Ποια;" Κι εκείνοι του είπαν: "Τα
σχετικά με τον Ιησού το Ναζαρηνό, που
ήταν ένας προφήτης δυνατός σε έργα και
λόγια μπροστά στο Θεό και σ' όλο το λαό,
πώς τον παρέδωσαν οι αρχιερείς και οι
άρχοντές μας σε θανατική καταδίκη και
τον σταύρωσαν. Κι εμείς ελπίζαμε ότι
αυτός είναι ο μελλοντικός λυτρωτής του
Ισραήλ. Και τώρα εκτός απ' όλα αυτά, αυτή
είναι η τρίτη μέρα από τότε που συνέβηκαν
αυτά τα γεγονότα. Αλλά και κάποιες
γυναίκες από τον κύκλο μας, μας αναστάτωσαν,
όταν πήγαν πολύ νωρίς το πρωί στο μνήμα,
και μη βρίσκοντας το σώμα του, ήλθαν και
μας είπαν ότι είδαν οπτασία αγγέλων,
που είπαν ότι αυτός ζει. Τότε κάποιοι
από μας πήγαν στο μνημείο και βρήκαν
έτσι όπως τα είχαν πει οι γυναίκες, αλλά
εκείνον δεν τον είδαν".
Αυτός
τότε τους είπε: "Ανόητοι και αργοί
στην καρδιά για να πιστέψετε όλα εκείνα
που είπαν οι προφήτες. Αυτά δεν έπρεπε
να πάθει ο Χριστός και μετά να μπει στη
δόξα του;" Κι αρχίζοντας από το Μωυσή
και όλους τους προφήτες, τους ερμήνευσε
όλα εκείνα που ανέφεραν οι Γραφές σχετικά
μ' αυτόν. Όταν έφθασαν κοντά στο χωριό
που πήγαιναν, εκείνος προσποιήθηκε ότι
πηγαίνει πιο μακριά. Εκείνοι τον πίεσαν
και του είπαν: "Μείνε μαζί μας, γιατί
πλησιάζει το βράδυ και η μέρα έφθασε
κιόλας στο τέλος της". Και μπήκε στο
σπίτι για να μείνει μαζί τους. Κι όταν
κάθισε μαζί τους στο τραπέζι, πήρε το
ψωμί, το ευλόγησε κι αφού το έκοψε τους
το έδωσε. Τα μάτια τους, τότε, ανοίχθηκαν
και τον αναγνώρισαν. Αλλά εκείνος έγινε
άφαντος. Είπαν τότε μεταξύ τους: "Η
καρδιά μας δεν φλέγονταν μέσα μας όταν
στο δρόμο μας μιλούσε, καθώς μας ερμήνευε
τις Γραφές;" Κι εκείνη την ώρα σηκώθηκαν
και γύρισαν πίσω στην Ιερουσαλήμ και
βρήκαν συναθροισμένους τους 'Ένδεκα
και όσους ήταν μαζί τους, που έλεγαν:
"Πραγματικά ο Κύριος αναστήθηκε κι
εμφανίστηκε στο Σίμωνα". Κι αυτοί
εξηγούσαν όσα συνέβηκαν στο δρόμο και
πώς τον αναγνώρισαν στον τεμαχισμό του
ψωμιού.
Λόγος
του Κυρίου
Στο
δρόμο του γυρισμού και της απογοήτευσης,
ο Ιησούς σπεύδει να συναντήσει τους
δικούς του, δεν τους επιπλήττει, αλλά
προσπαθεί να τους εμψυχώσει, να τους
μεταπείσει, όχι με την επιβολή του
θαυμασμού, αλλά με την πειθώ της Γραφής.
Με τον Ιησού, ακόμη και η χειρότερη
καταστροφή και κατηφόρα, ποτέ δεν είναι
ολοκληρωτική και χωρίς επιστροφή,
πάντοτε υπάρχει ένα μετά, ένα μέλλον
ζωής να κατακτηθεί.
Ακόμα
και όταν φτάνεις στην πικρή διαπίστωση
ότι τα γεγονότα που έζησες, στην
προκειμένη περίπτωση τα γεγονότα του
Πάσχα (άδειος τάφος, πρώτη φανέρωση του
αναστημένου στις γυναίκες), σού προκαλούν
τόση σύγχυση, αβεβαιότητα, αμφιβολίες,
που να τα ερμηνεύεις, όπως οι δύο, ως
μωρολογίες και ανοησίες. “Κάποιες
γυναίκες από τον κύκλο μας μάς αναστάτωσαν,
όταν πήγαν πολύ νωρίς το πρωί στο μνήμα,
και μη βρίσκοντας το σώμα του, ήλθαν και
μας είπαν ότι είδαν οπτασία αγγέλων,
που είπαν ότι αυτός ζει. Τότε κάποιοι
από μας πήγαν στο μνημείο και βρήκαν
έτσι όπως τα είχαν πει οι γυναίκες, αλλά
εκείνον δεν τον είδαν".
Αυτή,
όμως, η αναφορά τους δείχνει ότι αυτοί
οι δύο μαθητές δεν παραδόθηκαν αμαχητί,
προσπάθησαν να επεξεργαστούν τα συμβάντα
και να βγάλουν κάποια χρήσιμα συμπεράσματα
για το μέλλον και τη ζωή τους. Δεν είχαν
κάνει, όμως, την πρέπουσα ανάγνωση. Από
τα ίδια γεγονότα, τώρα ο άγνωστος
συνοδοιπόρος, και με τα ίδια εργαλεία
που και εκείνοι ήδη είχαν και δεν έκαναν
καλή χρήση, αρχίζει η αντίστροφη πορεία.
Ο
συνοδοιπόρος, λοιπόν, ‘’αρχίζοντας
από το Μωυσή και όλους τους προφήτες,
τους ερμήνευσε όλα εκείνα που ανέφεραν
οι Γραφές σχετικά μ' αυτόν”,
ξεκινώντας από το σκάνδαλο του Σταυρού
και ότι “Αυτά έπρεπε να πάθει ο Χριστός
και μετά να μπει στη δόξα του”. Ο Σταυρός,
ο πόνος στη χριστιανική ζωή, όπως και
στην καθημερινή ανθρώπινη ζωή, δεν
είναι ένα ατύχημα της διαδρομής, όσο
σκανδαλώδες και αν είναι, αλλά ένα
συστατικό ουσίας. Ο Σταυρός χωρίς την
Ανάσταση δεν κατανοείται. Η Ανάσταση
χωρίς το Σταυρό επίσης. Ο Σταυρός έχει
νόημα όταν είναι η θυσία τού εγώ για
χάρη τού εμείς. Δεν υπάρχει το προσωπικό
καλό και ευτυχία, παρά μέσα από το κοινό
καλό. Αγάπη δεν υπάρχει όταν κάποιος
κρατά για τον εαυτόν κάτι. Για να είναι
αγάπη πρέπει να είναι ολοκληρωτική και
άδολη. Διαφορετικά είναι πολιτική, και
μάλιστα κακής ποιότητας, να πετύχω το
κοινό καλό για να δοξαστώ εγώ.
Οι
δύο μαθαίνουν ακόμη ότι το χέρι του Θεού
μπορεί να υπάρχει και να ενεργεί ακόμα
και σε καταστάσεις που φαίνεται να είναι
απελπιστικά αδιέξοδες. Έτσι, ακούγοντας
τις εξηγήσεις που τους έδινε ο συνοδοιπόρος,
διαπιστώνουν ότι: "Η καρδιά μας δεν
φλέγονταν μέσα μας όταν στο δρόμο μας
μιλούσε, καθώς μας ερμήνευε τις Γραφές;”
Έτσι η πίστη μεταδίδεται, δεν φτάνει να
μεταδοθούν μερικές γνώσεις, αλλά με
καρδιά σβησμένη. Χρειάζεται να μεταδοθούν
τα γεγονότα με τέτοιο τρόπο που να τα
συνοδεύει η χαρά και η αγαλλίαση, που
φλέγει και αναζωογονεί την καρδιά
εκείνου που τα μεταδίδει και που αγγίζει
και πυρακτώνει την καρδιά εκείνου που
τα ακούει.
Αυτή
η φλόγα της πίστεως για να κρατηθεί
αναμμένη χρειάζεται και ένα εξωτερικό
σημείο ζωντανό, που όχι απλά να θυμίζει
όλα αυτά, αλλά να
κάνει
τα γεγονότα να ξαναζούν και να είναι
σημείο ταυτοποίησης. Αυτό το ζωντανό
εξωτερικό σημείο είναι τα ονομαζόμενα
Μυστήρια.
Η
Θεία Ευχαριστία, και πιο γενικά τα
σημεία των Μυστηρίων, είναι τα σημεία
που περιγράφουν τη νέα ζωή που βιώνεται,
τη νέα ζωή που προκαλούν και τροφοδοτούν.
“Εξηγούσαν όσα συνέβηκαν στο δρόμο και
πώς τον αναγνώρισαν στον τεμαχισμό του
ψωμιού”. “Πήρε το ψωμί, το ευλόγησε κι
αφού το έκοψε τους το έδωσε”. Και
σημειώνει ο Ευαγγελιστής “Τα μάτια
τους, τότε, ανοίχθηκαν και τον αναγνώρισαν”.
Ωστόσο “εκείνος έγινε άφαντος”, δηλαδή
αόρατος, δεν χάθηκε, δεν εξαφανίστηκε,
δεν είναι απών, είναι πάντοτε εκεί μαζί
τους με άλλον τρόπο, όχι ορατό, τώρα
βλέπουν τα σημεία της παρουσίας του.
Ο
τεμαχισμός του ψωμιού είναι μια
χειρονομία, ένα σημείο που μαρτυρεί την
παρουσία του Εσταυρωμένου, του Αναστημένου,
του ενδόξου Κυρίου παρόντος μέσα στην
κοινότητα των μαθητών του, την Εκκλησία
του. Το Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας
συνοψίζει και τους τρεις σταθμούς της
ύπαρξης του Ιησού: του Ιησού από τη
Ναζαρέτ που περιόδευε και κήρυττε, του
Αναστημένου, και του Αναστημένου Χριστού
που είναι τώρα παρών στην Εκκλησία του.
Η
σημερινή ευαγγελική περικοπή μάς
περιγράφει ακόμη και έναν τρόπο
προσέγγισης του Ευαγγελίου :
α)
Ξεκινάμε από την ιστορική θεμελίωση,
που είναι η εμπειρία των Αποστόλων με
τον επί γης δάσκαλο Ιησού από τη Ναζαρέτ,
που έπαθε, σταυρώθηκε και την τρίτη μέρα
Αναστήθηκε και έζησε για λίγο ακόμη με
τους μαθητές του (ιστορική διάσταση),
β)
Αποβλέπει στο να συλλάβει το μήνυμα
σωτηρίας που διαφαίνεται (θεολογική
διάσταση),
γ)
Να στηριχθεί η απόφαση-δέσμευση στην
πίστη αναγνωστών ή ακροατών, στο εδώ
και τώρα της καθημερινότητάς τους
(λειτουργικό-κατηχητική διάσταση).
x